Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Puzik

Puzik
Chamaea fasciata[1]
(Gambel, 1845)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

ogoniatki

Rodzaj

Chamaea
Gambel, 1847

Gatunek

puzik

Synonimy
  • Parus fasciatus Gambel, 1847[2]
Podgatunki
  • Ch. f. phaea Osgood, 1899
  • Ch. f. margra Browning, 1992
  • Ch. f. rufula Ridgway, 1903
  • Ch. f. fasciata (Gambel, 1845)
  • Ch. f. henshawi Ridgway, 1882
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Puzik[4] (Chamaea fasciata) – gatunek małego ptaka z rodziny ogoniatek (Paradoxornithidae). Zasiedla zachodnią część Ameryki Północnej (zachodnie USA i północno-zachodni Meksyk). Jedyny przedstawiciel rodzaju Chamaea[4][5]. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania

Wyróżnia się następujące podgatunki[5]:

  • Ch. fasciata phaea – zachodni Oregon
  • Ch. fasciata margra – południowo-centralny Oregon
  • Ch. fasciata rufula – północno-zachodnia Kalifornia
  • Ch. fasciata fasciata – zachodnio-centralna Kalifornia
  • Ch. fasciata henshawi – południowa Kalifornia i północno-zachodni Meksyk

Środowisko

Spotykany na wysokościach od poziomu morza do 2600 m n.p.m.[6] Zamieszkuje zarośla złożone z krzewów i niskich drzew (chaparral), nadbrzeżne zakrzewienia, parki i duże ogrody.

Morfologia

Długość ciała wynosi 14,9–15,7 cm, w tym ogona ok. 8,7 cm i dzioba 1,1 cm. Skrzydło mierzy ok. 5,8 cm[7]. Masa ciała wynosi 13–16 g. Nie występuje wyraźny dymorfizm płciowy. Zależnie od podgatunku, upierzenie od czerwonawobrązowego do szarego, jednak zawsze wierzch ciała ciemniejszy. Gardło i pierś mogą pokrywać mało widoczne pasy. Skrzydła krótkie i zaokrąglone. Ogon długi, często zadarty. Dziób ciemny, krótki, nieznacznie zakrzywiony. Nogi i stopy ciemnoszare.

Ekologia

Zachowanie

Zbiera z kory i gałęzi, rzadziej liści, owady, ich larwy oraz pająki. Potrafi na krótko zawisnąć w powietrzu. W locie łapie ćmy i motyle. Rzadko schodzi na ziemię, na której porusza się krótkimi podskokami. Obie płcie bronią swojego terytorium i rzadko je opuszczają.

Lęgi

Gniazdo w kształcie kubeczka, zrobione z traw i kory, mieści się na wysokości 17–280 cm nad ziemią. Może być zbudowane na bylicy kalifornijskiej (Artemisia californica), Baccharis pilularis z rodziny astrowatych, jeżynie Rubus ursinus, Toxicodendron diversilobum z rodziny nanerczowatych, Adenostoma fasciculatum z rodziny różowatych, Rhamnus californica (szakłakowate), daglezji zielonej (Pseudotsuga menziesii), kropliku żółtym (Mimulus guttatus), orlicy pospolitej (Pteridium aquitinum), wyce (Vicia spp.), Lupinus arboreus (bobowate właściwe), leszczynie Corylus cornuta, dębach Quercus agrifolia i Quercus lobata, olszach (Alder spp.) oraz winorośli Vitis californica[8].

Jaja w liczbie 3–5 jasne, zielononiebieskie, o wymiarach około 1,7×1,3 cm (0,70×0,52 cala)[9]. Inkubacja trwa 15–16 dni, wysiadują oba ptaki z pary. Pisklęta opierzają się w pełni po 12–22 dniach od wyklucia. Zostają z rodzicami do nadejścia wiosny. Uzyskują możliwość rozrodu po 2 latach. Długość życia wynosi do 12 lat.

Status

IUCN uznaje puzika za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznawany jest za umiarkowanie spadkowy[3]. W 2019 roku organizacja Partners in Flight szacowała liczebność populacji lęgowej na 2,2 miliona osobników[3][10].

Przypisy

  1. ↑ Chamaea fasciata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ W. Gambel. Description of new, and little known Birds, collected in Upper California. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 2, s. 265–266, 1845. (ang.). 
  3. ↑ a b c BirdLife International, Chamaea fasciata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2021, wersja 2022-2 [dostęp 2023-10-08] (ang.).
  4. ↑ a b Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Paradoxornithidae Horsfield & Moore,F, 1854 - ogoniatki - Parrotbills and allies (wersja: 2020-01-11). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-09].
  5. ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-09]. (ang.).
  6. ↑ Species factsheet: Chamaea fasciata. BirdLife International. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).
  7. ↑ Subfamily Chamaeanae. W: Spencer Fullerton Baird: Birds. Waszyngton: 1858, s. 370.
  8. ↑ G.R. Geupel, G. Ballard, M.K. Chase: Wrentit (Chamaea fasciata). The Coastal Scrub and Chaparral Bird Conservation Plan: a strategy for protecting and managing coastal scrub and chaparral habitats and associated birds in California, 2002. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-23)].
  9. ↑ S.F. Baird, T.M. Brewer & Robert Ridgway: A History of North American Birds. T. 1. Boston: 1875, s. 84–85.
  10. ↑ Wrentit Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2023-10-08]. (ang.).

Bibliografia

  • Nicole Bouglouan: Wrentit. Oiseaux-Birds, 2010.

Linki zewnętrzne

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Puzik