Okupacja Wounded Knee

Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Dakota Południowa
Miejsca wystąpień	Wounded Knee
Początek wystąpień	27 lutego 1973
Koniec wystąpień	8 maja 1973
Ofiary śmiertelne	2
Aresztowani	300
Przyczyny wystąpień	złe warunki bytowe, łamanie traktatów zawartych między Indianami a rządem USA
Charakter wystąpień	okupacja miejscowości
Rezultat wystąpień	kapitulacja Indian
Położenie na mapie Dakoty Południowej Okupacja Wounded Knee
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Okupacja Wounded Knee
43°08′48,8400″N 102°22′19,2000″W/43,146900 -102,372000

Okupacja Wounded Knee – akcja okupacyjna zorganizowana przez grupę działaczy indiańskich, polegała na opanowaniu osady Wounded Knee w stanie Dakota Południowa^[1].

Licząca ok. 200 osób grupa protestujących chciała zwrócić uwagę na złe warunki bytowe w pobliskim rezerwacie plemienia Oglalów w Pine Ridge i łamanie traktatów zawartych między plemieniem i rządem USA. Protestujący sprzeciwiali się także aktom przemocy skierowanym wobec Indian oraz rasizmowi władz i społeczeństwa^[1]. Indianie zajęli osadę 27 lutego 1973 roku^[2], proklamowali niezależność i wzięli 11 zakładników. Wśród Indian znajdowali się mieszkańcy rezerwatu Pine Ridge oraz członkowie Ruchu Indian Amerykańskich, uzbrojeni głównie w broń ręczną (w tym sportową), noże, koktajle Mołotowa oraz jeden karabin AK 47. Wojsko USA wydzieliło do operacji przeciw Indianom 17 (później 35) czołgów, helikopter i bombowiec oraz broń ręczną i maszynową wraz z zapasem materiałów wybuchowych^[1].

AIM domagało się powołania komisji senackiej do spraw zagrabienia ziem plemienia Oglalów, zastąpienia Rady Plemiennej przez samodzielny rząd. Okupacja trwała 71 dni i zakończyła się 8 maja kapitulacją pod naciskiem wodzów plemion. W trakcie okupacji zginęło dwóch Indian, jeden agent FBI został ciężko ranny^[1], a ok. 300 protestujących zostało aresztowanych^[2].

Ze względu na napiętą sytuację międzynarodową rząd USA zakładał, że zbuntowanych Indian finansuje ZSRR. Wydarzeniami w Wounded Knee żywo interesowały się media i opinia publiczna. W geście poparcia Marlon Brando odmówił przyjęcia Oscara za rolę w „Ojcu chrzestnym” i wysłał w zastępstwie indiańską aktorkę Sacheen Littlefeather, która odczytała list, w którym Brando skrytykował przemysł filmowy za dyskryminujące przedstawianie kultury indiańskiej^[1].

Procesy karne przeciwko buntownikom odbywały się w Saint Paul w stanie Minnesota, ale zostały wstrzymane, gdy wyszło na jaw podsłuchiwanie przez służby specjalne rozmów oskarżonych z adwokatami^[1].