Piechota łanowa
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie |
1655 |
Rozformowanie |
1673 |
Działania zbrojne | |
Potop szwedzki | |
Organizacja | |
Rodzaj wojsk | |
Skład |
około 3000 żołnierzy |
Piechota łanowa – rodzaj oddziałów wojskowych w Polsce wzorowany na piechocie wybranieckiej, do których pierwszy zaciąg przeprowadzono w 1655 r. wśród chłopów z dóbr królewskich, szlacheckich i kościelnych[1].
Każdy właściciel ziemski miał obowiązek wystawić jednego żołnierza z 15 łanów (240 ha), zamiast jak dotąd z 20 łanów (320 ha)[2] ziemi uprawnej.
Od 1673 r. została zastąpiona przez zaciąg według liczby budynków mieszkalnych - była to tzw. piechota dymowa. W miastach podstawą poboru rekruta zawsze była liczba domów (dymów). Szeregowi, nazywani łannikami[3], nosili umundurowanie w kolorze błękitnym podbite czerwienią[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Józef Urbanowicz, Mała encyklopedia wojskowa t.2. Warszawa 1970, s.596. Piechota wybraniecka rekrutowana była tylko z królewszczyzn.
- ↑ Zygmunt Gloger Encyklopedia staropolska t. III s. 159 (reprint Wiedza Powszechna, Warszawa 1985), Volumina Legum tom 4 str. 221n "Wyprawa piechoty łanowej", normę 1 żołnierz z 20 łanów utrzymano w królewszczyznach Wielkiego Księstwa Litewskiego (tamże str. 224 "Wyprawa piechoty z dóbr naszych królewskich").
- ↑ Włodzimierz Kwaśniewicz. Od rycerza do wiarusa czyli słownik dawnych formacji funkcji instytucji i stopni wojskowych. Zielona Góra: Lubuska Oficyna Wydawnicza, 1993, s. 115.
- ↑ Szymon Kobyliński, Gawędy o broni i mundurze. Warszawa 1984, s. 28.
Bibliografia
- Józef Urbanowicz [red.]: Mała Encyklopedia Wojskowa, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1970
- Tadeusz Marian Nowak , Jan Wimmer , Historia oręża polskiego 963-1795, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1981, ISBN 83-214-0133-3, OCLC 835735421 .
- Konstanty Górski: Historia piechoty polskiej, Kraków 1893