Podział administracyjny Chińskiej Republiki Ludowej
Chińska Republika Ludowa podzielona jest na 22 prowincje[1] (省, shěng), 5 regionów autonomicznych (自治区, zìzhìqū), 4 miasta wydzielone (直辖市, zhíxiáshì) oraz 2 specjalne regiony administracyjne (特别行政区, tèbiéxíngzhèngqū).
Lp. | Nazwa | Nazwa chińska |
Hanyu pinyin | Skrót | Stolica | Obszar (km²) | Ludność (2020)[2][3][4][5] |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Prowincje | |||||||
1 | Anhui | 安徽 | Ānhūi | 皖 Wǎn | Hefei | 139 900 | 61 027 171 |
2 | Fujian | 福建 | Fújiàn | 闽 Mǐn | Fuzhou | 123 100 | 41 540 086 |
3 | Gansu | 甘肃 | Gānsù | 甘 Gān lub 陇 Lǒng | Lanzhou | 453 700[6] | 25 019 831 |
4 | Guangdong | 广东 | Guǎngdōng | 粤 Yuè | Kanton | 179 800[7] | 126 012 510 |
5 | Hajnan | 海南 | Hǎinán | 琼 Qióng | Haikou | 33 920 | 10 081 232 |
6 | Hebei | 河北 | Héběi | 冀 Jì | Shijiazhuang | 187 700 | 74 610 235 |
7 | Heilongjiang | 黑龙江 | Hēilóngjiāng | 黑 Hēi | Harbin | 454 800[8] | 31 850 088 |
8 | Henan | 河南 | Hénán | 豫 Yù | Zhengzhou | 167 000 | 99 365 519 |
9 | Hubei | 湖北 | Húběi | 鄂 È | Wuhan | 187 700 | 74 610 235 |
10 | Hunan | 湖南 | Húnán | 湘 xiāng | Changsha | 211 800 | 66 444 864 |
11 | Jiangsu | 江苏 | Jiāngsū | 苏 Sū | Nankin | 102 600 | 84 748 016 |
12 | Jiangxi | 江西 | Jiāngxī | 赣 Gàn | Nanchang | 166 900 | 41 540 086 |
13 | Jilin | 吉林 | Jílín | 吉 Jí | Changchun | 187 400 | 41 540 086 |
14 | Junnan | 云南 | Yúnnán | 滇 Diān lub 云 Yún | Kunming | 394 100 | 47 209 277 |
15 | Kuejczou | 贵州 | Gùizhōu | 黔 Qián lub 贵 Gùi | Guiyang | 176 100 | 38 562 148 |
16 | Liaoning | 辽宁 | Liáoníng | 辽 Liáo | Shenyang | 145 900 | 42 591 407 |
17 | Qinghai | 青海 | Qīnghǎi | 青 Qīng | Xining | 721 000 | 5 923 957 |
18 | Shaanxi | 陕西 | Shǎnxī | 陕 Shǎn lub 秦 Qín | Xi’an | 205 800 | 39 528 999 |
19 | Shanxi | 山西 | Shānxī | 晋 Jìn | Taiyuan | 156 572 | 34 915 616 |
20 | Syczuan | 四川 | Sìchuān | 川 Chuān lub 蜀 Shǔ | Chengdu | 485 000 | 83 674 866 |
21 | Szantung | 山东 | Shāndōng | 鲁 Lǔ | Jinan | 156 700 | 101 527 453 |
22 | Zhejiang | 浙江 | Zhèjiāng | 浙 Zhè | Hangzhou | 101 800 | 64 567 588 |
Regiony autonomiczne | |||||||
1 | Kuangsi | 广西壮族自治区 | Guǎngxī Zhuàngzú Zìzhìqū | 桂 Guì | Nanning | 237 600 | 50 126 804 |
2 | Mongolia Wewnętrzna | 内蒙古自治区 | Nèiměnggǔ Zìzhìqū | 内蒙古 Nèiměnggǔ | Hohhot | 1 183 000 | 24 049 155 |
3 | Ningxia | 宁夏回族自治区 | Níngxià Húizú Zìzhìqū | 宁 Níng | Yinchuan | 66 000 | 7 202 654 |
4 | Sinciang | 新疆维吾尔自治区 | Xīnjiāng Wéiwú’ěr Zìzhìqū | 新 Xīn | Urumczi | 1 664 897[9] | 25 852 345 |
5 | Tybet | 西藏自治区 | Xīzàng Zìzhìqū | 藏 Zàng | Lhasa | 1 228 400 | 3 648 100 |
Miasta wydzielone | |||||||
1 | Chongqing | 重庆 | Chóngqìng | 渝 Yú | – | 82 403 | 32 054 159 |
2 | Pekin | 北京 | Běijīng | 京 Jīng | – | 16 406 | 21 893 095 |
3 | Szanghaj | 上海 | Shànghǎi | 沪 Hù | – | 6 340[10] | 24 870 895 |
4 | Tiencin | 天津 | Tiānjīn | 津 Jīn | – | 11 632 | 13 866 009 |
Specjalne regiony administracyjne | |||||||
1 | Hongkong | 香港 | Xiānggǎng | 港 Gǎng | – | 1 110,18[11] | 7 551 008 |
2 | Makau | 澳门 | Àomén | 澳 Ào | – | 32,9[12] | 649 335 |
Terytorium poza kontrolą ChRL | |||||||
1 | Tajwan | 台湾 | Táiwān | 台 Tái | Tajpej | 35 980 | 23 816 775 |
Prowincje oraz regiony autonomiczne dzielą się na prefektury (地区, dìqū), prefektury autonomiczne (自治州, zìzhìzhōu) oraz miasta na prawach prefektury (地级市, dìjíshì). Te z kolei dzielą się na powiaty (县, xiàn), powiaty autonomiczne (自治县, zìzhìxiàn) i miasta na prawach powiatu (县级市, xiànjíshì). Wyjątek stanowi Mongolia Wewnętrzna, gdzie ze względu na tradycję historyczną zamiast prefektur istnieją związki (盟, méng), zaś powiatom i powiatom autonomicznym odpowiadają chorągwie (旗, qí) i chorągwie autonomiczne (自治旗, zìzhìqí).
Miasta wydzielone dzielą na obszarze zurbanizowanym na dzielnice (区, qū), zaś na przedmieściach na powiaty (县, xiàn). Podobny podział administracyjny obowiązuje w stolicach prowincji i miastach na prawach prefektury.
Obszar powiatów i powiatów autonomicznych podzielony jest na gminy (乡, xiāng), gminy miejskie (镇, zhèn) i gminy narodowościowe (民族乡, mínzú xiāng).
Przypisy
- ↑ ChRL uznaje za 23. prowincję Tajwan, który ma suwerenne, demokratyczne władze prowadzące politykę zagraniczną niemal całkowicie niezależną od Pekinu. Jego zależność polega m.in. na tym, że nie może otwierać ambasad, występować pod nazwą Republiki Chińskiej w różnych wydarzeniach międzynarodowych, m.in. na igrzyskach olimpijskich. Tajwan jest także reprezentowany przez ChRL w różnych organizacjach międzynarodowych, np. ONZ czy WHO. Sytuacja taka panuje od 1972 r., kiedy to Republika Chińska na Tajwanie przestała być uważana za reprezentanta Chin, a jej miejsce w Radzie Bezpieczeństwa ONZ zajęła Chińska Republika Ludowa.
- ↑ Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3) [online] [dostęp 2021-05-24] (ang.).
- ↑ Population of China, Macao SAR (2020 and historical) [online] [dostęp 2021-04-24] (ang.).
- ↑ Population of China, Hong Kong SAR (2020 and historical) [online] [dostęp 2021-04-24] (ang.).
- ↑ Population of Taiwan (2020) [online] [dostęp 2021-05-24] (ang.).
- ↑ Regions and cities of Gansu [online] [dostęp 2021-05-24] (ang.).
- ↑ Guangdong Province Map: Cities in Guangdong Province [online] [dostęp 2021-05-24] (ang.).
- ↑ Подписан протокол переговоров между Администрацией Алтайского края и Народным правительством провинции Хэйлунцзян (КНР) [online] [dostęp 2021-05-24] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-20] (ros.).
- ↑ 新疆 [online] [dostęp 2021-05-24] .
- ↑ Shanghai Statistical Yearbook 2019, 2.2 Land Area, Population and Density of Population in Districts (2018). tjj.sh.gov.cn. [dostęp 2020-11-01]. (ang.).
- ↑ Survey and Mapping Office – Circulars and Publications [online] [dostęp 2021-04-24] (ang.).
- ↑ Total land area of Macao. Statistics and Census Service. [dostęp 2021-05-24]. (ang.).
Bibliografia
- Jan Rowiński, Wojciech Jakóbiec, System konstytucyjny Chińskiej Republiki Ludowej, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2006