Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”

Harcerze z Harcerskiego Klubu Turystycznego „Azymut” w Swarzędzu przed schroniskiem
Państwo	Polska
Pasmo	Pogórze Spisko-Gubałowskie
Wysokość	1120 m n.p.m.
Data otwarcia	1935
Właściciel	Związek Harcerstwa Polskiego
Położenie na mapie Tatr Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”
Położenie na mapie Karpat Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”
49°18′07,4″N 20°07′00,3″E/49,302056 20,116750
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Schronisko Górskie ZHP „Głodówka” – górskie schronisko^[1] Związku Harcerstwa Polskiego na polanie Głodówka na Pogórzu Bukowińskim (część Pogórza Spisko-Gubałowskiego na Podhalu). Schronisko położone jest przy drodze wojewódzkiej nr 960, między Bukowiną Tatrzańską, a granicą ze Słowacją na Łysej Polanie.

Nazwa „Głodówka” pochodzi od podhalańskiego nazwiska Głód, które nosił dawny właściciel tego terenu.

Pierwszy budynek – drewniane schronisko – zbudowano na początku lat 30. XX wieku staraniem Towarzystwa Przyjaciół Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Otrzymało ono imię Karola Stryjeńskiego – profesora Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, artysty, architekta i grafika, organizatora zajęć plenerowych dla studentów na polanie Głodówka. W 1935 towarzystwo przekazało schronisko w darze Związkowi Harcerstwa Polskiego. Schronisko jako obiekt harcerski zostało uroczyście otwarte 25 października 1935 przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Ignacego Mościckiego, w obecności przewodniczącego ZHP, Michała Grażyńskiego. W schronisku organizowano szkolenia, kursy, spotkania instruktorskie, stanowił bazę dla obozów wędrownych i wycieczek.

W lutym 1938 budynek spłonął w wyniku pożaru^[2]. Natychmiast podjęto starania o odbudowę schroniska – powołano Społeczny Komitet Odbudowy Schroniska pod patronatem żeńskiej chorągwi ZHP w Krakowie. Obiekt odbudowano ze składek społecznych oraz zaciągniętej przez ZHP pożyczki w ówczesnym Powszechnym Zakładzie Ubezpieczeń Wzajemnych. Nowy obiekt – obecny „Murowaniec” – został zaprojektowany przez inżyniera Antoniego Żukowskiego. Budowa trwała półtora roku, a uroczyste otwarcie planowane było na 1 września 1939. Podczas II wojny światowej obiekt był w administracji niemieckiej i nie uległ większemu zniszczeniu.

W 1945 schronisko wróciło we władanie Komendy Chorągwi Krakowskiej ZHP, a następnie zostało przejęte przez Naczelnictwo ZHP, które dysponowało obiektem do momentu bezprawnego wcielenia ZHP w struktury Związku Młodzieży Polskiej w 1950.

W latach 1950–1956 obiekt wykorzystywany był przez Związek Młodzieży Polskiej. W 1957 schronisko powróciło do ZHP. Początkowo było administrowane przez Centralną Składnicę Harcerską, a następnie przez Główną Kwaterę ZHP, jako ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy.

W latach 80. XX wieku wybudowano drugi duży budynek – „Drewniak”. Zorganizowano również Salę Zawiszy Czarnego.

W 2005 Związek Harcerstwa Polskiego powołał do życia Fundację Harcerstwa Polskiego Schronisko Głodówka, która od stycznia 2006 zarządza obiektem. Zmianie uległa również nazwa z Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy ZHP „Głodówka” na Schronisko Górskie ZHP „Głodówka”. W latach 2005–2006 schronisko przeszło remont, w wyniku którego odnowione zostały oba budynki. Schronisko służy obecnie harcerzom, młodzieży szkolnej oraz gościom prywatnym. Schronisko prowadzi własne akcje i całoroczny program, między innymi letnie kampanie „Czyste Tatry”, uroczystości przyjęcia Betlejemskiego Światła Pokoju, ogólnopolski rajd z okazji Światowego Dnia Turystyki, kolonie dla dzieci, obozy i turnusy świąteczne.

Od 2021 schronisko jest zarządzane przez Fundację Kształcenia, Wypoczynku i Rekreacji w Krakowie, której fundatorem jest Chorągiew Krakowska ZHP^[3].

Na terenie obiektu zlokalizowana jest kaplica Betlejemskiego Światła Pokoju.

Polana Głodówka, na której położone jest schronisko, jest miejscem z rozległą panoramą polskich Tatr. Widok roztacza się na ponad 76-kilometrowy odcinek Tatr, od Hawrania (Słowacja), po Tatry Zachodnie.

• „Głodówka”. W: Olgierd Fietkiewicz (red.): Leksykon harcerstwa. Wyd. I. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1988, s. 103. ISBN 83-203-1779-7.
• Gazeta Górska: 80 lat schroniska na Głodówce. glodowka.com.pl, 3 grudnia 2016. [dostęp 2018-08-22].