Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Ocelot andyjski

Ocelot andyjski
Leopardus jacobita[1]
(Cornalia, 1865)[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

drapieżne

Podrząd

kotokształtne

Rodzina

kotowate

Podrodzina

koty

Rodzaj

ocelot

Gatunek

ocelot andyjski

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Ocelot andyjski[7], kot andyjski[8] (Leopardus jacobita) – gatunek drapieżnego ssaka z podrodziny kotów (Felinae) w obrębie rodziny kotowatych (Felidae). Opisany na podstawie kilku okazów muzealnych.

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1865 roku włoski przyrodnik Emilio Cornalia nadając mu nazwę Felis jacobita[2]. Holotyp pochodził z Boliwii[9].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten gatunek za monotypowy[10].

Etymologia

  • Leopardus: gr. λεοπαρδος leopardos „lampart, pantera”[11].
  • jacobita: Jacobita Tejeda de Montemajor (ur. 1841) była Argentynką, której ojciec był senatorem prowincji Salta. Miała 15 lat, gdy wyszła za mąż za Paolo Mantegazzę (1831–1910), wybitnego włoskiego neurologa, fizjologa, antropologa i pioniera seksuologii. W 1856 roku, kiedy się pobrali, prowadził praktykę lekarską w Argentynie. Rodzina, w skład której wchodziło pięcioro dzieci, wróciła do Włoch w 1858 roku, kiedy Paolo został profesorem patologii ogólnej na Uniwersytecie w Pawii. Następnie, w 1870 roku, został profesorem antropologii i etnologii we Florencji. Nie wiadomo, kiedy zmarła Jacobita, ale na pewno przed 1891 rokiem, ponieważ w tym samym roku Paolo poślubił swoją drugą żonę, hrabinę Marię Fantoni[12].

Zasięg występowania

Ocelot andyjski występuje w Ameryce Południowej, głównie w wysokich rejonach Andów. Można go zaobserwować w środkowym i południowym Peru, południowo-zachodniej Boliwii, północno-zachodniej Argentynie i północno-wschodnim Chile[10][13][14]. Według danych z 2016 roku zostało 1378 dorosłych osobników, a ich populacja cały czas maleje[15].

Morfologia

Długość ciała 57,7–64 cm, długość ogona 41,3–48 cm; masa ciała jednego samca wynosiła 4 kg[13][16]. Krępą budową ciała przypomina nieco żbika, lecz jest od niego większy. Głowa jest zaokrąglona i szeroka, uszy małe, bez pędzelków. Na twarzy prążki policzkowe. Futro puszyste i miękkie, żółtoszare do srebrzystego, z nieregularnie rozmieszczonymi żółto-brązowymi cętkami i szerokimi pręgami. Kilka ciemnych pręg biegnie w poprzek ciała. Kończyny poprzecznie pręgowane. Ogon równej grubości, bardzo długi, pręgowany poprzecznie i zakończony jasnym czubkiem.

Ekologia

Pokarm

Ich pokarm stanowią drobne gryzonie. Istnieje uzasadnione podejrzenie, że oceloty andyjskie wyspecjalizowały się w polowaniu na szynszyle i wiskacze, które zamieszkują skaliste obszary powyżej 3 tys. m n.p.m. Zważywszy, że szynszyle zostały niemal doszczętnie wytępione, a wiskacze nie są zbyt liczne, może to oznaczać, że kotom andyjskim grozi wymarcie.

Rozród

Biologia rozrodu tego kota nie została poznana. Kot ten należy do najrzadszych i najsłabiej poznanych dzikich kotów świata.

Tryb życia

Tryb życia tych zwierząt jest słabo poznany. Wiadomo, że w długich skokach ze skały na skałę pomaga im ogon, którym wykonują wirujące ruchy.

Siedlisko

Zamieszkują tereny skaliste, prawie zupełnie pozbawione roślinności. Występuje na wysokości od 650 do 5000 m n.p.m.[15], jednak przeważnie występują na wysokości 3000–4000 m n.p.m. powyżej lasów[17].

Status

Oceloty andyjskie są bardzo rzadkie; dowodem na to, że jeszcze nie wyginęły są pojawiające się co jakiś czas na rynku nowe skóry, co świadczy o tym, że na te objęte całkowitą ochroną zwierzęta polują kłusownicy. Kot andyjski jest zagrożony wyginięciem.

Przypisy

  1. ↑ Leopardus jacobita, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c E. Cornalia. Descrizione di una nuova specie del genere: Felis (Felis jacobita. Corn.). „Memorie della Società Italiana di Scienze Naturali”. 1, s. 5, 1865. (wł.). 
  3. ↑ R.A. Philippi. El colocolo de Molina. „Anales de la Universidad de Chile”. 33, s. ryc. 205, 1869. (hiszp.). 
  4. ↑ J.A. Allen. Notes on the synonymy and nomenclature of the smaller spotted cats of tropical America. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 41, s. 371, 1919. (ang.). 
  5. ↑ Á. Cabrera. Notas sobre carnívoros sudamericanos. „Notas del Museo de La Plata, 5, Zoología”. 29, s. 16, 1940. (hiszp.). 
  6. ↑ L. Villalba i inni, Leopardus jacobita, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2020-2 [dostęp 2020-08-20] (ang.).
  7. ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 136. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. ↑ Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 157. ISBN 83-01-14344-4.
  9. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Leopardus jacobitus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-03].
  10. ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 145. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  11. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 369, 1904. (ang.). 
  12. ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 209. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  13. ↑ a b M.E. & F.C. Sunquist: Family Felidae (Cats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 146. ISBN 978-84-96553-49-1. (ang.).
  14. ↑ kot andyjski, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-03-09].
  15. ↑ a b Leopardus jacobita, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-05-24] (ang.).
  16. ↑ Oreailurus jacobita, „Mammalian Species”, 2000, DOI: 10.1644/0.644.1, ISSN 1545-1410 [dostęp 2022-08-28] (ang.).
  17. ↑ Tara Biagi, Aaron Wright, Leopardus jacobitus (Andean mountain cat) [online], Animal Diversity Web [dostęp 2024-05-24] (ang.).

Bibliografia

  • D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Leopardus jacobitus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-04-03].
Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ocelot_andyjski