Sanka (dopływ Wisły)
 Sanka w Dolinie Mnikowskiej | |||||||||||||
| Kontynent | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Państwo | |||||||||||||
| Potok | |||||||||||||
| Długość | 18,3 km | ||||||||||||
| Powierzchnia zlewni |
94 km² | ||||||||||||
| Źródło | |||||||||||||
| Miejsce | we Frywałdzie | ||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||
| Ujście | |||||||||||||
| Recypient | Wisła | ||||||||||||
| Miejsce |
w Krakowie | ||||||||||||
| Współrzędne | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie powiatu krakowskiego  | |||||||||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |||||||||||||
Sanka – potok będący lewym dopływem Wisły[1]. Płynie w województwie małopolskim przez jurajskie wapienie Garbu Tenczyńskiego, oraz Obniżenie Cholerzyńskie[2]. Ma długość 18,3 km, a powierzchnia zlewni wynosi ok. 94 km². Największym jej dopływem jest lewobrzeżny potok Brzoskwinka, wpadający do niej w 13,2 km biegu rzeki[3].
Początek rzeki ma miejsce we wsi Frywałd, położonym u zbiegu dwóch potoków źródłowych tej rzeki – wschodnie stoki wzgórza Zręby, tworząc dolinę nazwaną Dolina Sanki. W północnej części wsi do rzeki wpływa lewobrzeżnie potok mający początek we wsi Zalas przy przysiółku wsi Sanka – Głuchówkach, następnie potok ten płynie w kierunku północno-wschodnim, po północnej stronie kamieniołomu Zalas. Sanka pomiędzy Baczynem zmienia kierunek, płynąc już na południowy wschód, tam też tuż przy rzece, znajduje się źródełko, z którego mieszkańcy Frywałdu okazjonalnie czerpią wodę. Następnie płynie przez przysiółek Sanki – Bór. Przy granicy Baczyna, Czułowa i Mnikowa Dolina Sanki przechodzi w Dolinę Mnikowską – przy rezerwacie przyrody Zimny Dół. W północnej części Kaszowa do Sanki prawobrzeżnie wpływa Potok Czułowski, a następnie Kaszowski Potok. We wsi Budzyń lewobrzeżnie wpływa potok Brzoskwinka. Do Wisły wpada na 64,9 km jej biegu w krakowskich Bielanach, tuż za węzłem Mirowskim autostrady A4[4].
Sanka płynie przez niezurbanizowane i nieuprzemysłowione tereny Tenczyńskiego Parku Krajobrazowego. Ma czyste wody, zaliczane do I klasy czystości wód[5]. Z tego też względu znajduje się na niej ujęcie wody pitnej dla Krakowa.
Sanka jest również atrakcyjna turystycznie, szczególnie na odcinku w Mnikowie, gdzie przepływa przez rezerwat przyrody – Dolinę Mnikowską. Rzeka płynie w tym miejscu wapiennym wąwozem o stromych ścianach sięgających 80 m wysokości. Również zasilające ją potoki płyną przez atrakcyjne przyrodniczo i turystycznie tereny. Jej prawobrzeżny potok płynący przez rezerwat przyrody Zimny Dół ma swoje źródła w jedynym na terenie województwa małopolskiego dużym wywierzysku wypływającym w jaskini. Brzoskwinka przepływa również przez Dolinę Brzoskwinki.
Przypisy
- ↑ Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 248, ISBN 83-239-9607-5.
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2017-04-03].
- ↑ Dolinki Podkrakowskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Kraków: Wyd. Compass, 2006. ISBN 83-89165-95-3.
- ↑ https://web.archive.org/web/20160303192344/http://www.krakow.pios.gov.pl/raport98/rozdz_06.html Wody województwa małopolskiego. Raport 98.