Piaski-Szczygliczka
część miasta Ostrowa Wielkopolskiego | |
Piaski-Szczygliczka – zbiornik zaporowy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
SIMC |
Piaski: 0937190 |
Strefa numeracyjna |
(+48) 62 |
Kod pocztowy |
63-400 |
Tablice rejestracyjne |
POS |
Położenie na mapie Ostrowa Wielkopolskiego | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu ostrowskiego | |
51°40′12″N 17°49′14″E/51,669944 17,820429 |
Piaski-Szczygliczka (niem. Sandkrug-Stieglitzka) – północna część Ostrowa Wielkopolskiego; pełni funkcje rekreacyjno-wypoczynkowe. Składają się na nią dwa dawne przysiółki Karsek: Piaski (przy ul. Limanowskiego) i Szczygliczka (przy Poznańskiej).
Historia
Od XIX wieku tereny te były wybierane na miejsce wypoczynku[1]. W okolicy funkcjonowała m.in. restauracja z miejscami noclegowymi oraz mały basen[1].
W latach 70. XX wieku powstał zamysł utworzenia sztucznego zbiornika wodnego w otoczeniu lasów na Rowie Franklinowskim, dopływie rzeki Ołobok[1][2]. Zbiornik o powierzchni lustra wody 29,62 ha oddano do użytku w 1977 roku[2].
Na terenie Parku Kultury i Wypoczynku Piaski-Szczygliczka znajduje się nieczynna wąskotorowa kolejka parkowa[3] oraz skansen pszczelarski im. Marty i Edwarda Pawlaków (obecnie Park Olbrzymich Owadów)[4].
Zbiornik
Zbiornik jest jednym ze zbiorników zaporowych w południowej części Wielkopolski o pojemności 740,5 tys. m³, średnia głębokość wynosi 2,5 m[2]. Przy zbiorniku funkcjonuje piaszczysta plaża[2]. Zróżnicowane warunki przyrodnicze (wodno-łąkowe, łąkowe i leśne) są miejscem występowania około 180 gatunków ptaków (osiadłych i przelotnych)[2].
W październiku 2018 roku zaobserwowano nieliczne w Polsce wąsatki[5].
Cmentarz na Piaskach[6]
W czasie II wojny światowej, pod koniec 1943 roku w lesie na Piaskach założono cmentarz niemiecki i rozpoczęto budowę krematorium początkowo dla bezimiennych zmarłych cywili ze szpitali w Ostrowie, a pod koniec 1944 chowano tam żołnierzy niemieckich rannych na froncie wschodnim i zmarłych w ostrowskim lazarecie. Do budowy byli przymuszani więźniowie i jeńcy, w czasie prac zginęło 4 Niemców. Przy okazji prac została utwardzona ulica Starokaliska (obecnie Limanowskiego) m.in. za pomocą gruzu z pomnika Pana Jezusa z Wenecji (dzisiejsza Borowianka).
Obiekt znajdował się na wybrukowanej leśnej drodze, po lewej stronie od Ostrowa. Od strony Starokaliskiej w głąb lasu, na wykarczowanej polanie (50 na 70 metrów) miało powstać kolumbarium. Dalej stał prostokątny budynek administracyjno-gospodarczy (gdzie wykonywano również trumny) z przejazdem na środku. Kolejnym budynkiem była rotunda-krematorium na brukowanym, okrągłym placu, wykorzystywana również do uroczystości pogrzebowych. 300 metrów dalej rozpoczynał się cmentarz, gdzie zmarłych grzebano na obwodzie koła w trzech pierścieniach. Ponadto w południowo-zachodniej części znajduje się kilka zbiorowych mogił z początku 1945 roku: Niemców-cywili zmarłych w egzekucjach NKWD i miejscowej ludności; poległych na froncie żołnierzy niemieckich i radzieckich (później ekshumowani)[7].
Krematorium nie zostało odpowiednio wyposażone i uruchomione przed końcem wojny. Przez jakiś czas w okolicy leżały jeszcze nie pochowane zwłoki. Krematorium rozebrali mieszkańcy Karsek w 1947 lub po 1951 roku.
W 2014 roku archeologowie dokonali odkrycia zbiorowych mogił i ekshumacji 38 żołnierzy niemieckich, których powtórnie pochowano w Kwaterze Żołnierzy Niemieckich na cmentarzu Miłostowo w Poznaniu. Miejscowy leśniczy Lech Szymański, własnym kosztem postawił dwa głazy: jeden z tablicą informacyjną, drugi z tablicą pamiątkową z krzyżem i cytatem z kardynała Stefana Wyszyńskiego[7][8][9].
Galeria
- Piaski-Szczygliczka na mapie Ostrowa Wielkopolskiego
- Piaski-Szczygliczka
- Widok z lotu ptaka
Przypisy
- ↑ a b c Jak budowano ostrowskie Piaski [online], gazetaostrowska.pl [dostęp 2023-03-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-27] (pol.).
- ↑ a b c d e Michał Radziszewski , Zbiornik Piaski-Szczygliczka [online], otop.org.pl, 7 lipca 2005 [dostęp 2018-10-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-31] .
- ↑ Ogólnopolska Baza Kolejowa [online], www.bazakolejowa.pl [dostęp 2022-09-25] (pol.).
- ↑ Centrum Edukacji Ekologicznej » O Parku [online], eko.crkzir.com.pl [dostęp 2022-09-25] .
- ↑ Bardzo rzadki gatunek ptaków pojawił się na ostrowskich Piaskach., „ostrow.naszemiasto.pl”, 25 października 2018 [dostęp 2018-10-31] (pol.).
- ↑ Zbysław Kazimierz Jeżewski , Ostrowskie "Eleusis" 1939-1946, t. 2, Ostrów Wielkopolski: Biblioteka Publiczna im. Stefana Rowińskiego, 2007, s. 169-175, ISBN 978-83-924608-4-8, OCLC 749530196 [dostęp 2023-03-13] .
- ↑ a b Cmentarz niemiecki w lesie na Piaskach, tablica informacyjna in situ
- ↑ Groby żołnierzy z II WŚ w lesie - Piaski-Szczygliczka. [dostęp 2023-03-13].
- ↑ Redakcja, Ostrów: Zwłoki żołnierzy na Piaskach-Szczygliczce [ZDJĘCIA] [online], Ostrów Wielkopolski Nasze Miasto, 22 marca 2014 [dostęp 2023-03-13] (pol.).