Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Sosna drobnokwiatowa

Sosna drobnokwiatowa
Ilustracja
Systematyka[1][2][3]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

nagonasienne

Klasa

iglaste

Rząd

sosnowce

Rodzina

sosnowate

Rodzaj

sosna

Gatunek

sosna drobnokwiatowa

Nazwa systematyczna
Pinus parviflora Siebold et Zucc.
Fl. Jap. 2: 27. 1842.
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Sosna drobnokwiatowa (Pinus parviflora Siebold et Zucc.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna drobnokwiatowa występuje w Japonii i Korei Południowej (wyspa Ulleungdo).

Morfologia

Pokrój
Drzewo iglaste o pokroju kolumnowym, czasem nieregularnym. Starsze egzemplarze przybierają kształt parasolowaty. Korona gęsta, z nisko osadzonymi gałęziami.
Pień
W rodzimym klimacie osiąga wysokość 25 m[5], chociaż przeważnie nie przekracza 8–10 m. Średnica pnia do 1 m. Kora na początku szara i gładka, z czasem szarobrązowa i spękana. Pień prosty, czasem podzielony na 2 lub 3.
Liście
Igły zebrane po 5 na krótkopędach, sztywne, lekko wygięte, długości 3–6 cm, z wierzchu ciemnozielone, od spodu srebrzyste.
Szyszki
Szyszki męskie cylindryczne, czerwono-brązowe, długości 5–6 mm, wyrastają w grupach po 20–30 u podstawy młodych pędów. Szyszki żeńskie w grupach po 1–10 w pobliżu szczytu młodych pędów. Dojrzałe brązowe, jajowate, o długości 6–8 cm, średnicy 3–3,5 cm[6]. Nasiona brązowo-czarne, o długości 8–10 mm, z krótkim skrzydełkiem (3–7 mm).

Biologia i ekologia

Drzewo wolno rosnące i wiecznie zielone. Gatunek jednopienny. Pylenie w maju, nasiona dojrzewają w październiku następnego roku. Szyszki po otworzeniu pozostają na drzewie przez wiele lat. Igły trójkątne w przekroju poprzecznym, z 2 kanałami żywicznymi.

Wymagania glebowe i wilgotnościowe niewielkie, lubi miejsca nasłonecznione. Porasta górzyste tereny, odmiana typowa na wysokościach 200–1800 m n.p.m., odmiana var. pentaphylla 60–800 m na Hokkaido i 300–2500 m na Honsiu. Jest wytrzymała na mróz i rdzę wejmutkowo-porzeczkową.

Nasiona rozsiewane są przez orzechówkę (Nucifraga caryocatactes).

Systematyka i zmienność

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus[7]:

  • podrodzaj Strobus
    • sekcja Quinquefoliae
      • podsekcja Strobus
        • gatunek P. parviflora

Wyróżnia się dwie odmiany[6]:

  • P. parviflora var. parviflora (syn.: P. cembra L. var. japonica E.J. Nelson, Strobus parviflora (Sieb. et Zucc.) Moldenke, P. cembra Thunb. non L., P. heterophylla C. Presl non K. Koch, P. himekomatsu Miyabe et Kudô) – odmiana typowa
  • P. parviflora var. pentaphylla (Mayr) A. Henry 1910 (syn. P. pentaphylla Mayr) – skrzydełka nasion trochę dłuższe (10–12 mm).
Odmiana 'Glauca'
Bonsai, odmiana 'Miyajima'

Sosna drobnokwiatowa posiada wiele kultywarów, w tym:

  • 'Blauer Engel'
  • 'Blue Giant'
  • 'Glauca'
  • 'Miyajima'

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem najmniejszej troski, spośród gatunków niższego ryzyka[4].

Zastosowanie

Drzewo ozdobne

W Japonii uprawiane jako bonsai, w Polsce rzadkie, sadzone w arboretach lub ogrodach botanicznych.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
  3. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
  4. a b A. Farjon, Pinus parviflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-07-27] (ang.).
  5. Pinus parviflora, [w:] Flora of China [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).
  6. a b Christopher J. Earle, Pinus parviflora, [w:] Gymnosperm Database [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).
  7. Christopher J. Earle, Pinus, [w:] Gymnosperm Database [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).