Sard
 agat | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Inne nazwy |
Sarder |
|---|---|
| Skład chemiczny |
SiO2 |
| Twardość w skali Mohsa |
6,5 - 7 |
| Układ krystalograficzny |
trygonalny |
| Gęstość |
2,58 - 2,64 g/cm³ |
Sard (także: Sarder) – gemmologiczna nazwa brunatnej, półprzezroczystej odmiany chalcedonu. Nazwa pochodzi od Sardiku – starożytnej miejscowości w Azji Mniejszej słynącej z obróbki tych kamieni i wyrobu wspaniałej biżuterii.
Odmiana chalcedonu - słabo przezroczysta; brązowoczerwona lub brązowa (zabarwienie wywołane jest wrostkami związków żelaza, przeważnie limonitu). Warstewki są bardzo delikatne. Nie ma wyraźnego rozgraniczenia z karneolem, z którym razem występuje i ma podobne zastosowanie.
Wiele oferowanych na rynku sardów jest barwionych. Sard nasycony roztworem cukru i ogrzany uzyskuje piękną brunatną barwę.
Występowanie
W skałach osadowych i magmowych.
Miejsce występowania: Brazylia Rio Grande do Sul, Minas Gerais, Urugwaj, Indie - Wyżyna Dekan, Sri Lanka - Ratnapura, Rosja - okolice Magnitogorska, Czity, Zabajkale, Mongolia - pustynia Gobi, Turcja, Egipt.
Polska (okolice Kłodzka i Wałbrzycha, Szklary, Grzędy Górne i Świerki).
Zastosowanie
Stanowi atrakcyjny kamień ozdobny; służy do wyrobu drobnych przedmiotów ozdobnych (puzderka, popielniczki, noże do cięcia papieru, oprawy sztućców), taniej biżuterii; często oprawiany w srebro. Jest poszukiwany przez kolekcjonerów.
Zobacz też
Bibliografia
- Walter Szumann: Kamienie szlachetne i ozdobne. Warszawa: Alma-Press, 2004. ISBN 83-7020-324-8.
- Nikodem Sobczak: Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: "Alfa", 1986. ISBN 83-7001-030-X.
- Rupert Hochleitner: Minerały i kryształy. Warszawa: Muza S.A., 1994. ISBN 83-7079-281-2.
- Olaf Medenbach, Cornelia Sussieck–Fornefeld: Minerały. Warszawa: Bertelsmann Media, 1996. ISBN 83-7129-194-9.
- Minerały i kamienie szlachetne. Kraków: Horyzont, 2002, seria: Podręczny Leksykon Przyrodniczy. ISBN 83-7311-317-7.
- Kazimierz Maślankiewicz: Kamienie szlachetne. Wyd. 3 popr. i uzup. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1982.
- Michał Sachanbiński: Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych. Warszawa: Wydawnictwo Geologiczne, 1984. ISBN 83-220-0199-1.
- Cally Hall: Klejnoty : kamienie szlachetne i ozdobne. Warszawa: Wiedza i Życie, 1996. ISBN 83-86805-02-1.
- Guillermo Gold Gormaz, Jordi Jubany Casanovas: Atlas mineralogii. Warszawa: Wiedza i Życie, 1992. ISBN 83-85231-10-2.
- Jaroslav Bauer: Skały i minerały : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Multico, 1997. ISBN 83-7073-050-7.