Ratusz w Częstochowie
 nr rej. :- A/1236/23 z 04.07.2023 (woj. śląskie)[1] - 271/60 z 11.03.1960 r. i 8/78 z 13.02.1978 r.[2] | |
 Ratusz w Częstochowie, elewacja frontowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Kondygnacje |
2 |
| Rozpoczęcie budowy | |
| Ukończenie budowy | |
| Ważniejsze przebudowy | |
Położenie na mapie Częstochowy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°48′40,7″N 19°06′47,4″E/50,811306 19,113167
| |
Ratusz w Częstochowie – ratusz w Częstochowie, w Śródmieściu, przy pl. Władysława Biegańskiego, klasycystyczny, wzniesiony w latach 1828–1836 według projektu Franciszka Reinsteina, przebudowany w 1908; wpisany do rejestru zabytków w 1960.
Historia
Pierwotnie istniały dwa odrębne miasta, Stara i Nowa Częstochowa, każde z miast miało własny ratusz. Ratusz Nowej Częstochowy spłonął prawdopodobnie w okresie konfederacji barskiej, natomiast ratusz Starej Częstochowy zniszczony został w okresie wojen napoleońskich. Obecny ratusz został wybudowany w latach 1828–1836, po połączeniu miast, według projektu architekta województwa kaliskiego Franciszka Reinsteina. Koszt budowy ratusza wyniósł 45.000 ówczesnych złotych. W 1841 zabudowania ratuszowe ogrodzono podmurowanym parkanem[3].
Początkowo jedynie parter pełnił funkcję biurowe, piętro natomiast przeznaczono na mieszkania dla urzędników. W położonych po obu stronach budynku pawilonach znajdowały się areszty, ale w 1849 jeden z nich przeznaczono na mieszkanie służbowe kasjera miejskiego, a w drugim obok pomieszczeń aresztu zlokalizowano odwach[3].
Usytuowany jest po południowej stronie pl. Władysława Biegańskiego, w połowie odległości pomiędzy rynkami obu dawnych miast. Piętrowy, murowany, późnoklasycystyczny. Pierwotnie na planie kwadratu z dwoma pawilonami bocznymi.
W związku z wizytą cesarza w mieście, w 1854 przeprowadzono remont elewacji budynku[3]. Po przebudowie w 1908 na planie wydłużonego prostokąta z ryzalitami w narożnikach oraz okrągłą dwukondygnacyjną wieżą zwieńczona gzymsem, tarasowatym dachem z żelazną balustradą, nad którą umieszczono tarcze zegarowe. W starszej części budowli dwutraktowe wnętrze z sienią na osi i jednobiegowymi schodami na piętro. Pierwotnie obok ratusza wybudowane były dwa pomieszczenia stanowiące więzienie i odwach. Do dziś pozostało pomieszczenie po odwachu od strony zachodniej także późnoklasycystyczne, początkowo na planie podkowy, po przekształceniach zbliżony do kwadratu. W 1959 Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Częstochowie przekazało Ratusz na cele muzealne. Od 1967 ratusz i odwach są siedzibą Muzeum Częstochowskiego.
W kwietniu 2004 rozpoczęto generalny remont zespołu budynków Ratusza. Trwał on dwa lata, a budynek został uroczyście otwarty 16 maja 2006. Budynek został dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wyeksponowano zabytkowe piwnice i klatki schodowe, na wieży usytuowany został punkt widokowy, a cały zespół budynków zyskał jednolitą elewację.
Galeria
Ratusz częstochowski na początku XX wieku
Ratusz i odwach w 2012 roku
Ratusz i pomnik Józefa Piłsudskiego nocą
Przypisy
- ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 24 sierpnia 2023 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2023-09-27]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ a b c Stefan Krakowski, Alfred Czarnota: Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych. Katowice: Śląsk, 1964, s. 94-95.
Zobacz też
Linki zewnętrzne
- Ratusz po remoncie!. czestochowa.pl, 2006-05-16. [dostęp 2016-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-04)]. (pol.).
