Lista państw Europy
Lista państw Europy – lista państw i terytoriów zależnych Europy.
Na terenie Europy w całości lub częściowo znajduje się 47 państw uznawanych na arenie międzynarodowej. Ponadto do Europy zalicza się siedem terytoriów zależnych Danii, Norwegii i Wielkiej Brytanii. W Europie funkcjonuje również jedno państwo częściowo uznawane (Kosowo) oraz jedno państwo nieuznawane (Naddniestrze).
Największym europejskim państwem jest Rosja (17 098 242 km²), natomiast największym państwem znajdującym się w całości na terytorium Europy jest Ukraina (603 550 km²). Najludniejszym państwem na kontynencie europejskim również jest Rosja (142 021 981 mieszkańców), a najludniejszym państwem położonym w całości w Europie są Niemcy (84 316 622 mieszkańców). Najmniejszym zarówno pod względem powierzchni, jak i liczby ludności jest Watykan (0,44 km²; 825 mieszkańców).
Mapa polityczna
Lista państw
= państwo członkowskie Unii Europejskiej[a][1] |
Flaga | Godło/Herb | Nazwa państwa[2] | Stolica[2] | Pełna nazwa państwa[2] | Język urzędowy[3] | Powierzchnia[3] | Liczba ludności[3] | Waluta[3] | Głowa państwa | Kod |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Albania Shqipëria |
Tirana Tiranë |
Republika Albanii Republika e Shqipërise |
albański | 28 748 km² | 3 095 344 | lek | prezydent Bajram Begaj | ALB | ||
Andora Andorra |
Andora Andorra la Vella |
Księstwo Andory Principat d’Andorra |
kataloński | 468 km² | 85 560 | euro | współksiążę Emmanuel Macron współksiążę Joan Enric Sicília |
AND | ||
Austria Österreich |
Wiedeń Wien |
Republika Austrii Republik Österreich |
niemiecki | 83 871 km² | 8 913 088 | euro | prezydent Alexander Van der Bellen | AUT | ||
Belgia Belgique (francuski) België (niderlandzki) Belgien (niemiecki) |
Bruksela Bruxelles (francuski) Brussel(niderlandzki) Brüssel (niemiecki) |
Królestwo Belgii Royaume de Belgique (francuski) Koninkrijk België (niderlandzki) Königreich Belgien (niemiecki) |
francuski, niderlandzki, niemiecki |
30 528 km² | 11 847 338 | euro | król Filip I Koburg | BEL | ||
Białoruś Беларусь (białoruski) Белоруссия (rosyjski) |
Mińsk Мінск (białoruski) Минск (rosyjski) |
Republika Białorusi Рэспубліка Беларусь (białoruski) Республика Беларусь (rosyjski) |
białoruski, rosyjski | 207 600 km² | 9 413 505 | rubel białoruski | prezydent Alaksandr Łukaszenka | BLR | ||
Bośnia i Hercegowina Bosna i Hercegovina (bośniacki) Bosna i Hercegovina (chorwacki) Босна и Херцеговина (serbski) |
Sarajewo Sarajevo (bośniacki) Sarajevo (chorwacki) Сарајево (serbski) |
Bośnia i Hercegowina Bosna i Hercegovina (bośniacki) Bosna i Hercegovina (chorwacki) Босна и Херцеговина (serbski) |
bośniacki, chorwacki, serbski[b] |
51 197 km² | 3 816 459 | marka zamienna | przewodniczący Željko Komšić | BIH | ||
Bułgaria България |
Sofia София |
Republika Bułgarii Република България |
bułgarski | 110 879 km² | 6 873 253 | lew | prezydent Rumen Radew | BGR | ||
Chorwacja Hrvatska |
Zagrzeb Zagreb |
Republika Chorwacji Republika Hrvatska |
chorwacki | 56 594 km² | 4 188 853 | euro | prezydent Zoran Milanović | HRV | ||
Czarnogóra Црна Гора |
Podgorica Подгорица |
Czarnogóra Црна Гора |
czarnogórski | 13 812 km² | 604 966 | euro | prezydent Milo Đukanović | MNE | ||
Czechy Česko |
Praga Praha |
Republika Czeska Česká republika |
czeski | 78 867 km² | 10 705 384 | korona czeska | prezydent Petr Pavel | CZE | ||
Dania Danmark |
Kopenhaga København |
Królestwo Danii Kongeriget Danmark |
duński | 43 094 km² | 5 920 767 | korona duńska | Król Fryderyk X | DNK | ||
Estonia Eesti |
Tallinn Tallinn |
Republika Estonii Eesti Vabariik |
estoński | 45 228 km² | 1 211 524 | euro | prezydent Alar Karis | EST | ||
Finlandia Suomi (fiński) Finland (szwedzki) |
Helsinki Helsinki (fiński) Helsingfors(szwedzki) |
Republika Finlandii Suomen tasavalta (fiński) Republiken Finland (szwedzki) |
fiński, szwedzki | 338 145 km² | 5 601 547 | euro | prezydent Sauli Niinistö | FIN | ||
Francja France |
Paryż Paris |
Republika Francuska République française |
francuski | 643 801 km²[c] | 68 305 148[d] | euro | prezydent Emmanuel Macron | FRA | ||
Grecja[e] Ελλάδα |
Ateny Αθήνα |
Republika Grecka Ελληνική Δημοκρατία |
grecki | 131 957 km² | 10 533 871 | euro | prezydent Ekaterini Sakielaropulu | GRC | ||
Hiszpania[f] España |
Madryt Madrid |
Królestwo Hiszpanii Reino de España |
hiszpański | 505 370 km² | 47 163 418 | euro | król Filip VI | ESP | ||
Holandia Nederland |
Amsterdam[g] Amsterdam Haga des-Gravenhage / Den Haag |
Królestwo Niderlandów Koninkrijk der Nederlanden |
niderlandzki | 42 525 km²[h] | 17 400 824 | euro | król Wilhelm-Aleksander | NLD | ||
Irlandia Ireland (angielski) Éire (irlandzki) |
Dublin Dublin (angielski) Baile Átha Cliath (irlandzki) |
Irlandia Ireland (angielski) Éire (irlandzki) |
angielski, irlandzki | 70 273 km² | 5 275 004 | euro | prezydent Michael Higgins | IRL | ||
Islandia Ísland |
Reykjavík Reykjavík |
Islandia Ísland |
islandzki | 103 125 km² | 357 603 | korona islandzka | prezydent Guðni Jóhannesson | ISL | ||
Kazachstan[i] Қазақстан (kazachski) Казахстан (rosyjski) |
Astana Астана (kazachski) Астана (rosyjski) |
Republika Kazachstanu Қазақстан Республикасы (kazachski) Республика Казахстан (rosyjski) |
kazachski, rosyjski | 2 724 900 km² | 19 398 331 | tenge | prezydent Kasym Tokajew | KAZ | ||
Liechtenstein Liechtenstein |
Vaduz Vaduz |
Księstwo Liechtensteinu Fürstentum Liechtenstein |
niemiecki | 160 km² | 39 711 | frank szwajcarski | książę Jan Adam II | LIE | ||
Litwa Lietuva |
Wilno Vilnius |
Republika Litewska Lietuvos Respublika |
litewski | 65 300 km² | 2 683 546 | euro | prezydent Gitanas Nausėda | LTU | ||
Luksemburg Luxembourg (francuski) Lëtzebuerg (luksemburski) Luxemburg (niemiecki) |
Luksemburg Luxembourg (francuski) Lëtzebuerg (luksemburski) Luxemburg (niemiecki) |
Wielkie Księstwo Luksemburga Grand-Duché de Luxembourg (francuski) Groussherzogtum Lëtzebuerg (luksemburski) Großherzogtum Luxemburg (niemiecki) |
francuski, niemiecki, luksemburski |
2586 km² | 650 364 | euro | wielki książę Henryk | LUX | ||
Łotwa Latvija |
Ryga Rīga |
Republika Łotewska Latvijas Republika |
łotewski | 64 589 km² | 1 842 226 | euro | prezydent Egils Levits | LVA | ||
Macedonia Północna Северна Македонија |
Skopje Скопје |
Republika Macedonii Północnej Република Северна Македонија |
macedoński | 25 713 km² | 2 130 936 | denar | prezydent Stewo Pendarowski | MKD | ||
Malta Malta (angielski) Malta (maltański) |
Valletta Valletta (angielski) Valletta (maltański) |
Republika Malty Republic of Malta (angielski) Repubblika ta’ Malta (maltański) |
angielski, maltański | 316 km² | 464 186 | euro | prezydent George Vella | MLT | ||
Mołdawia Moldova |
Kiszyniów Chișinău |
Republika Mołdawii Republica Moldova |
rumuński | 33 851 km² | 3 287 326 | lej Mołdawii | prezydent Maia Sandu | MDA | ||
Monako Monaco |
Monako Monaco |
Księstwo Monako Principauté de Monaco |
francuski | 2 km² | 31 400 | euro | książę Albert II Grimaldi | MCO | ||
Niemcy Deutschland |
Berlin Berlin |
Republika Federalna Niemiec Bundesrepublik Deutschland |
niemiecki | 357 022 km² | 84 316 622 | euro | prezydent Frank-Walter Steinmeier | DEU | ||
Norwegia Norge |
Oslo Oslo |
Królestwo Norwegii Kongeriket Norge |
norweski | 323 802 km² | 5 553 840 | korona norweska | król Harald V | NOR | ||
Polska |
Warszawa | Rzeczpospolita Polska | polski | 312 696 km² | 41 026 068 | złoty | prezydent Andrzej Duda | POL | ||
Portugalia[j] Portugal |
Lizbona Lisboa |
Republika Portugalska República Portuguesa |
portugalski | 92 090 km² | 10 242 081 | euro | prezydent Marcelo de Sousa | PRT | ||
Rosja[k] Россия |
Moskwa Москва |
Federacja Rosyjska Российская Федерация |
rosyjski[l] | 17 098 242 km²[m] | 142 021 981 | rubel rosyjski | prezydent Władimir Putin | RUS | ||
Rumunia România |
Bukareszt București |
Rumunia România |
rumuński | 238 391 km² | 18 519 899 | lej rumuński | prezydent Klaus Iohannis | ROU | ||
San Marino San Marino |
San Marino San Marino |
Republika San Marino Repubblica di San Marino |
włoski | 61 km² | 34 682 | euro | kapitan regent Oscar Mina kapitan regent Paolo Rondelli |
SMR | ||
Serbia Србија |
Belgrad Београд |
Republika Serbii Република Србија |
serbski | 77 474 km² | 6 739 471 | dinar serbski | prezydent Aleksandar Vučić | SRB | ||
Słowacja Slovensko |
Bratysława Bratislava |
Republika Słowacka Slovenská republika |
słowacki | 49 035 km² | 5 431 252 | euro | prezydent Peter Pellegrini | SVK | ||
Słowenia Slovenija |
Lublana Ljubljana |
Republika Słowenii Republika Slovenija |
słoweński | 20 273 km² | 2 101 208 | euro | prezydent Nataša Pirc Musar | SVN | ||
Szwajcaria Suisse (francuski) Schweiz (niemiecki) Svizra (romansz) Svizzera (włoski) |
Berno[n] Berne (francuski) Bern (niemiecki) Berna (romansz) Berna (włoski) |
Konfederacja Szwajcarska Confédération suisse (francuski) Schweizerische Eidgenossenschaft (niemiecki) Confederaziun svizra (romansz) Confederazione Svizzera (włoski) |
francuski, niemiecki, romansz, włoski |
41 277 km² | 8 508 698 | frank szwajcarski | prezydent Ignazio Cassis | CHE | ||
Szwecja Sverige |
Sztokholm Stockholm |
Królestwo Szwecji Konungariket Sverige |
szwedzki | 450 295 km² | 10 483 647 | korona szwedzka | król Karol XVI Gustaw | SWE | ||
Turcja[o] Türkiye |
Ankara Ankara |
Republika Turecka Türkiye Cumhuriyeti |
turecki | 783 562 km² | 83 047 706 | lira turecka | prezydent Recep Erdoğan | TUR | ||
Ukraina[p] Україна |
Kijów Київ |
Ukraina Україна |
ukraiński | 603 550 km² | 43 528 136 | hrywna | prezydent Wołodymyr Zełenski | UKR | ||
Watykan Civitas Vaticana (łacina) Città del Vaticano (włoski) |
Watykan Civitas Vaticana (łacina) Città del Vaticano (włoski) |
Państwo Watykańskie Status Civitatis Vaticanæ (łacina) Stato della Città del Vaticano (włoski) |
łacina, włoski | 0,44 km² | 825 | euro | papież Franciszek | VAT | ||
Węgry Magyarország |
Budapeszt Budapest |
Węgry Magyarország |
węgierski | 93 028 km² | 9 699 577 | forint | prezydent Katalin Novák | HUN | ||
Wielka Brytania United Kingdom |
Londyn London |
Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland |
angielski[q][r] | 243 610 km² | 67 791 400 | funt szterling | król Karol III | GBR | ||
Włochy Italia |
Rzym Roma |
Republika Włoska Repubblica Italiana |
włoski[s] | 301 340 km² | 61 095 551 | euro | prezydent Sergio Mattarella | ITA |
Lista państw o ograniczonym uznaniu międzynarodowym
Flaga | Godło | Nazwa państwa[2] | Stolica[2] | Pełna nazwa państwa[2] | Język urzędowy | Powierzchnia | Liczba ludności | Waluta | Głowa państwa |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Kosowo[t] Kosovë (albański) Косово (serbski) |
Prisztina Prishtinë (albański) Приштина (serbski) |
Republika Kosowa Prishtinë (albański) Република Косовo (serbski) |
albański, serbski | 10 877 km² | 1 952 701 | euro | prezydent Vjosa Osmani |
Lista państw bez uznania międzynarodowego
Flaga | Godło | Nazwa państwa[2] | Stolica[2] | Pełna nazwa państwa[2] | Język urzędowy | Powierzchnia | Liczba ludności | Waluta | Głowa państwa |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Naddniestrze[u] Transnistria (mołdawski) Приднестровье (rosyjski) Придністров’я (ukraiński) |
Tyraspol Tiraspol (mołdawski) Тираcполь (rosyjski) Тирасполь (ukraiński) |
Naddniestrzańska Republika Mołdawska Republica Moldovenească Nistreană (mołdawski) Приднестровская Молдавская Республика (rosyjski) Придністровська Молдавська Республіка (ukraiński) |
mołdawski, rosyjski, ukraiński |
4163 km² | 469 000 | rubel naddniestrzański |
prezydent Wadim Krasnosielski |
Lista terytoriów zależnych
Flaga | Godło | Nazwa terytorium[2] | Stolica[2] | Państwo | Status terytorium | Język urzędowy[3] | Powierzchnia[3] | Liczba ludności[3] | Waluta[3] | Kod ISO |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gibraltar Gibraltar |
Gibraltar Gibraltar |
Wielka Brytania | terytorium zamorskie | angielski | 6,7 km² | 29 573 | funt gibraltarski | GIB | ||
Guernsey Guernsey (angielski) Guernesey (francuski) |
Saint Peter Port Saint Peter Port (angielski) Saint-Pierre-Port (francuski) |
Wielka Brytania | dependencja korony brytyjskiej | angielski, francuski | 78 km² | 67 491 | funt Guernsey, funt szterling |
GGY | ||
Jan Mayen Jan Mayen |
– | Norwegia | terytorium zależne | norweski | 377 km² | 0 | korona norweska | SJM | ||
Jersey Jersey (angielski) Jersey (francuski) |
Saint Helier Saint Helier (angielski) Saint-Hélier (francuski) |
Wielka Brytania | dependencja korony brytyjskiej | angielski, francuski | 116 km² | 102 146 | funt Jersey, funt szterling |
JEY | ||
Svalbard Svalbard |
Longyearbyen Longyearbyen |
Norwegia | terytorium zależne | norweski | 62 045 km² | 2926 | korona norweska | SJM | ||
Wyspa Man Isle of Man (angielski) Ellan Vannin (manx) |
Douglas Douglas (angielski) Doolish (manx) |
Wielka Brytania | dependencja korony brytyjskiej | angielski, manx | 572 km² | 91 382 | funt manx, funt szterling |
IMN | ||
Wyspy Owcze Færøerne (duński) Føroyar (farerski) |
Thorshavn Thorshavn (duński) Tórshavn (farerski) |
Dania | terytorium zależne | duński, farerski | 1393 km² | 52 269 | korona Wysp Owczych, korona duńska |
FRO |
Zobacz też
- Lista państw Afryki
- Lista państw obu Ameryk
- Lista terytoriów Antarktyki
- Lista państw Australii i Oceanii
- Lista państw Azji
Uwagi
- ↑ Członkami UE jest 26 państw Europy, 27. państwo członkowskie to Cypr, który położony jest w Azji.
- ↑ Formalnie Bośnia i Hercegowina nie ma języka urzędowego na szczeblu federalnym jednak de facto językami urzędowymi pozostają bośniacki, chorwacki oraz serbski.
- ↑ Łącznie z departamentami zamorskimi Francji: Gujaną Francuską, Gwadelupą, Majottą, Martyniką i Reunionem. Powierzchnia europejskiej (metropolitarnej) Francji wynosi 551 500 km².
- ↑ Łącznie z departamentami zamorskimi Francji: Gujaną Francuską, Gwadelupą, Majottą, Martyniką i Reunionem. Liczba ludności europejskiej (metropolitarnej) Francji wynosi 62 814 233 mieszkańców.
- ↑ Większość terytorium Grecji jest położona w Europie na Półwyspie Bałkańskim, lecz geograficznie część Azji stanowią: Lesbos, Chios oraz Sporady Południowe.
- ↑ Większość terytorium Hiszpanii znajduje się w Europie na Półwyspie Iberyjskim, jednak posiada ona również integralne części terytorium w Afryce: Wyspy Kanaryjskie, oraz tzw. hiszpańskie posiadłości w Afryce Północnej, czyli autonomiczne miasta: Ceuta i Melilla, a także wyspy na Morzu Śródziemnym: Isla de Alborán, Isla del Perejil, Islas Chafarinas, Peñón de Alhucemas i Peñón de Vélez de la Gomera.
- ↑ Konstytucyjną stolicą jest Amsterdam jednak siedziby rządu, rodziny królewskiej, parlamentu i większości ambasad znajdują się w Hadze, którą określa się stolicą administracyjną.
- ↑ Łącznie z gminami zamorskimi Holandii: Bonaire, Saba i Sint Eustatius oraz krajami składowymi królestwa: Arubą, Curaçao i Sint Maarten. Powierzchnia europejskiej części Holandii wynosi 41 546 km².
- ↑ Część terytorium Kazachstanu znajduje się w Azji.
- ↑ Większość terytorium Portugalii znajduje się w Europie na Półwyspie Iberyjskim, jednak należą do niej również wyspy w Makaronezji zaliczanej tradycyjnie do Afryki stanowiące integralne części terytorium państwa – Azory, Madera oraz Wyspy Selvagens.
- ↑ Rosja położona jest częściowo w Azji i Europie. Granica między kontynentami przebiega wzdłuż Uralu. Większą część terytorium zalicza się do Azji natomiast większość ludności rozmieszczone jest w części europejskiej, gdzie znajduje się również stolica kraju – Moskwa.
- ↑ Język rosyjski jest jedynym językiem urzędowym na szczeblu federalnym, jednak konstytucja umożliwia poszczególnym republikom ustanowienie dodatkowych języków regionalnych. Z prawa tego skorzystało 20 z 21 republik. W ten sposób poza rosyjskim na szczeblu regionalnym językami urzędowymi są: abazyński, adygejski, ałtajski, awarski, baszkirski, buriacki, chakaski, czeczeński, czuwaski, inguski, jakucki, kabardyjski, język kałmucki, język karaczajsko-bałkarski, komi, krymskotatarski, maryjski, mordwiński, nogajski, osetyński, tatarski, tuwiński, udmurcki oraz ukraiński.
- ↑ Powierzchnia łącznie z okupowanym przez Rosję Półwyspem Krymskim, uznawanym na arenie międzynarodowej jako część Ukrainy wynosi 17 125 191 km².
- ↑ Konfederacja Szwajcarska de iure nie posiada stolicy, jednak de facto jest nią Berno.
- ↑ Większość terytorium Turcji znajduje się w Azji.
- ↑ Wyspa Tuzła należąca de iure do Ukrainy, a od aneksji Krymu w 2014 roku kontrolowana przez Rosję, znajduje się we wschodniej części Cieśniny Kerczeńskiej i zgodnie z przebiegiem granicy azjatycko-europejskiej ustalonym przez MUG znajduje się w Azji. Wyspa stanowiła niegdyś część Półwyspu Tamańskiego i powstała w wyniku przerwania mierzei, w związku z czym jest geograficznie bliższa właśnie Półwyspowi Tamańskiemu, a nie krymskiemu Półwyspowi Kerczeńskiemu.
- ↑ Prawo brytyjskie nie określa języka urzędowego, jednak de facto język urzędowy stanowi angielski.
- ↑ Ponadto w Szkocji językiem urzędowym jest gaelicki szkocki, a w Walii – walijski.
- ↑ Ponadto status języka urzędowego na poziomie lokalnym w niektórych regionach posiadają języki: friulski, francuski, niemiecki, słoweński, sardyński.
- ↑ Państwo de facto niezależne, które ogłosiło niepodległość od Serbii w 2008 r., znajdujące się pod zarządem międzynarodowym. Kosowo jest uznawane przez 97 państw członkowskich ONZ. Serbia uznaje Kosowo za integralną część swojego terytorium – Prowincja Autonomiczna Kosowo i Metochia.
- ↑ Państwo de facto niepodległe od 1990 r. należące de iure do Mołdawii. Nie jest uznawane przez żadne państwo członkowskie ONZ.
Przypisy
- ↑ Country profiles. european-union.europa.eu. [dostęp 2022-07-23]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h i j k Urzędowy wykaz nazw państw i terytoriów niesamodzielnych, wyd. 6, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2021, ISBN 978-83-254-2587-6 (pol.).
- ↑ a b c d e f g h Countries. [w:] The World Factbook [on-line]. cia.gov. [dostęp 2022-07-23]. (ang.).