Portret Juana Agustína Ceána Bermúdeza (ok. 1785)
| |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania |
ok. 1785 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
84 × 62 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Lokalizacja | |
Portret Juana Agustína Ceána Bermúdeza (hiszp. Retrato de Juan Agustín Ceán Bermúdez) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828). Portret przedstawia Juana Agustína Ceána Bermúdeza (1749–1829), hiszpańskiego malarza, historyka i krytyka sztuki, a także długoletniego przyjaciela Goi[1].
Okoliczności powstania
Ceán Bermúdez należał do oświeceniowej arystokracji nazywanej ilustrados, był także malarzem i historykiem sztuki. Kolekcjonował ryciny i sztychy na podstawie znanych dzieł z różnych krajów i epok[1]. Pełnił funkcję sekretarza Gaspara Melchora de Jovellanosa, później pracował dla finansisty François Cabarrusa. Przyjaźnił się także z poetą Moratínem. Wszystkie te postaci należały do kręgu przyjaciół i protektorów Goi, i zostały przez niego niejednokrotnie sportretowane. Prawdopodobnie to Jovellanos zlecił Goi namalowanie swojego współpracownika i przyjaciela, po tym jak malarz namalował jego udany portret[2].
Znajomość artysty z Ceánem Bermúdezem zaowocowała ważnym zamówieniem na portrety dygnitarzy powstałego w 1782 Banku Narodowego San Carlos, instytucji finansowej poprzedzającej obecny Bank Hiszpanii[3]. Za jego wstawiennictwem sześciu z ośmiu bankowych dygnitarzy wybrało Goyę na swojego portrecistę, powstał wtedy m.in. obraz Hrabia Cabarrus[4]. W późniejszych latach Ceán Bermúdez brał czynny udział w publikacji rycin Goi, m.in. zbiorów Tauromachia i Okropności wojny[1].
Goya ponownie sportretował ok. 1786 z okazji jego ślubu, powstały wtedy obrazy Portret Juana Agustína Ceána Bermúdeza i Portret markizy Bermúdez[5].
Opis obrazu
Ceán Bermúdez został przedstawiony w półpostaci, na czarnym tle. Ma na sobie ciemny kaftan i czerwoną kamizelkę. Trzymane w ręce książka i etui na ołówek nawiązują do jego zainteresowania sztuką. Jest to prosty portret mężczyzny o miłej fizjonomii, w którym brak podniosłości cechującej wizerunki innych arystokratów malowanych przez Goyę[2].
Proweniencja
Portret należał do kolekcji Gaspara Melchora de Jovellanosa, namalowany prawdopodobnie w Madrycie, został później przeniesiony do rodzinnego miasta ministra, Gijón. Obraz figuruje w inwentarzu z 1826 sporządzonym po śmierci Baltasara Gonzáleza de Cienfuegos Jovellanosa, spadkobiercy protektora Goi. W latach 20. XX wieku odziedziczył go Luis Cienfuegos-Jovellanos Bernardo Quirós, I hrabia Cienfuegos. Obecnie znajduje się w kolekcji prywatnej w Hiszpanii[2]; nie może zostać eksportowany ze względu na specyficzny dla krajów hiszpańskojęzycznych status Dobro Dziedzictwa Kulturowego (hiszp. BIC – Bien de Interés Cultural)[6].
Przypisy
- ↑ a b c Xavier Bray (ed.): Goya: Los Retratos. Londres: Turner Libros, 2015, s. 135, 139. ISBN 978-84-1635-484-9.
- ↑ a b c Fundación Goya en Aragón: Juan Agustín Ceán Bermúdez. www.fundaciongoyaenaragon.es. [dostęp 2016-12-20]. (hiszp.).
- ↑ Federico Torralba Soriano: Goya. Economistas y banqueros. Zaragoza: Banco Zaragozano, 1980, s. 47. ISBN 84-300-3225-8.
- ↑ op.cit. Xavier Bray (ed.): Goya: Los Retratos. s. 57-61.
- ↑ José Clissón Aldama: Juan Agustín Ceán-Bermúdez, escritor y crítico de bellas artes. Zaragoza: 1982, s. 142-143. ISBN 84-000-5070-3.
- ↑ Un 'goya' por 2,4 millones de euros. www.elpais.com. [dostęp 2016-12-21]. (hiszp.).