Płaszczyzna beta
Płaszczyzna beta (ang. -plane approximation) – w meteorologii i oceanografii przybliżenie, w którym siła Coriolisa zmienia się liniowo z szerokością geograficzną.
W nazwie przybliżenia użyto określenia płaszczyzna gdyż w przybliżeniu tym wpływ siły Coriolisa jest taki jakby płyn (powietrze, woda) poruszał się nie po sferze a po płaszczyźnie. Przy czym wartość siły Coriolisa jest liniowo zależna od współrzędnej y wyrażającej szerokość geograficzną. Np. w meteorologii tropikalnej możemy rozważać równikową płaszczyznę beta, która zawiera równik i zwrotniki.
Parametr Rossby’ego
Parametr Coriolisa, określający siłę bezwładności działającą na ciało poruszające się w układzie odniesienia związanym z obracającym się układem odniesienia jest określony dla Ziemi wzorem[1]
Linearyzacja tego wyrażenia daje[2]
gdzie:
- – prędkość obrotowa Ziemi,
- – szerokość geograficzna,
- – odległość od wybranej szerokości geograficznej,
- – średni promień Ziemi.
Parametr (parametr Rossby’ego), jest stałą wartością w danej analizie ruchu ciała, zależy od zmiany siły Coriolisa powodowanej przez sferyczność Ziemi. Jest stosowany w opisie fal Rossby’ego i opisie równikowych fal Kelvina.
Przypisy
- ↑ Glossary of Meteorology, American Meteorological Society.
- ↑ Paul J. Dellar: Variations on a beta-plane: derivation of non-traditional beta-plane equations from Hamilton’s principle on a sphere. [dostęp 2016-10-08].