OSM Krasnystaw

Państwo	Polska
Adres	ul. Borowa 4, 22-300 Krasnystaw
Data założenia	1913
Forma prawna	Spółdzielnia
Prezes	Tadeusz Badach
Położenie na mapie Krasnegostawu OSM Krasnystaw
Położenie na mapie Polski OSM Krasnystaw
Położenie na mapie województwa lubelskiego OSM Krasnystaw
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego OSM Krasnystaw
50°58′10,9920″N 23°09′30,8520″E/50,969720 23,158570
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Krasnystaw – producent branży mleczarskiej. Jeden z największych producentów branży mleczarskiej w regionie lubelskim.

Historia przedsiębiorstwa zaczyna się 3 maja 1913 roku, kiedy to założono Spółdzielnię Mleczarską w Krasnymstawie. W 1957 roku powołano Okręgową Spółdzielnię Mleczarską z siedzibą w Zażółkwi koło Krasnegostawu. W roku 1974 wybudowano nowoczesną proszkownię, a dziesięć lat później oddano do użytku nowy zakład produkcyjny specjalizujący się w wytwarzaniu mleka spożywczego, masła oraz twarogu. W 2003 firma połączyła się z OSM w Lublinie, a w 2004 roku z Zamojską Spółdzielnią Mleczarską^[1].

Pierwszym zakładem odznaczającym się dużą historią, a zarazem wielkim wpływem na gospodarkę ziemi krasnostawskiej jest Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Krasnymstawie. Zakład pierwotnie powstał z inicjatywy zarządu spółdzielni dnia 5 lutego 1913, a 3 maja rozpoczął oficjalnie produkcję. Była to druga założona spółdzielnia mleczarska w powiecie krasnostawskim po Tarnogórze. W skład zarządu weszli: Prezes Stowarzyszenia Mleczarskiego w Krasnymstawie, Kazimierz Sitkowski, kasjer Paweł Waręcki, sekretarz Antoni Chomczyński oraz pierwsi członkowie Paweł Chwaszcz i Józef Stefańczyk. Z końcem roku spółdzielnię tworzyło 75 osób (68 rolników, 6 bezrolnych i 1 posiadacz dużego gospodarstwa), z czego trzech członków miało po jednej krowie, 23 – po dwie, 26 – po trzy, 14 – po cztery, a pozostałych dziewięciu gospodarzy dysponowało łącznie 78 krowami. W sumie członkowie spółdzielni mieli więc 261 krów. Do końca grudnia dostawcy sprzedali spółdzielni 112 727 litrów mleka. Spółdzielnia początkowo głównie produkowała masło w pierwszym roku spółdzielnia wyrobiła 4586 kg masła, które zostało przekazane do własnej centrali handlowej mleczarni. Nowa otwarta spółdzielnia wyposażona była w takie m.in. urządzenia jak: kocioł, wirówka, maselnica czy wygniatarka.

W 1914 roku spółdzielnia uruchomiła trzy nowe filie: w Bzitem, Latyczowie i Małochwieju. Koszty urządzenia filii wyniosły 1090 rubli. Przez otwarcie filii wzrosła liczba hodowców do 229, a liczba krów, od których dostarczano mleko do spółdzielni, wyniosła 620. Dzięki temu wzrosła w pierwszej połowie 1914 r. dostawa mleka do 2000 litrów dziennie. Funkcjonowanie spółdzielni stało się także sprawą polityczną.

Podczas działań wojennych I wojny światowej latem Krasnystaw stał się terenem działań wojennych. Główny powód walk w rejonie Krasnegostawu był spowodowany zdobyciem pobliskiej linii kolejowej Lublin-Rejowiec-Chełm, przez co Krasnystaw stanowił ważny punkt strategiczny. Na przełomie sierpnia i września 1914 r. w Krasnymstawie starły się wojska 1. Armii austro-węgierskiej i 5. Armii rosyjskiej. Walki negatywnie wpłynęły na funkcjonowanie mleczarni. W 1915 r. doszło do kolejnych starć w miesiącu lipcu, połączone siły niemieckie i austro-węgierskie starły się z wojskami rosyjskimi w bitwie pod Krasnymstawem. Miasto zostało zdobyte przez państwa centralne. W czasie bitwy bardzo ucierpiała mleczarnia doszło do zniszczenia urządzeń mleczarskich oraz żołnierze dokonali rekwizycji bydła.

Przez wydarzenia wojenne mleczarnia przestała funkcjonować, aż do 1924 r. W latach 1915–1919 na terenie powiatu krasnostawskiego nie funkcjonowała żadna spółdzielnia mleczarska. Po I wojnie światowej kilka razy próbowano wskrzesić działalność spółdzielni mleczarskiej. Wysiłki te spełzły jednak na niczym, ponieważ wojna spowodowała zbyt wielkie straty w rolnictwie. Dopiero 1923 r. zaczęły powstawać pierwsze po wojnie spółdzielnie mleczarskie w powiecie – w Małochwieju i w Piaskach Szlacheckich. W 1924 r. dla wielu polskich spółdzielni mleczarskich zaczynała się nowa przygoda. Do końca grudnia na terenie powiatu krasnostawskiego powstało 6 spółdzielni mleczarskich. Mleczarnia w Krasnymstawie 8 stycznia uzyskała nowy statut, dzięki któremu spółdzielnia mogła ponownie zostać uruchomiona. Z inicjatywy Antoniego Chomczyńskiego i osób wchodzących w skład zarządu: Józef Piętal (przewodniczący), Paweł Halczuk (sekretarz), i Paweł Waręcki.

W 2017 przedsiębiorstwo odbierało mleko od ponad 2000 dostawców ze wszystkich powiatów województwa lubelskiego i zatrudniało niecałe sześćset pracowników. Rocznie przetwarzano 160 milionów litrów mleka^[2].

Spółdzielnia zdobyła następujące wyróżnienia:

• złoty medal targów WorldFood Warsaw za chłodnik (2015),
• dwukrotne uplasowanie w czołówce Najcenniejszych Polskich Marek rankingu dziennika „Rzeczpospolita”^[2].

• Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Krasnystaw. krasnystaw.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-08-10)].