Ruda (powiat piski)
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
91[2] |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
12-230[3] |
Tablice rejestracyjne |
NPI |
SIMC |
0755218 |
Położenie na mapie gminy Biała Piska | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu piskiego | |
53°39′53″N 22°00′14″E/53,664722 22,003889[1] |
Ruda (niem. Ruhden) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie piskim, w gminie Biała Piska, 18 km od Piszu, 12 km od Białej Piskiej, nad jeziorem Roś, tuż przy poligonie Orzysz. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.
Przepływa przez nią rzeczka Konopka oraz kanał Święcek.
Wieś powstała w ramach kolonizacji Wielkiej Puszczy. Wcześniej był to obszar Galindii. Wieś ziemiańska, dobra służebne w posiadaniu drobnego rycerstwa (tak zwani wolni, ziemianie w języku staropolskim). W XV i XVI w. wieś wymieniana w dokumentach pod nazwami: Kisiny, Kischein, Kischen, Eyssenwerk, Eyssenwerck, Eissenplesser, Ruda. Nazwa osady powstała od działającej tu huty żelaza (Ruda w języku polskim, Eyssenwerck w języku niemieckim).
Osada powstała przed wojną trzynastoletnią (1454-1466). W 1447 rozpoczął działanie młyn. Osada służebna lokowana przez komtura Zygfryda Flacha von Schwartzburga w 1471 r., na dwóch łanach z młynem na prawie chełmińskim. Przywilej otrzymał Andrzej Młynarz (bez obowiązku służby zbrojnej). W 1519 wymieniana jako osada młyńska bez zobowiązania do służby zbrojnej. W roku 1539 wymieniany jest młyn. W osadzie funkcjonowała także huta żelaza, wymieniana w dokumentach z roku 1539.
W ostatniej dekadzie powstaje tu coraz więcej domków letniskowych, głównie ludzi z Warszawy i okolic.
Kanał Świącek rozdziela teren wsi z terenem poligonu Orzysz.
Miejscowość sąsiednia to Orłowo, a z drugiej strony (7 km) Drygały. Zobacz też: Ruda
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117688
- ↑ Wieś Ruda w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-06-04] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1104 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
Bibliografia
- Grzegorz Białuński: Kolonizacja "Wielkiej Puszczy" (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgoborskie (węgorzewskie). Olsztyn: Towarzystwo Naukowe : Ośrodek Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego, 2002, s. 237. ISBN 83-87643-97-1.