Sakurajima
 Widok na wulkan z miasta Kagoshima | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Wysokość |
północny szczyt: 1117 m n.p.m. |
| Dane wulkanu | |
| Rok erupcji | |
| Aktywność |
aktywny |
Położenie na mapie prefektury Kagoshima  | |
Położenie na mapie Japonii  | |
| 31°34′50″N 130°39′29″E/31,580556 130,658056 | |
Sakurajima (jap. 桜島 Sakura-jima), Sakurashima lub Sakurajima – aktywny wulkan w Japonii, w południowej części wyspy Kiusiu, w pobliżu miasta Kagoshima.
Znajduje się w północnej części zatoki Kagoshima. Tę część zatoki tworzy kaldera dawnego superwulkanu Aira. Wulkan Sakurajima leży ok. 8 km na południe od centrum kaldery. Ma trzy szczyty: Kita-dake (szczyt północny – 1117 m n.p.m.), Naka-dake (szczyt centralny – 1060 m) i Minami-dake (szczyt południowy – 1040 m).
Lawa wulkanu jest bardzo kwaśna, mało płynna, często zatyka komin wulkaniczny i wtedy dochodzi do gwałtownych wybuchów lub trzęsień ziemi. Na przemian zachodzące wyrzuty popiołów oraz wylewy lawy uformowały typowy stratowulkan. Okoliczne wzgórza pokryte są białym popiołem wulkanicznym, pochodzącym z wulkanu Sakurajima.
Historia
Wulkan powstał około 13 tys. lat temu[3], tworząc wyspę przy południowym brzegu zalanej wodą kaldery.
Pierwszy zanotowany wybuch miał miejsce w roku 708 n.e.[4]
Większość erupcji była typu strombolijskiego[4], natomiast większe erupcje typu pliniańskiego miały miejsce w latach: 1471–1476, 1779–1782 i 1914[5].
Aktywność wulkaniczna Kita-dake zakończyła się ok. 4900 lat temu[1].
W XIX w. wulkan drzemał[6]. W 1914 r. miała miejsce poprzednia wielka erupcja, która z wysepki utworzyła półwysep. W ciągu kilku poprzedzających dni miało miejsce kilkanaście trzęsień ziemi. 11 stycznia 1914 r. miał miejsce wybuch. Powstała kolumna materiałów piroklastycznych, złożona z popiołów i dymów oraz lawiny piroklastyczne, spływające po zboczach. Po wielkim trzęsieniu ziemi 13 stycznia, w czasie którego zginęło 35 osób, erupcja zmieniła charakter. Nastąpił wypływ lawy, który trwał kilka miesięcy. Potoki lawy znacznie powiększyły wysepkę, połączyły z nią kilka mniejszych, a w końcu połączyły ją z półwyspem Ōsumi wąskim przesmykiem. Część zatoki Kagoshima uległa spłyceniu[6]. Centrum kaldery pogrążyło się o ok. 60 cm w wyniku częściowego opróżnienia komory magmowej. Fakt, że obniżenie dna nastąpiło pod centrum zatoki, a nie bezpośrednio pod wulkanem Sakurajima świadczy, że magma pochodzi z tego samego źródła, a Sakurajima jest kontynuacją wulkanu Aira[6].
Na kanwie erupcji z 1914 r. nakręcono film Wrath of the Gods[7].
Od 1955 r. wulkan jest prawie stale czynny. Tysiące niewielkich erupcji każdego roku wyrzuca popioły na kilkanaście km wokoło.
W 1960 r. powstało Obserwatorium Wulkanu Sakurajima, które monitoruje jego aktywność[8]. Jest to ważne z powodu dużej gęstości zaludnienia w pobliżu. Kilka km od wulkanu znajduje się 600-tysięczne miasto Kagoshima.
Przypisy
- ↑ a b Aira. [w:] Global Volcanism Program [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-02-26]. (ang.).
- ↑ Japonia. Wybuch wulkanu na wyspie Kiusiu [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-07-24] (pol.).
- ↑ Aira-Sakurajima. [w:] activolcans.info [on-line]. [dostęp 2019-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-18)]. (fr.).
- ↑ a b Sakura-jima. [w:] Wolcano World [on-line]. Oregon State University. [dostęp 2019-02-26]. (ang.).
- ↑ Geology of Sakurajima Volcano. Earthquake Research Institute, University of Tokyo. [dostęp 2011-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-14)]. (ang.).
- ↑ a b c The Great 1914 Sakura-jima Eruption. [w:] Volcano World [on-line]. [dostęp 2011-03-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-06-16)]. (ang.).
- ↑ Wrath of the Gods w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Sakurajima Volcano Research Center (SVO). World Organization of Volcanic Observatories. [dostęp 2019-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-28)]. (ang.).