Popiersie Stanisława Wyspiańskiego w Warszawie
 Widok ogólny upamiętnienia (2023) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość |
Warszawa |
| Miejsce | |
| Typ obiektu |
popiersie na cokole |
| Data odsłonięcia |
2004 |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°12′47,5″N 21°02′12,5″E/52,213200 21,036800
| |
Popiersie Stanisława Wyspiańskiego – pomnik Stanisława Wyspiańskiego w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
Opis
Pomnik znajduje się przy alejce wiodącej do Amfiteatru od strony południowej, nad brzegiem Stawu Południowego Dolnego. Składa się z czworościennego, murowanego postumentu i ustawionego na nim gipsowego popiersia Stanisława Wyspiańskiego. Na cokole widnieje napis: STANISŁAW WYSPIAŃSKI. Popiersiem opiekuje się Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie[1].
Monument jest repliką rzeźby Apolinarego Głowińskiego (1884–1945). Inicjatorem ustawienia pomnika Wyspiańskiego w Łazienkach był Janusz Zakrzeński. Uroczystość odsłonięcia rzeźby miała miejsce w roku 2004[1].
Popiersie przedstawia wybitnego polskiego dramaturga i artystę przełomu XIX i XX wieku – Stanisława Wyspiańskiego. Apolinary Głowiński wzorował się na autoportretach Wyspiańskiego, jednocześnie stylizując rzeźbę w duchu secesji (charakterystyczne dla tego kierunku modelowanie włosów i rysów twarzy). Na piersi wyryto sygnaturę (inicjały SW), którą artysta regularnie znakował swoje dzieła plastyczne[1].
Obecność popiersia dramaturga krakowskiego na terenie Łazienek, w pobliżu Amfiteatru, wiąże się z twórczością literacką Wyspiańskiego, inspirowaną jego osobistą wizytą w Łazienkach (1898)[2] oraz wydarzeniami powstania listopadowego, które swój początek wzięły w tym miejscu. Bezpośrednim rezultatem fascynacji klimatem Łazienek i lektury dzieł historycznych o insurekcji 1830 roku (m.in. Stanisława Barzykowskiego)[3], był dramat Noc listopadowa, którego akcję Wyspiański umieścił m.in. w parku, Podchorążówce, Belwederze i Amfiteatrze (sceny I−IV, VIII, IX). Jego telewizyjnej adaptacji podjął się w roku 1978 reżyser Andrzej Wajda. Większość scen Nocy listopadowej także zrealizowano na terenie Łazienek.
Przypisy
- ↑ a b c Pomnik Stanisława Wyspiańskiego - Łazienki Królewskie w Warszawie [online], www.lazienki-krolewskie.pl [dostęp 2017-06-24] (pol.).
- ↑ Wstęp, [w:] Stanisław Wyspiański, Warszawianka. Lelewel. Noc listopadowa, Jan Nowakowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974, s. IV.
- ↑ Wstęp, [w:] Stanisław Wyspiański, Warszawianka. Lelewel. Noc listopadowa, Jan Nowakowski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1974, s. VIII.