Parafia pw.
św. Jana Chrzciciela
i św. Szczepana Męczennika
w Choroszczy

Kościół św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika
Państwo	Polska
Siedziba	Choroszcz
Adres	ul. Mickiewicza 2 16-070 Choroszcz
Data powołania	przed 1459
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Diecezja	białostocka
Dekanat	Białystok-Starosielce
Kościół	św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika
Filie	Kaplica pw. Ducha Świętego na cmentarzu w Choroszczy Kaplica pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Domu Pomocy Społecznej w Choroszczy Kaplica pw. Matki Bożej Anielskiej na plebanii w Choroszczy
Proboszcz	ks. Leszek Struk
Wezwanie	św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana
Położenie na mapie Choroszczy Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy
Położenie na mapie Polski Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy
Położenie na mapie województwa podlaskiego Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy
Położenie na mapie powiatu białostockiego Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy
Położenie na mapie gminy Choroszcz Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy
53°08′32″N 22°59′19″E/53,142222 22,988611
Strona internetowa

Parafia pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika w Choroszczy – rzymskokatolicka należąca do dekanatu Białystok-Starosielce, archidiecezji białostockiej, metropolii białostockiej^[1].

Pierwsze wzmianki o istniejącej w Choroszczy parafii z drewnianym kościołem pochodzą z 22 października 1459 roku.

XVI wiek

W roku 1507 król Zygmunt Stary nadaje Choroszczy prawa miejskie. Trzy lata później Aleksander Chodkiewicz, marszałek Wielkiego Księstwa Litewskiego, przekazuje miasteczko Choroszcz wraz z kościołem bazylianom z Supraśla, jednak po pewnym czasie je odbiera w zamian za trzy wsie: Choprostków, Klewin i Baciuty.

XVII wiek

W 1654 roku wojewoda trocki, Mikołaj Stefan Pac herbu Gozdawa, funduje w Choroszczy drewniany klasztor przy kościele zbudowanym przez jego rodziców Stefana i Marcjannę Paców i powierza prowadzenie parafii ojcom dominikanom. Rozpoczyna się wówczas wszechstronny rozwój parafii. Powstaje słynne na one czasy sanktuarium Matki Bożej oraz szkoła, której absolwenci mogli kontynuować naukę w Akademii Krakowskiej.

W roku 1671 Mikołaj Stefan Pac został wyniesiony przez króla, ku zdumieniu kapituły, na stolicę biskupią w Wilnie. Jednak pomimo sakry biskupiej bardzo często przebywa w Choroszczy, wznosząc tu letnią rezydencję z pięknym ogrodem. W roku 1673 sprowadził osobiście z Rzymu do tutejszej świątyni starożytne relikwie świętych męczenników: Wita, Aleksandry, Walerii i Wiktorii. Niestety wielka pożoga roku 1683 zniszczyła miasteczko i kościół, który po odbudowaniu uległ pożarowi po raz drugi w roku 1707.

XVIII wiek

W 1756 roku Jan Klemens Branicki, hetman wielki koronny, kasztelan krakowski, na prośbę dominikanów buduje murowany klasztor i kościół konsekrowany w roku 1770. Świątynia ta była budowlą jednonawową o sklepieniu kolebkowym, w zakrystii i kruchcie zachodniej posiada sklepienie krzyżowe, z wieżą kwadratową od frontu. Wnętrze świątyni i refektarz klasztorny były bogato zdobione i utrzymane w stylu rokokowym^[2].

W roku 1780 pojawia się wzmianka o istniejącym w Choroszczy unikalnym relikwiarzu trumiennym św. Kandyda, którego szczątki zostały wydobyte z katakumb Santa Agnese w Rzymie w roku 1765. Realistyczna figura świętego znajduje się w szklanej trumnie i związana jest z nią legenda o końcu świata^[3]. Być może ojcowie dominikanie sprowadzili relikwie, aby szerzyć kult świętego, który był znany ze swojej nieugiętej postawy w obronie ideałów. Postawa taka była szczególnie cenna w sytuacji, gdy nad Polską zawisło widmo rozbiorów.

XIX wiek

W 1832 roku dominikanie zostali przez rząd carski wysiedleni do Różanegostoku, a parafia przeszła pod zarząd księży diecezjalnych.

XX wiek

W 1915 roku podczas działań wojennych kościół został uszkodzony. W czasie odbudowy poszerzono świątynię, dobudowując dwie boczne nawy, co w zasadniczy sposób zmieniło całą bryłę. Niefortunnie w roku 1938 z nieustalonych przyczyn spłonęło prawie całe wnętrze kościoła i dach. W roku 1944 wojska niemieckie wysadziły wieżę, która zniszczyła sklepienie świątyni. W latach 1945–1947 kościół odbudowano. Na wieży zainstalowano 4 dzwony o imionach: Jan, Franciszek, Dominik i Stanisław.

Kościół parafialny

• Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Szczepana Męczennika

Kościoły filialne i kaplice

• Kaplica cmentarna pw. Ducha Świętego w Choroszczy - zbudowana w 1924 r. staraniem ks. proboszcza Adama Ostrowskiego jako pomnik poległym za Ojczyznę w roku 1863 i podczas I wojny światowej.
• Kaplica pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy w Domu Pomocy Społecznej w Choroszczy - erygowana w 1995 r.
• Kaplica pw. Matki Bożej Anielskiej na plebanii w Choroszczy

Cmentarz parafialny

Cmentarz grzebalny został założony na początku XIX wieku, w odległości 1 km od kościoła, o powierzchni 3,5 ha.

Odpusty

Od czasów dominikańskich obchodzone były odpusty:

W granicach parafii znajdują się miejscowości

Proboszczowie

Obecnie posługę duszpasterską sprawuje:

• ks. Leszek Struk

Księża pochodzący z terenu parafii

Kapłani pochowani na miejscowym cmentarzu

• ks. Franciszek Pieściuk,
• ks. Władysław Szykszynel,
• ks. Stanisław Kościuczyk