Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Septorioza liści ziemniaka

Plamy na liściach ziemniakawywołane przez S. malagutii
Nekroza części liścia

Septorioza liści ziemniaka[1] (ang. annular leaf spot of potato, septoria leaf spot of potato[2]) – grzybowa choroba ziemniaka (Solanum tuberosum) wywołana przez Septoria malagutii[1].

Występowanie i szkodliwość

Septoria malagutii występuje w Andach, w Boliwii, Ekwadorze, Peru i Wenezueli na wysokościach około 3000 metrów. Najlepiej rozwija się i rozprzestrzeniają w stosunkowo niskich temperaturach przy wysokiej wilgotności, a optymalny wzrost występuje w temperaturze 20 °C. Choroba spowodowała ogromne straty w plonach ziemniaków w Ameryce Południowej. Na obszarach, gdzie choroba jest powszechna, plony ziemniaków spadły o 60%, a w niektórych zaatakowanych obszarach przy sprzyjających warunkach pogodowych i podatnych odmianach ziemniaka choroba spowodowała niemal całkowitą utratę plonów[3]. W Unii Europejskiej do 2018 r. nie stwierdzono występowania tego gatunku, jednak dostępność żywicieli i dopasowanie klimatyczne sugerują, że S. malagutii może zadomowić się w częściach UE i dalej rozprzestrzeniać się głównie za pomocą środków wspomaganych przez człowieka. Z tego względu (pod synonimiczną nazwą Septoria lycopersici var. malagutii) gatunek ten został uznany za organizm kwarantannowy, którego wprowadzanie oraz rozprzestrzenianie na terytorium Unii Europejskiej jest zabronione[4].

Objawy

S. malagutii atakuje łodygi, liście i ogonki liściowe swoich żywicieli, nie wywiera wpływu na podziemne części roślin (korzenie, bulwy, rozłogi). Powoduje plamistość liści. Początkowo plamy są małe (o średnicy 1–5 mm), okrągłe do nieregularnych, ciemnobrązowe i z nieregularnymi, koncentrycznymi pierścieniami na górnej stronie liści. Początkowo plamy wydają się być odizolowane od siebie, ale z czasem łączą się, tworząc duże plamy o średnicy do 12 mm. W środku plam widoczne są rozproszone, czarne pyknidia. W miarę rozwoju choroby plamy rozrastają się i łączą z sobą, a porażone liście stają się kruche i podatne na uszkodzenia spowodowane wiatrem. Ostatecznie tkanki liści ulegają nekrozie, a liście mogą przedwcześnie opadać. Na łodygach i ogonkach liściowych zmiany są bardziej wydłużone, mają 2 mm szerokości i do 15 mm długości[3].

Przypisy

  1. a b Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, s. 114, ISBN 978-83-948769-0-6.
  2. Septoria malagutii (SEPTLM) [online] [dostęp 2024-10-04].
  3. a b Pest categorisation of Septoria malagutii, „EFSA Journal”, 16 (12), 2018, s. 1–24, DOI10.2903/j.efsa.2018.5509.
  4. DZ.U.R.P. Z 25 sierpnia 2015 r, poz. 1227 [online] [dostęp 2020-01-04].