Pałac Biskupi w Lublinie
 Pałac Biskupi (Łańcuchowskich) w Lublinie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2 |
| Rozpoczęcie budowy |
druga połowa XVIII w. (Pałac Biskupi), początek XVII w. (Pałac Konsystorski) |
| Ważniejsze przebudowy |
koniec XIX w., 1925, 1933 |
| Pierwszy właściciel |
Łańcuchowscy (Pałac Biskupi), chorążyna lubelska Suchodolska (Pałac Konsystorski) |
| Kolejni właściciele |
siedziba naczelnika wojskowego Guberni Lubelskiej, Towarzystwo Wolnych Mularzy, loża masońskia "Wolność Odzyskana", biuro pocztowe, siedziba Sądu Kryminalnego |
| Obecny właściciel |
kuria i Arcybiskup Lubelski |
Położenie na mapie Lublina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
 51°14′46,71″N 22°34′09,49″E/51,246308 22,569303
| |
Pałac Biskupi – pałac w Lublinie, znajdujący się przy ulicy Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Kompleks składa się z dwóch budynków połączonych ze sobą kaplicą. Jeden z nich jest siedzibą Kurii Metropolitalnej, w drugim rezyduje arcybiskup. Powstał jako rezydencja szlachecka, a w ręce kurii biskupiej, wraz z sąsiednim pałacem Konsystorskim, dostał się w drugiej połowie XIX stulecia.
Historia
Pałac powstał w drugiej połowie XVIII wieku. Często zmieniał swoich właścicieli. Byli nimi między innymi Miączyńscy, Łańcuchowscy, pułkownik wojsk polskich Zawidzki. Przez pewien okres był własnością rządu carskiego – mieściło się w nim wtedy pocztowe biuro gubernialne. Od końca XVIII wieku oba pałace należą do jednego właściciela. Od 1817 do 1822 roku tym właścicielem było Towarzystwo Wolnych Mularzy, a pałacowe wnętrza służyły loży masońskiej Wolność Odzyskana. Jednym z jej założycieli był związany krótko z Lublinem Walerian Łukasiński, współzałożyciel Wolnomularstwa Narodowego, a także współorganizator Narodowego Towarzystwa Patriotycznego. Później mieścił się w nim Sąd Kryminalny.
Pałac Konsystorski wystawiono na początku XVII wieku, dla chorążyny lubelskiej Suchodolskiej, która utrzymywała w nim drukarnię braci polskich, a może i zbór. Od 1852 r. wraz z Pałacem Biskupim przeszedł na własność kurii biskupiej. Cały kompleks był kilkakrotnie przebudowywany. W tym samym też czasie wzniesiono kaplicę łączącą oba budynki.
Jednym z biskupów zamieszkujących pałac był Stefan Wyszyński, późniejszy prymas Polski. Biskupem lubelskim był w latach 1946–1948. Na jego pamiątkę w 1996 roku na dziedzińcu przed Pałacem Biskupim stoi pomnik mu poświęcony. Jest to jeden z dwóch pomników w Lublinie przedstawiających tę postać. Drugi znajduje się na dziedzińcu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II.