Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Radźadiradźa I

Radźadiradźa I – władca z południowoindyjskiej dynastii Ćolów.

Życiorys

Prawdopodobnie był najstarszym synem Radźendry I[1]. Niektóre źródła poddają wszelako tę informację w wątpliwość[2]. Służbę w armii Ćolów rozpoczął jeszcze za panowania swego dziadka Radźaradźy I. Nabył w związku z tym rozległe doświadczenie dowódcze, uczestnicząc w wyprawach wojennych przeciwko Ćerom, Pandjom, zachodnim Ćalukjom czy Lankijczykom[3][4]. Wcześnie, bo już w 1018 został dopuszczony przez ojca do współrządów[5][6]. Była to często się powtarzająca praktyka dynastyczna pośród Ćolów. Gdy na dziesięć lat przed swoją śmiercią samodzielnie przejął władzę stanął na czele rozległego imperium morskiego, stojącego u szczytu swej terytorialnej ekspansji[7]. Był pierwszym władcą koronowanym w Gangaikonda Ćolapuram, nowej stolicy założonej przez Radźendrę I[8].

Zdolny dowódca i kompetentny polityk, zdołał utrzymać państwo odziedziczone po przodkach w nienaruszonym stanie. Tendencje odśrodkowe i wynikające z nich rebelie wymusiły na nim wszelako skupienie się na kwestiach wojskowych[9]. Starał się niemniej podtrzymywać tradycje hojnego mecenatu kulturalnego i religijnego. Podobnie jak jego poprzednicy wspierał rozwój szkolnictwa. Dzięki darom monarszym mogło powstać chociażby cenione kolegium wedyjskie w Tribhuwani[10]. Zapisał się w pamięci zbiorowej południa Indii jako jedyny władca z dynastii Ćolów, który zginął na polu bitwy. Poległ pod Koppam w 1054, w walce z władcą Ćalukjów Someśwarą[11]. Na tronie zastąpił go współrządzący z nim od 1052 młodszy brat Radźendra II[12][13].

Przypisy

  1. ↑ S.R. Balasubrahmanyam: Middle Chola Temples.. Faridabad, Haryana: Thomson Press, 1975, s. 334. ISBN 978-9060236079.
  2. ↑ S. Krishnaswami Aiyangar: Ancient India. Madras, London: Luzac & Co, S.P.C.K. Depository, 1911, s. 408.
  3. ↑ K.A. Nilakanta Sastri: A History of South India: From Prehistoric Times to the Fall of Vijayanagar. Madras: Oxford University Press, 1958, s. 176. ISBN 0-19-560686-8.
  4. ↑ S.R. Balasubrahmanyam: Middle Chola Temples.. Faridabad, Haryana: Thomson Press, 1975, s. 336. ISBN 978-9060236079.
  5. ↑ K.A. Nilakanta Sastri: The Cholas. Madras: University of Madras, 1955, s. 195-196.
  6. ↑ K.A. Nilakanta Sastri: A History of South India: From Prehistoric Times to the Fall of Vijayanagar. Madras: Oxford University Press, 1958, s. 174. ISBN 0-19-560686-8.
  7. ↑ Raghavan Srinivasan: Rajaraja Chola: Interplay Between an Imperial Regime and Productive Forces of Society. Mumbai: Leadstart Publishing Pvt Ltd, 2021, s. 32. ISBN 978-93-5458-223-3.
  8. ↑ Kamini Dandapani: Who was the Chola king who died on the back of an elephant? What did his death mean for the kingdom?. [w:] Scroll.in [on-line]. scroll.in, 2022-11-08. [dostęp 2024-12-25]. (ang.).
  9. ↑ K.A. Nilakanta Sastri: The Cholas. Madras: University of Madras, 1955, s. 245.
  10. ↑ S.R. Balasubrahmanyam: Middle Chola Temples.. Faridabad, Haryana: Thomson Press, 1975, s. 336. ISBN 978-9060236079.
  11. ↑ K.A. Nilakanta Sastri: A History of South India: From Prehistoric Times to the Fall of Vijayanagar. Madras: Oxford University Press, 1958, s. 178. ISBN 0-19-560686-8.
  12. ↑ Raghavan Srinivasan: Rajaraja Chola: Interplay Between an Imperial Regime and Productive Forces of Society. Mumbai: Leadstart Publishing Pvt Ltd, 2021, s. 12. ISBN 978-93-5458-223-3.
  13. ↑ K.A. Nilakanta Sastri: The Cholas. Madras: University of Madras, 1955, s. 257.
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Rad%C5%BAadirad%C5%BAa_I