Piekielnica
| Alburnoides bipunctatus[1] | |||||
| (Bloch, 1782) | |||||
| |||||
| Systematyka | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Typ | |||||
| Podtyp | |||||
| Gromada | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj | |||||
| Gatunek |
piekielnica | ||||
| |||||
Piekielnica[2], szweja[3], bystrzanka[4] (Alburnoides bipunctatus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
Występowanie
Europa od Francji po Ural, Półwysep Bałkański i Azja Mniejsza. W Polsce nieliczna. Wrażliwa na zanieczyszczenie wody. Występuje w czystych, dobrze natlenionych rzekach. Przebywa zazwyczaj w płytkich miejscach o szybkim nurcie, nad żwirowym lub piaszczystym dnie. Przebywa zazwyczaj w przypowierzchniowych warstwach wody.
Wyróżniany wcześniej podgatunek piekielnica wschodnia[5] (Alburnoides bipunctatus rossicus) – występujący w zlewiskach Morza Czarnego, Kaspijskiego i Jeziora Aralskiego – nie jest obecnie uznawany[6].
Cechy morfologiczne
Osiąga 10–15 cm długości. Ciało wydłużone, bocznie spłaszczone. Grzbiet lekko zaokrąglony. Otwór gębowy w położeniu końcowym. Dwa szeregi zębów gardłowych. Cykloidalne łuski średniej wielkości. Grzbiet ciemnoszarozielonkawy, boki srebrzyste, brzuch biały. Linia boczna ujęta w podwójny szereg ciemnych plamek. Płetwy grzbietowa, ogonowa i piersiowe szare, natomiast płetwy brzuszne i odbytowa żółtawe z jaskrawopomarańczową nasadą.
Odżywianie
Zjada larwy owadów wodnych, owady zbierane z powierzchni, skorupiaki oraz rośliny.
Rozród
Trze się w V i VI na podłożu żwirowym lub piaszczystym.
Zagrożenia i ochrona
Na terenie Polski gatunek ten objęty był ścisłą ochroną gatunkową[7]. Od 2014 r. podlega ochronie częściowej[8][9].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Alburnoides bipunctatus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Jerzy Gronau: Słownik nazw ryb. Kraków: Księgarnia Akademicka, 1994. ISBN 83-901154-9-2.
- ↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
- ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 9 września 2013 [dostęp 2013-09-22] (ang.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2011 r. nr 237, poz. 1419)
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2014 r., poz. 1348). [dostęp 2014-10-08].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r., poz. 2183). [dostęp 2017-01-16]..
Bibliografia
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.
- Maria Brylińska: Ryby słodkowodne Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1986. ISBN 83-01-12286-2.