Parafia Świętych Kosmy i Damiana w Wujskiem
 Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Adres |
Wujskie 57 |
| Data powołania |
1948 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Archidiecezja | |
| Dekanat | |
| Kościół | |
| Filie | |
| Proboszcz |
ks. Piotr Babiarz |
| Wezwanie | |
| Wspomnienie liturgiczne |
26 września |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu sanockiego  | |
 49°32′45,456″N 22°18′12,870″E/49,545960 22,303575
| |
Parafia Świętych Kosmy i Damiana w Wujskiem − parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji przemyskiej w dekanacie Sanok II[1].
Historia
W 1513 roku wieś była wzmiankowana jako Wola Ujska, w 1526 roku Załuska Wola, a od 1542 roku Wujskie. W 1804 roku zbudowano murowany kościół dla służby dworskiej i robotników manufaktury tkackiej. W 1839 roku po spaleniu się manufaktury tkackiej robotnicy wyjechali, a kościół został przekazany na cerkiew dla miejscowych grekokatolików[2].
W czasie Akcji „Wisła” grekokatolicy zostali wysiedleni, a wieś zasiedlona przybyszami z okolic Krakowa i Nowego Sącza. W 1947 roku kościół został odzyskany przez rzymsko-katolików. W 1948 roku dekretem bpa Franciszka Bardy została erygowana ekspozytura, z wydzielonego terytorium parafii Lesko[3].
Na terenie parafii jest 630 wiernych (w tym: Wujskie – 320, Załuż – 310)[4].
- Proboszczowie parafii:
- ? – ?. ks. Jan Kolanko (ekspozyt, proboszcz parafii Jasień, rezydent w Wujskiem)[5].
- ? – ?. ks. Tadeusz Szajnowski (ekspozyt)[6]
- ? –1965. ks. Władysław Rybka (administrator).
- 1965– ks. Kazimierz Nowak (ekspozyt)[7].
- 1969–1981. ks. Kazimierz Pszon[8].
- 1981–1995. ks. Franciszek Surowiec[9].
- 2005– nadal ks. Piotr Babiarz.
Kościół filialny
W 1880 roku w Załużu hr. Adam Wiktor właściciel dóbr Załuż-Wujskie, zbudował murowaną neobarokową kaplicę grobową, w której odprawiano msze święte i była miejscem pochówku rodziny Wiktorów.
W latach 1929–1930 zbudowano murowany kościół pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy, który 11 października 1931 roku poświęcił bp Franciszek Barda[10].
W 1940 roku Sowieci zdewastowali kaplicę grobową Wiktorów, a szczątki zmarłych rozrzucili po okolicy. W 1944 roku kaplica została poważnie uszkodzona podczas ostrzału frontowego i od tego czasu jest w stanie ruiny.
Kaplica grobowa Wiktorów (1938)
Ruiny kaplicy Wiktorów (2020)
Przypisy
- ↑ Opis dekanatu na stronie archidiecezji
- ↑ Waldemar Bałda, Świątynia „Zakładowa” [online], Nasze Słowo. Nr 14 [dostęp 2015-04-05].
- ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 1997. Album (s. 464) ISSN 1233-4685
- ↑ Rocznik Archidiecezji Przemyskiej 2015 (s. 307-308) ISSN 1429-6314
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1952 (s. 68) [dostęp 2024-02-22]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1958 (s. 123) [dostęp 2024-02-22]
- ↑ Rocznik Diecezji przemyskiej na rok 1966 (s. 131) [dostęp 2024-02-22]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 189) [dostęp 2024-02-22]
- ↑ Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984 (s. 395-396) [dostęp 2024-02-22]
- ↑ Kronika szkoły w Załużu 1890–1939. Rok szkolny 1929/30, Rok szkolny 1930/31, Rok szkolny 1931/32 [online], spzaluz.szkolna.net.