Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Podłęże (powiat wielicki)

Podłęże
wieś
Ilustracja
Kościół pw. NMP Królowej Polski w Podłężu
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

wielicki

Gmina

Niepołomice

Liczba ludności (2022)

2244[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-003[3]

Tablice rejestracyjne

KWI

SIMC

0328686

Położenie na mapie gminy Niepołomice
Mapa konturowa gminy Niepołomice, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Położenie na mapie powiatu wielickiego
Mapa konturowa powiatu wielickiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Ziemia50°00′49″N 20°09′51″E/50,013611 20,164167[1]

Podłężewieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie wielickim, w gminie Niepołomice. Znajduje się w odległości ok. 16 km na wschód od Krakowa i ok. 2 km na zachód od Niepołomic i sąsiaduje ze Staniątkami, Zakrzowcem, Zakrzowem, Węgrzcami Wielkimi, Niepołomicami-Podgrabiem oraz z miastem Niepołomice.

Środkiem wsi biegnie droga wojewódzka nr 964 łącząca Kasinę Wielką z Biskupicami Radłowskimi, po południowej stronie przebiega autostrada A4. W Podłężu znajduje się stacja kolejowa na ważnym szlaku kolejowym 91 Kraków GłównyMedyka oraz przystanek Podgrabie Wisła przy towarowej trasie obwodnicowej odciążającej centrum Krakowa, prowadzącej z Podłęża przez Nową Hutę do Mydlnik. Niegdyś istniało również połączenie kolejowe z Niepołomicami[4]. Przez wieś przepływa prawy dopływ Wisły – potok Podłężanka[5].

Miejscowość jest ośrodkiem edukacyjnym i religijnym dla pobliskich wsi z własną szkołą podstawową i kościołem parafialnym. W Podłężu działa dom kultury „Siedlisko”.

W miejscowości działa i ma siedzibę Klub Sportowy Piłkarz Podłęże założony w 1952 roku. Obecnie drużyna występuje w A Klasie podokręgu Wieliczka Małopolskiego Związku Piłki Nożnej[6].

Części wsi

Integralne części wsi Podłęże[7][8]
SIMC Nazwa Rodzaj
0328692 Ciemna Ulica część wsi
0328700 Duże Pastwisko część wsi
0328717 Małe Pastwisko część wsi
0328723 Odrzecze część wsi
0328730 Ogrody część wsi
0328746 Piaski część wsi
0328752 Podstawie część wsi
0328769 Przedrudzie część wsi
0328775 Rudzica część wsi

Historia

Na terenie Podłęża odkryto osadę celtycką z III – II w. p.n.e., jedną z największych w Polsce (17 chat), z przedmiotami codziennego użytku, ozdobami oraz dwiema monetami bojskimi[9].

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1242 roku (Podlanze – staropolski zapis samogłosek nosowych; od Pod Łęgiem / Przy Łęgu; gdzie Łęg to podmokła łąka, dziś Niepołomicka Strefa Inwestycyjna). Wieś Podłęże otrzymał od Benedyktynów z Tyńca kasztelan krakowski Klemens z Ruszczy, fundator klasztoru Benedyktynek w Staniątkach[10].

Wieś duchowna, własność Opactwa Benedyktynek w Staniątkach położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego[11].

W czasie okupacji niemieckiej, 2 lutego 1944, jednostki SS, Schutzpolizei oraz Gestapo, dokonały egzekucji 50 Polaków[12] – więźniów politycznych z hitlerowskiego więzienia Montelupich w Krakowie. Egzekucja nastąpiła w odwecie za nieudany zamach na generalnego gubernatora Hansa Franka (jadącego pociągiem do Lwowa), którego dokonała Armia Krajowa 29 stycznia 1944 na torach przed wiaduktem kolejowym w pobliżu Staniątek w Puszczy Niepołomickiej. Rozkaz rozstrzelania 100 więźniów wydał Wyższy Dowódca SS i Policji, Wilhelm Koppe. Pozostałe 50 osób rozstrzelano w tym samym dniu w Dębicy[12].

W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Podłęże, a w latach 1975–1998 należała do województwa krakowskiego.

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[13].

  • Cmentarz wojenny nr 330;
  • młyn wodny nr 6 - zakupiony i rozebrany w 1956-1957 celem przeniesienia do Pieskowej Skały.

Zobacz też

Przypisy

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 105765
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 944 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Linia Podłęże - Niepołomice.
  5. Groźna Podłężanka.
  6. Ludowy Klub Sportowy Piłkarz Podłęże [online], 90minut [dostęp 2019-06-30] (pol.).
  7. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. GUS. Rejestr TERYT
  9. Wojciech Pastuszka: Osada Celtów spod Wieliczki. Archeowieści, 2008-12-03. [dostęp 2017-05-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)].
  10. Benedyktynki Staniąteckie.
  11. Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 103
  12. a b Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939-1945. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa, 1966, s. 186.
  13. Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].

Linki zewnętrzne