Siły opozycji w Syrii
Siły opozycji w Syrii lub siły rebelianckie – ugrupowania prowadzące walkę z rządem Baszszara al-Asada w czasie wojny domowej.
Historia rozwoju sił opozycyjnych
Początkowo syryjska opozycja nie była skupiona pod żadnym sztandarem, a spontaniczne demonstracje prowadzili zwykli cywile. Z czasem, kiedy byli atakowani przez służby bezpieczeństwa, zaczęli się zbroić. Po kilku miesiącach pacyfikacji manifestacji, zaczęło dochodzić do dezercji w wojsku. Głównym ugrupowaniem rebelianckim była Wolna Armia Syrii pod dowództwem płk. Rijada al-Asada, powołana przez dezerterów z armii narodowej 29 lipca 2011. Zbrojnymi ugrupowaniami dowodziła Narodowa Rada Syryjska (NSR), powołana 23 sierpnia 2011 z siedzibą w tureckim Stambule. Jednakże nie wszystkie grupy bojowe były podporządkowane i często działały na własną rękę[1].
W skład opozycji wchodzili głównie sunnici, także ci radykalni, co wzbudzało obawy przez zbrojeniem niektórych ugrupowań i padały podejrzenia o współpracę z Al-Kaidą. Sunnitów wspierała mniejszość kurdyjska. Wraz z wydłużaniem się syryjskiego konfliktu zaczął on przybierać na charakterze religijnym i zaczął się radykalizować. Na przełomie 2011 i 2012 syryjską opozycję poparli radykalni islamiści, którzy czynnie włączyli się do walki przeciwko rządowi. Przeprowadzali oni nie tylko zamachy bombowe, ale także ściągali z zagranicy mudżahedinów i wysyłali ich na linie frontu[2]
Na początku września 2012 powstał projekt utworzenia Narodowej Armii Syryjskiej (NAS), zrzeszającej różne grupy bojowe z Wolną Armią Syrii na czele. Jednak WAS zgłosiła zastrzeżenia co do nowej nazwy formacji. Narodowa Armia Syrii miała być całkowicie podporządkowana władzom opozycyjnym z Narodowej Rady Syryjskiej[3][4]. W toku reformowania struktur syryjskiej opozycji na konferencji w Dosze (4-11 listopada 2012) powołano Syryjską Koalicję Narodową na rzecz Opozycji i Sił Rewolucyjnych, będącą konfederacją umiarkowanych opozycyjnych ugrupowań politycznych, działających w kraju oraz za granicą, skupionych poprzednio w Narodowej Radzie Syryjskiej. Na czele konfederacji, która od tej pory reprezentowała syryjską opozycję, stanął Mu’az al-Chatib. Zbrojnym ramieniem konfederacji pozostała Wolna Armia Syrii[5].
We wrześniu 2012 po tajnych negocjacjach między umiarkowanymi ugrupowaniami Sukur asz-Szam i Brygadami Al-Faruk utworzono koalicję umiarkowanych islamistów Syryjski Front Wyzwolenia Islamu. Następnie do koalicji przystąpiła m.in. Liwa al-Islam oraz Liwa at-Tauhid. Obecnie konfederacja zrzesza 20 ugrupowań deklarujących braterskie relacje z Wolną Armią Syrii i liczy ok. 37-39 tys. bojowników, czyniąc ją najliczniejszą koalicją zbrojną w Syrii[6][7]. Z kolei 21 grudnia 2012 powołana została konfederacja 11 zbrojnych, radykalnych grup islamistycznych pod nazwą Syryjski Front Islamski. W skład organizacji nie weszła największa zbrojna grupa salaficka operująca na terenie Syrii – Dżabhat an-Nusra[8], która od kwietnia 2013 współpracowała z Islamskim Państwem w Iraku i Lewancie[9]. Wszystkie te organizacje odrzucały zwierzchność Wolnej Armii Syrii – głównego zbrojnego podmiotu syryjskiej opozycji[10].
We wrześniu 2013 według analityków wojskowości, w Syrii walczyło 100 tys. rebeliantów zrzeszonych w ok. 1000 ugrupowaniach[11], z czego 37-39 tys. działało pod szyldem Syryjskiego Frontu Wyzwolenia Islamu, 31 tys. walczyło w ramach Wolnej Armii Syrii. Kolejne 18 tys. to radykalni rebelianci z Syryjskiego Frontu Obrony, a 12 tys. rebeliantów było dżihadystami wywodzącymi się z Islamskiego Państwa w Iraku i Lewancie (ISIS)[6].
Taktyka wojenna radykałów i dżihadystów wymusiła na przedstawicielstwie syryjskiej opozycji odcięcie się od islamskich ekstremistów i potępienie przypadków pogwałcenia praw człowieka, w tym porwania, morderstwa i masowe egzekucje. Syryjska opozycja zadeklarowała 11 października 2013 wolę przestrzegania prawa międzynarodowego i obiecała wydanie w ręce sprawiedliwości zbrodniarzy, oskarżając jednocześnie instytucje międzynarodowe o brak działania. Umiarkowani rebelianci dostrzegli tym samym zagrożenie ze strony radykalnych islamistów[12].
22 listopada 2013 po wielomiesięcznych negocjacjach ugrupowania tworzące Syryjski Front Wyzwolenia Islamu (Liwa at-Tauhid, Szukur asz-Szam i Dżajsz al-Islam) podpisały pakt z trzema ugrupowaniami wchodzącymi w skład drugiego islamistycznego bloku konfederacyjnego – Syryjskiego Frontu Islamu (Ahrar asz-Szam, Liwa al-Hakk, Ansar asz-Szam) oraz Kurdyjskim Frontem Islamskim, powołując do życia organizację pod nazwą Front Islamski. W zamyśle twórców ciała militarnego, jest to alternatywa wobec Syryjskiej Koalicji Narodowej na rzecz Opozycji i Sił Rewolucji, a także Islamskiego Państwa w Iraku i Lewancie[13].
Osobny artykuł:Wraz z początkiem 2014 wybuchła wojna między Islamskim Państwem w Iraku i Lewancie a resztą opozycyjnych ugrupowań zbrojnych. Do walki z ISIS przystąpił Front Islamski, który porozumiał się Dżabhat an-Nusra oraz powołanym Syryjskim Frontem Rewolucyjnym, który wchodził w skład Wolnej Armii Syrii, a także Armią Mudżahedinów. W lutym 2014 Front Islamski, Dżabhat an-Nusra, Armia Mudżahedinów i Dżajsz al-Muhadżirin wa-al-Ansar, która podobnie jak Dżabhat an-Nusra zakończyły współpracę z ISIS, utworzyły sojusz pod nazwą Ahl asz-Szam, który był odpowiedzialny za walkę z ISIS. Struktura pod tym względem współpracowała z Wolną Armią Syrii i kurdyjskimi Powszechnymi Jednostkami Ochrony oraz Dżabhat al-Akrad.
Wobec porażek Frontu Islamskiego wobec Państwa Islamskiego (ISIS przed proklamacją kalifatu z 29 czerwca 2014), Ahrar asz-Szam czynił poszukiwania nowych sojuszników, by móc rywalizować ze ściągającymi dżihadystami do kalifatu. W związku z tym 3 sierpnia 2014 podpisano ugodę z 17 innymi ugrupowaniami powołującymi Syryjską Radę Dowództwa Rewolucyjnego. W skład niej wchodziły rozłamowcy z Frontu Islamskiego (Dżajsz al-Islam, Liwa Sukur asz-Szam oraz Liwa al-Hakk), Wolnej Armii Syrii (Syryjski Front Rewolucyjny oraz Ruch Hazzam), a także mniejsze ugrupowania jak Armia Mudżahedinów i Andżad asz-Szam[14].
Obecne zbrojne grupy opozycyjne do rządów Asada
Państwo Islamskie
Nazwa | Siła | Dowódca | Początek aktywności | Obecne grupowania składowe | Opis |
---|---|---|---|---|---|
Państwo Islamskie | 50 tys. | Abu Bakr al-Baghdadi | kwiecień 2013 | Dżajsz al-Muhadżirin wa-al-Ansar (do lutego 2014; następnie członek struktury Ahl asz-Szam) | Była siatka Al-Ka'idy w Iraku; samozwańczy kalifat na terenie Iraku i Syrii |
Główne grupy ekstremistyczne i umiarkowane
Nazwa | Siła | Dowódca | Początek aktywności | Obecne grupowania składowe | Opis |
---|---|---|---|---|---|
Syryjska Rada Dowództwa Rewolucyjnego | ? | sierpień 2014 | Ahrar asz-Szam, Dżajsz al-Islam, Liwa al-Hakk, Liwa Sukur asz-Szam, Syryjski Front Rewolucyjny, Ruch Hazzam, Armia Mudżahedinów, Andżad asz-Szam | Sojusz 18 ugrupowań powołany do walki z Państwem Islamskim i rządowymi siłami syryjskimi. | |
Wolna Armia Syrii | 40 tys. | Abd al-Ilah al-Baszir | lipiec 2011 | Brygady Faruka, Brygady Syryjskich Turkmenów, Ghuraba asz-Szam (rozgromiona), Syryjski Front Rewolucyjny (od 3 sierpnia 2014 członek Syryjskiej Rady Dowództwa Rewolucyjnego), Ruch Hazzam (od 3 sierpnia 2014 członek Syryjskiej Rady Dowództwa Rewolucyjnego), Narodowe Zjednoczone Brygady, inne mniejsze brygady i bataliony | Zgrupowanie umiarkowanych rebeliantów wywodzących się głównie z dezerterujących żołnierzy armii zasadniczej. |
Dżabhat an-Nusra | 15 tys. | Abu Muhammad al-Dżaulani | styczeń 2012 | Sukur al-Izz | Oficjalna siatka Al-Ka'idy w Syrii; pierwsza grupa dżihadystyczna na terenie Syrii; sojusz z Frontem Islamskim w ramach Ahl asz-Szam; skonfliktowany z Syryjskim Frontem Rewolucyjnym i Ruchem Hazzam. |
Asala wal-Tanmijja | 13 tys. | Chalid al-Hammad | listopad 2013 | Była struktura Wolnej Armii Syrii. | |
Front Islamski | ? | listopad 2013 | Liwa at-Tauhid, Ansar asz-Szam, Kurdyjski Front Islamski; Byłe ugrupowania (transfer do Syryjskiej Rady Dowództwa Rewolucyjnego): Liwa Sukur asz-Szam, Dżajsz al-Islam, Ahrar asz-Szam, Liwa al-Hakk | Konfederacja dużych islamskich grup zbrojnych; początkowo zbrojna alternatywa wobec Wolnej Armii Syrii, później przeciwwaga dla Państwa Islamskiego (IS); sojusz z Dżabhat an-Nusra, Armią Mudżahedinów i Dżajsz al-Muhadżirin wal-Ansar w strukturze Ahl asz-Szam; po porażce z IS rozłam w lipcu 2014 Ahl asz-Szam: Armia Muhadżedinów transfer do Syryjskiej Rady Dowództwa Rewolucyjnego, Dżajsz al-Muhadżirin wal-Ansartransfer do Dżabhat Ansar ad-Din; następnie w sierpniu 2014 rozłam we Froncie Islamskim. | |
Dżabhat Ansar ad-Din | ? | lipiec 2014 | Dżajsz al-Muhadżirin wa-al-Ansar, Katiba al-Chadra, Harakat Szam al-Islam i Harakat Fajr Szam al-Islamijja |
Oddziały kurdyjskie
Nazwa | Siła | Dowódca | Początek aktywności | Obecne grupowania składowe | Opis |
---|---|---|---|---|---|
Powszechne Jednostki Ochrony | 45-50 tys. | Sipan Hemo | 2011 | Zbrojne ramię Partii Demokratycznej Jedności (PYD), walcząca początkowo z syryjskimi siłami zbrojnymi, następnie z dżihadystami | |
Dżabhat al-Akrad | 7 tys. | Hadżi Ahmad Kurdi | 2012 | Była kurdyjska brygada Wolnej Armii Syrii |
Byłe ugrupowania zbrojne
- Syryjski Front Wyzwolenia Islamu (wrzesień 2012 – listopad 2013)[6]
- Sukur asz-Szam (9 tys.)
- Dżajsz al-Islam (9 tys.)
- Liwa at-Tauhid (11 tys.)
- Syryjski Front Islamski: (grudzień 2012 – listopad 2013)[6]
- Ahrar asz-Szam
- Liwa al-Hak
- Ansar asz-Szam
- Dżajsz at-Tauhid
- Kurdyjski Front Islamski
Syryjski Front Wyzwolenia Islamu i Syryjski Front Islamski połączyły się we Front Islamski.
Bibliografia
- Mapa przedstawiająca rozmieszczenie poszczególnych grup rebelianckich w Syrii, hurriyetdailynews.com, [data dostępu=29 września 2012].
Przypisy
- ↑ Ranks of Free Syrian Army ‘gaining strength’. wp.pl, 2011-12-02. [dostęp 2012-09-29]. (pol.).
- ↑ Front Obrony Ludności Lewantu. „Wzrasta rola dżihadystów”. wp.pl, 2012-08-20. [dostęp 2012-09-29]. (pol.).
- ↑ Syria: powstańcy utworzą „zunifikowane” siły zbrojne. wp.pl, 2012-09-06. [dostęp 2012-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-10-08)]. (pol.).
- ↑ Ofensywa rządowa w rejonie Damaszku - wiele ofiar. wp.pl, 2012-09-06. [dostęp 2012-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-16)]. (pol.).
- ↑ Rosja: nowa koalicja opozycji w Syrii musi starać się o dialog. wp.pl, 2012-11-11. [dostęp 2012-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-12)]. (pol.).
- ↑ a b c d A Full Extremist-To-Moderate Spectrum Of The 100,000 Syrian Rebels [GRAPHIC]. businessinsider.com.au, 2013-09-14. [dostęp 2013-10-21]. (ang.).
- ↑ Holy Warriors”. Foreign Policy, 2013-10-05. [dostęp 2013-10-21]. (ang.).
- ↑ Establishment Of Joint Front Aimed At Toppling Assad, Founding Islamic State; Syrian Website Urges Them To Incorporate All Islamic Forces In Country. memri.org, 2012-12-21. [dostęp 2013-01-08]. (ang.).
- ↑ Iraqi al-Qaeda chief rejects Zawahiri orders. Al Dżazira, 2013-06-15. [dostęp 2013-08-06]. (ang.).
- ↑ Syria: część rebeliantów odrzuca koalicję, chcą struktur islamistycznych. wp.pl, 2013-09-25. [dostęp 2013-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-03)]. (pol.).
- ↑ Syria: 100 tys. rebeliantów w tysiącu grup. „Blisko połowa to islamscy radykałowie”. tvn24.pl, 2013-09-16. [dostęp 2013-09-17].
- ↑ Syryjska opozycja oskarża ekstremistów o zbrodnie przeciwko ludności. wp.pl. [dostęp 2013-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (22 maja 2015)]. (pol.).
- ↑ Major Syrian rebel groups join forces. Al Dżazira, 2013-11-22. [dostęp 2013-11-27]. (ang.).
- ↑ Eighteen rebel factions announce new military grouping. DailyStar, 2014-08-04. [dostęp 2014-09-10]. (ang.).