Oeffag C.II
Dane podstawowe | |
Państwo | |
---|---|
Producent |
Oeffag |
Typ | |
Konstrukcja |
dwupłat, konstrukcja mieszana |
Załoga |
2 |
Historia | |
Data oblotu |
1916 |
Liczba egz. |
64 |
Dane techniczne | |
Napęd |
1 silnik rzędowy Austro-Daimler |
Moc | |
Wymiary | |
Rozpiętość |
12,71 m |
Długość |
7,4 m |
Wysokość |
3,27 m |
Powierzchnia nośna |
38 m² |
Masa | |
Startowa |
1205 kg |
Osiągi | |
Prędkość maks. |
140 km/h |
Prędkość wznoszenia |
2,6 m/s |
Pułap |
3200 m |
Zasięg |
400 km |
Dane operacyjne | |
Uzbrojenie | |
1 ruchomy karabin maszynowy Schwarzlöse (8 mm), 40 kg bomb | |
Użytkownicy | |
Austro-Węgry, Polska |
Oeffag C.II (Öffag C.II) – austro-węgierski samolot rozpoznawczy zbudowany w Österreichische Flugzeugfabrik A.G. Wykorzystywany przez K.u.k. Luftfahrtruppen podczas pierwszej wojny światowej i lotnictwo Wojska Polskiego podczas wojny polsko-bolszewickiej. Samolot, na którym polskie lotnictwo wojskowe wykonywało pierwszy lot bojowy.
Historia
Samolot skonstruowano w 1916 roku jako rozwinięcie modelu Oeffag C.I. Konstruktorzy zadbali o usprawnienie obsługi poprzez uproszczenie montażu elementów samolotu oraz usprawnienie zakładania linek sterowania, które wyprowadzono na zewnątrz kadłuba. Pierwsze samoloty zostały dostarczone do jednostek lotnictwa armii Austro-Węgier w październiku 1916 roku w ramach pierwszej serii liczącej 32 egzemplarze. Wykorzystywało te samoloty podczas walk na Froncie Wschodnim w składzie Fliegerkompanie (Flik) 3, 11, 13, 14, 18, 20, 22, 25, 26, 27 oraz 30. W samoloty te wyposażono też Flik 31, 36 i 44 walczące w Rumunii oraz Flik 6 operujące w Albanii[1]. Były wykorzystywane głównie do zadań wywiadowczych i łącznikowych[2]. Podczas zadań współpracy z artylerią wyposażenie samolotu można było uzupełnić o radiostację nadawczą (Telefunken lub AS-35) do jednostronnej łączności z ziemią[3]. Podczas użytkowania okazało się, że osiągi samolotu nie odpowiadają oczekiwaniom. W porównaniu z innymi użytkowanymi samolotami Oeffag C.II miał niską zwrotność i prędkość wznoszenia. Duża prędkość lądowania i słaba widoczność z kabiny pilota nie pozwalały na użytkowanie ich przez pilotów o małym doświadczeniu[4]. Mimo wszystko samolot cieszył się uznaniem pilotów, był uważany za maszynę lepszą od Hansa-Brandenburg C.I, na której był wzorowany[5].
Problemy konstrukcyjne próbowano usunąć w drugiej serii produkcyjnej (również liczącej 32 egzemplarze) poprzez zmniejszenie masy własnej samolotu i montaż silnika o mocy 185 KM (140 kW). W lotnictwie austro-węgierskim samoloty Oeffag C.II zaczęto wycofywać z użycia bojowego w 1917 roku i przekazywać je do jednostek szkolnych[2].
Użycie w polskim lotnictwie
Po zakończeniu działań wojennych i wojny światowej 15 samolotów Oeffag C.II zostało przejęte przez odrodzone Wojsko Polskie. Osiem zdobyto na lotnisku w Krakowie, sześć we Lwowie i jeden na lotnisku mokotowskim[6]. Trafiły do 1. eskadry lotniczej bojowej, 2. eskadry lotniczej bojowej i 3. eskadry lotniczej bojowej oraz 9. i 12. eskadry wywiadowczej[2]. Trzy egzemplarze były na wyposażeniu I Niższej Szkoły Pilotów w Krakowie, a później w Bydgoskiej Szkole Pilotów[7]. Na samolocie Oeffag C.II 5 listopada 1918 roku załoga kpt. pil. Stefan Bastyr i por. obs. Janusz de Beaurain wykonała pierwszy lot bojowy polskiego lotnictwa. Rozpoznali pozycje wojsk ukraińskich i zaatakowali bombami transporty na stacji kolejowej Persenkówka[8].
Jeden egzemplarz Oeffaga C.II utraciła 7 eskadra lotnicza 14 maja 1919 roku podczas działań bojowych wojny polsko-bolszewickiej, kolejny został rozbity w krakowskiej szkole pilotów. Kadłub egzemplarza Oeffaga C.II znajdującego się w Bydgoskiej Szkole Pilotów poddano przebudowie i wykorzystywano w roli karawanu. Kolejne egzemplarze samolotu sukcesywnie wycofywano z użycia i magazynowano. W 1922 roku ich stan nie pozwalał na ich użycie do lotów, zostały skasowane[9].
Konstrukcja
Dwumiejscowy dwupłat o konstrukcji drewnianej[2].
Kadłub o przekroju prostokątnym, konstrukcji kratownicowej i pokryciu drewnianym. Kabina załogi połączona, otwarta, miejsce obserwatora-strzelca zabezpieczone galeryjką będącą jednocześnie podstawą karabinu maszynowego[2].
Skrzydła dwudźwigarowe, dwudzielne. Komora płatów dwuprzęsłowa, usztywniona nachylonymi do przodu słupkami i naciągami z linek. Lotki tylko na płacie górnym, napęd lotek linkowy[9].
Napęd – silnik Austro-Daimler Bauart 17000 o mocy 160 KM (118 kW) (egzemplarze I serii o numerach 52.01-52.32) lub Austro-Daimler Bauart 18000 o mocy 185 KM (136 kW) (egzemplarze II serii o numerach 52.50-52.81)[6].
Usterzenie o szkielecie spawanym z rur stalowych, pokryte płótnem. Statecznik poziomy wolnonośny, dwudzielny[9].
Podwozie trójpunktowe z płozą ogonową. Golenie główne amortyzowane sznurem gumowym[2].
Przypisy
- ↑ Lotnictwo z szachownicą 2004 ↓, s. 32.
- ↑ a b c d e f Oeffag C II (Öffag C II). bequickorbedead.com. [dostęp 2020-02-22]. (pol.).
- ↑ Mariusz Niestrawski: Oeffag C.II. infolotnicze.pl. [dostęp 2020-02-22]. (pol.).
- ↑ Oeffag C-II, 1916. samolotypolskie.pl. [dostęp 2020-02-22]. (pol.).
- ↑ Skrzydlata Polska 1972 ↓, s. 15.
- ↑ a b Morgała 1997 ↓, s. 96.
- ↑ Morgała 1997 ↓, s. 97.
- ↑ Lotnictwo z szachownicą 2004 ↓, s. 33.
- ↑ a b c Morgała 1997 ↓, s. 98.
Bibliografia
- Krzysztof Chołoniewski, Wiesław Bączkowski: Samoloty wojskowe obcych konstrukcji 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1987, seria: Barwa w lotnictwie polskim. Tomik 6. ISBN 83-206-0566-0. OCLC 830086221.
- Glass Andrzej: Oeffag C-II. „Skrzydlata Polska”. 3/1973, 21 stycznia 1973. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.
- Andrzej Morgała: Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924. Warszawa: Bellona, Lampart, 1997. ISBN 83-86776-34-X. OCLC 313074530.
- Sankowski Wojciech: Oeffag C.II. „Lotnictwo z szachownicą”. 11/2004, s. 2=32-35, 2004. Wrocław: Wydawnictwo Sanko. ISSN 1643-5702. OCLC 69537539.