Langbahn Team – Weltmeisterschaft

SM UC-32

Ten artykuł dotyczy okrętu podwodnego UC-32 z 1916 roku. Zobacz też: inne okręty o tej samej lub podobnej nazwie.
SM UC-32
Ilustracja
SM UC-56, okręt bliźniaczy UC-32
Klasa

okręt podwodny

Typ

UC II

Projekt

41

Historia
Stocznia

Vulcan, Hamburg

Położenie stępki

1915

Wodowanie

12 sierpnia 1916

 Kaiserliche Marine
Wejście do służby

13 września 1916

Zatonął

23 lutego 1917

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


400 ton
480 ton

Długość

49,4 m

Szerokość

5,22 m

Zanurzenie

3,68 m

Zanurzenie testowe

50 m

Rodzaj kadłuba

dwukadłubowy

Materiał kadłuba

stal

Napęd
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 500 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 460 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


11,6 węzła
6,7 w.

Zasięg

powierzchnia: 10 040 Mm przy 7 w.
zanurzenie: 55 Mm przy 4 w.

Uzbrojenie
18 min UC/200, 1 działo kal. 88 mm, 7 torped
Wyrzutnie torpedowe

3 × 500 mm

Załoga

26

SM UC-32 – niemiecki podwodny stawiacz min z okresu I wojny światowej, jedna z 64 zbudowanych jednostek typu UC II. Zwodowany 12 sierpnia 1916 roku w stoczni Vulcan w Hamburgu, został przyjęty do służby w Kaiserliche Marine 13 września 1916 roku. Włączony w skład 1. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte, w czasie służby operacyjnej okręt odbył trzy misje bojowe, w wyniku których zatonęło sześć statków o łącznej pojemności 9083 BRT. SM UC-32 zatonął 23 lutego 1917 roku w wyniku eksplozji własnej miny nieopodal Sunderlandu.

Projekt i budowa

Sukcesy pierwszych niemieckich podwodnych stawiaczy min typu UC I, a także niedostatki tej konstrukcji skłoniły dowództwo Cesarskiej Marynarki Wojennej z admirałem von Tirpitzem na czele do działań mających na celu budowę nowego, znacznie większego i doskonalszego typu okrętów podwodnych. Opracowany latem 1915 roku projekt okrętu, oznaczonego później jako typ UC II, tworzony był równolegle z projektem przybrzeżnego torpedowego okrętu podwodnego typu UB II[1]. Głównymi zmianami w stosunku do poprzedniej serii były: instalacja wyrzutni torpedowych i działa pokładowego, zwiększenie mocy i niezawodności siłowni oraz wzrost prędkości i zasięgu jednostki, kosztem rezygnacji z możliwości łatwego transportu kolejowego (ze względu na powiększone rozmiary)[1][2].

SM[a] UC-32 zamówiony został 29 sierpnia 1915 roku jako siedemnasta jednostka z I serii okrętów typu UC II (numer projektu 41, nadany przez Inspektorat U-Bootów[3]), w ramach wojennego programu rozbudowy floty[4][5]. Został zbudowany w stoczni Vulcan w Hamburgu jako jeden z 21 okrętów typu UC II zamówionych w tej wytwórni[4][6][7]. Stocznia oszacowała czas budowy okrętu na 8 miesięcy[4]. UC-32 otrzymał numer stoczniowy 71 (Werk 71)[5][8]. Stępkę okrętu położono w 1915 roku[8], został zwodowany 12 sierpnia 1916 roku[9][10]. Koszt budowy okrętu wyniósł 1 mln 727 tys. marek[11].

Dane taktyczno-techniczne

SM UC-32 był średniej wielkości przybrzeżnym okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej. Długość całkowita wynosiła 49,4 metra[b], szerokość 5,22 metra i zanurzenie 3,68 metra (wykonany ze stali kadłub sztywny miał 39,3 metra długości i 3,65 metra szerokości)[13]. Wysokość (od stępki do szczytu kiosku) wynosiła 7,46 metra[13]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 400 ton[c], a w zanurzeniu 480 ton[6][10][12]. Jednostka miała wysoki, ostry dziób przystosowany do przecinania sieci przeciwpodwodnych; do jej wnętrza prowadziły trzy luki, zlokalizowane przed kioskiem, w kiosku i w części rufowej, prowadzący do maszynowni[14]. Cylindryczny kiosk miał średnicę 1,4 metra i wysokość 1,8 metra, obudowany był opływową osłoną[14]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa 6-cylindrowe, czterosuwowe silniki Diesla MAN S6V23/34 o łącznej mocy 500 KM, a pod wodą poruszał się dzięki dwóm silnikom elektrycznym SSW o łącznej mocy 460 KM[4][6][15]. Dwa wały napędowe obracały dwie śruby wykonane z brązu manganowego (o średnicy 1,9 metra i skoku 0,9 metra)[14]. Okręt osiągał prędkość 11,6 węzła na powierzchni i 6,7 węzła w zanurzeniu[6][12]. Zasięg wynosił 10 040 Mm przy prędkości 7 węzłów w położeniu nawodnym[d] oraz 54 Mm przy prędkości 4 węzłów pod wodą[1][6]. Zbiorniki mieściły 63 tony paliwa[2], a energia elektryczna magazynowana była w dwóch bateriach akumulatorów 26 MAS po 62 ogniwa, zlokalizowanych pod przednim i tylnym pomieszczeniem mieszkalnym załogi[4][16]. Okręt miał siedem zewnętrznych zbiorników balastowych[14]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 50 metrów[13][17], a czas zanurzenia 40 s[18].

Głównym uzbrojeniem okrętu było 18 min kotwicznych typu UC/200 w sześciu skośnych szybach minowych o średnicy 100 cm, usytuowanych w podwyższonej części dziobowej jeden za drugim w osi symetrii okrętu, pod kątem do tyłu (sposób stawiania – „pod siebie”)[2][19]. Układ ten powodował, że miny trzeba było stawiać na zaplanowanej przed rejsem głębokości, gdyż na morzu nie było do nich dostępu (co znacznie zmniejszało skuteczność okrętów)[20][19]. Uzbrojenie uzupełniały dwie zewnętrzne wyrzutnie torped kalibru 500 mm (umiejscowione powyżej linii wodnej na dziobie, po obu stronach szybów minowych), jedna wewnętrzna wyrzutnia torped kal. 500 mm na rufie (z łącznym zapasem 7 torped) oraz umieszczone przed kioskiem działo pokładowe kal. 88 mm L/30, z zapasem amunicji wynoszącym 130 naboi[2][13][21]. Okręt wyposażony był w dwa peryskopy Zeissa: wachtowy i bojowy oraz radiostację z podnoszonym masztem o wysokości 10 metrów[22][e]. Wyposażenie uzupełniała kotwica grzybkowa o masie 272 kg[14].

Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 23 podoficerów i marynarzy[15][18][f].

Służba

SM UC-32 został wcielony do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej 13 września 1916 roku[5]. Tego dnia dowództwo okrętu objął por. mar. (niem. Oberleutnant zur See) Herbert Breyer(inne języki)[23]. Po okresie szkolenia okręt został 27 listopada włączony w skład 1. Flotylli U-Bootów Hochseeflotte[5][24]. 13 grudnia okręt postawił nieopodal Newcastle składającą się z 6 min zagrodę, a nazajutrz resztę min wykorzystał pod Sunderlandem[24]. Jeszcze tego samego dnia nieopodal Hartlepool zatonął na minie zbudowany w 1907 roku brytyjski parowiec „Burnhope” (1941 BRT), płynący z ładunkiem węgla do Londynu (w katastrofie śmierć poniósł jeden marynarz)[25][26]. 20 grudnia na minę wszedł także pochodzący z 1892 roku brytyjski parowiec „Hildawell” o pojemności 2494 BRT, transportujący rudę żelaza na trasie Bilbao – Middlesbrough, a wraz ze statkiem zginęło 22 załogantów[25][27].

W dniach 28 stycznia – 5 lutego okręt odbył rejs wzdłuż wschodniego wybrzeża Anglii, stawiając 18 min w czterech zagrodach[28]. W drodze, 29 stycznia UC-32 storpedował i zatopił zbudowany w 1910 roku szwedzki parowiec „Edda” (536 BRT), płynący z ładunkiem węgla z Seaham do Halmstad (katastrofa miała miejsce na pozycji 56°00′N 3°40′E/56,000000 3,666667, a załogę w całości uratował i przewiózł do Kristiansand norweski statek „Hird”)[29]. 31 stycznia na pozycji 54°39′N 1°07′W/54,650000 -1,116667 na jedną z postawionych przez U-Boota min wszedł brytyjski holownik „Ida Duncan” (139 BRT), który zatonął ze stratą sześciu ludzi[30]. Nazajutrz ofiarą okrętu padł też pochodzący z 1906 roku norweski parowiec „Jerv” (1112 BRT), płynący pod balastem z Rouen do Middlesbrough, storpedowany na pozycji 54°16′N 0°09′E/54,266667 0,144444 (obyło się bez start w ludziach)[31].

Z dniem 1 lutego, rozkazem szefa sztabu admiralicji niemieckiej z 12 stycznia tego roku, U-Booty należące do czterech flotylli Hochseeflotte, Flotylli Flandria i Flotylli Pola(inne języki) rozpoczęły nieograniczoną wojnę podwodną[32][33]. 19 lutego UC-32 wyszedł z Helgolandu z kolejną misją, której celem było zaminowanie ujścia rzeki Tyne[34]. 21 lutego bez przeszkód udało się mu postawić pierwszą, złożoną z sześciu min zagrodę, po czym 23 lutego rozpoczął stawianie drugiej tury min nieopodal Sunderlandu[34]. Po bezpiecznym opuszczeniu szybu przez pierwszą minę, podczas zrzutu kolejnej doszło do jej eksplozji, która zniszczyła U-Boota na pozycji 54°55′N 1°20′W/54,914444 -1,325556[5][34]. Z liczącej 25 ludzi załogi brytyjskie jednostki zdołały uratować jedynie trzy osoby znajdujące się podczas wybuchu w kiosku: kapitana Breyera, bosmana i marynarza z działu maszynowego[5][34]. Wrak został trzy dni później zlokalizowany i zbadany przez brytyjskich nurków, którzy na podstawie zniszczenia części dziobowej potwierdzili tezę, że okręt zatonął od przedwczesnej eksplozji własnej miny[34].

Ostatnią, „pośmiertną” ofiarą okrętu został zbudowany w 1891 roku włoski parowiec „Apollonia” (2861 BRT), płynący z Middlesbrough do Lagos, który 1 marca 1917 roku zatonął na minie na pozycji 54°10′N 0°04′W/54,166667 -0,066667 (nikt nie zginął)[35].

Podsumowanie działalności bojowej

SM UC-32 wykonał łącznie trzy misje bojowe, podczas których za pomocą min i torped zatopił sześć statków o łącznej pojemności 9083 BRT[36]. Na pokładach zatopionych jednostek zginęło co najmniej 29 osób, w tym 22 na brytyjskim parowcu „Hildawell”[27][36]. Pełne zestawienie strat przedstawia poniższa tabela[36]:

Data Nazwa Państwo Tonaż[g] Los jednostki
14 grudnia 1916 „Burnhope”  Wielka Brytania 1941 zatopiony
20 grudnia 1916 „Hildawell”  Wielka Brytania 2494 zatopiony
29 stycznia 1917 „Edda”  Szwecja 536 zatopiony
31 stycznia 1917 „Ida Duncan”  Wielka Brytania 139 zatopiony
1 lutego 1917 „Jerv”  Norwegia 1112 zatopiony
1 marca 1917 „Apollonia”  Włochy 2861 zatopiony
RAZEM zatopione: 6

Uwagi

  1. ↑ SM – Seiner Majestät – [okręt] Jego Mości.
  2. ↑ Od 1917 roku: 51,12 metra[6][12].
  3. ↑ Wyporność jednostek niemieckich podano w tonach metrycznych, okrętów brytyjskich w długich tonach (ts), dla statków handlowych podano pojemność w tonach rejestrowych brutto.
  4. ↑ Opracowania znacznie różnią się wartościami zasięgu na powierzchni: Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313 podają, że wynosił on 6910 mil morskich przy prędkości 7 węzłów, zaś Hutchinson 2001 ↓, s. 52 – 6430 Mm przy prędkości 7 węzłów.
  5. ↑ Knott 2015 ↓ podaje, że okręt wyposażony był w trzy peryskopy.
  6. ↑ W momencie zatopienia na pokładzie UC-32 przebywało 25 ludzi[5].
  7. ↑ Tonaż statków handlowych i innych cywilnych jednostek podany jest w tonach rejestrowych brutto.

Przypisy

  1. ↑ a b c Fontenoy 2007 ↓, s. 106.
  2. ↑ a b c d Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 182.
  3. ↑ Rössler 1989 ↓, s. 50.
  4. ↑ a b c d e Rössler 1989 ↓, s. 53.
  5. ↑ a b c d e f g UC 32 ↓.
  6. ↑ a b c d e f Möller i Brack 2004 ↓, s. 56.
  7. ↑ Williamson 2016 ↓, s. 14.
  8. ↑ a b Gogin ↓.
  9. ↑ Fontenoy 2007 ↓, s. 105.
  10. ↑ a b Hutchinson 2001 ↓, s. 53.
  11. ↑ Gröner 1985 ↓, s. 58.
  12. ↑ a b c Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 564.
  13. ↑ a b c d UC II ↓.
  14. ↑ a b c d e Knott 2015 ↓.
  15. ↑ a b Perepeczko 2000 ↓, s. 246.
  16. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 247.
  17. ↑ Showell 2006 ↓, s. 56.
  18. ↑ a b Gibson i Prendergast 2014 ↓, s. 313.
  19. ↑ a b Holicki 2020 ↓, s. 92, 95.
  20. ↑ Showell 2006 ↓, s. 57.
  21. ↑ Moore 1990 ↓, s. 127.
  22. ↑ Holicki 2020 ↓, s. 96.
  23. ↑ Breyer ↓.
  24. ↑ a b Perepeczko 2000 ↓, s. 265.
  25. ↑ a b Perepeczko 2000 ↓, s. 266.
  26. ↑ Burnhope ↓.
  27. ↑ a b Hildawell ↓.
  28. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 297.
  29. ↑ Edda ↓.
  30. ↑ Ida Duncan ↓.
  31. ↑ Jerv ↓.
  32. ↑ Perepeczko 2000 ↓, s. 285.
  33. ↑ Gozdawa-Gołębiowski 1994 ↓, s. 348.
  34. ↑ a b c d e Perepeczko 2000 ↓, s. 304.
  35. ↑ Apollonia ↓.
  36. ↑ a b c uboatsucc ↓.

Bibliografia

  • Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. Robert Gardiner, Randal Gray (red.). London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • R.H. Gibson, Maurice Prendergast: Niemiecka wojna podwodna 1914-1918. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-074-4.
  • Ivan Gogin: UC II type coastal submarine minelayers (1916-1917). Navypedia. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Erich Gröner: Die deutschen Kriegsschiffe 1815–1945: U-Boote, Hilfskreuzer, Minenschiffe, Netzleger, Sperrbrecher. T. 3. Koblenz: Bernard & Graefe, 1985. ISBN 3-7637-4802-4. (niem.).
  • Guðmundur Helgason: Apollonia. uboat.net. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Burnhope. uboat.net. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Edda. uboat.net. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Hildawell. uboat.net. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ida Duncan. uboat.net. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Jerv. uboat.net. [dostęp 2018-11-07]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Oberleutnant zur See Herbert Breyer. uboat.net. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: Ships hit by UC 32. uboat.net. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: UC 32. uboat.net. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • Guðmundur Helgason: UC II. uboat.net. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • Wojciech Holicki. Niemieckie okręty podwodne typu UC II. Część I. „Technika Wojskowa Historia”. Nr specjalny 6, 2020. Magnum X. ISSN 2080-9743. 
  • Robert Hutchinson: Jane’s Submarines: War Beneath the Waves from 1776 to the Present Day. Londyn: HarperCollins, 2001. ISBN 978-0-00-710558-8. (ang.).
  • Peta Knott: UC-6 Thames Estuary: Archaeological Report. historicengland.org.uk. [dostęp 2018-11-06]. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Eberhard Möller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats: From 1904 to the Present. London: Greenhill Books, 2004. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Andrzej Perepeczko: U-booty I wojny światowej. Warszawa: Lampart, 2000. ISBN 83-86776-51-X.
  • Eberhard Rössler: The U-Boat: The Evolution And Technical History Of German Submarines. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-966-9. (ang.).
  • Jak Mallmann Showell: The U-Boat Century: German Submarine Warfare 1906–2006. London: Chatham Publishing, 2006. ISBN 978-1-86176-241-2. (ang.).
  • Gordon Williamson: U-booty Kajzera. Niemieckie okręty podwodne I wojny światowej. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2016. ISBN 978-83-65652-73-7.
Okręty podwodne typu UC II

Kaiserliche Marine

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/SM_UC-32