Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Nornikowiec górski

Nornikowiec górski
Neodon sikimensis[1]
Horsfield, 1851[2]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

karczowniki

Plemię

Arvicolini

Rodzaj

nornikowiec

Gatunek

nornikowiec górski

Synonimy
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[9]

Nornikowiec górski[10] (Neodon sikimensis) – gatunek ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae), występujący w Himalajach[9][11].

Zasięg występowania

Nornikowiec górski występuje w oddzielnych populacjach we wschodnich Himalajach od środkowego i wschodniego Nepalu przez Sikkim i skrajnie północny Bengal Zachodni (północno-wschodnie Indie) po Bhutan i południowo-wschodnią Wyżynę Tybetańską (Chińska Republika Ludowa)[12].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1851 roku Thomas Horsfield nadając mu nazwę Neodon sikimensis[2]. Holotyp pochodził z Sikkim, w Indiach[11]. Toczy się wiele dyskusji na temat autora i daty opisu holotypu[3]; wymaga to wyjaśnienia[12].

W dawniejszych ujęciach systematycznych N. sikimensis umieszczany był w Pitymys lub Microtus, a czasem jako jeden gatunek z N. irene[12]. Te dwa gatunki można rozdzielić na podstawie morfologii i genetyki[12] (N. sikimensis jest większy i różnią je szczegóły budowy ciała[11]). Populacja na północ od Himalajów może być odrębnym, nienazwanym gatunkiem[12]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[12].

Etymologia

  • Neodon: gr. νεος neos „nowy”; οδους odous, οδοντος odontos „ząb”[13].
  • sikimensis: Sikkim, Indie[2].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 97–121 mm, długość ogona 30–52 mm, długość ucha 11–16 mm, długość tylnej stopy 17–22 mm; masa ciała 27–49 g[14].

Biologia

W zachodniej części zasięgu żyje powyżej 2500 m n.p.m., w Tybecie spotykany jest od 2100 do 3700 m n.p.m. Prowadzi dzienny tryb życia, kopie nory. Jest towarzyski, żyje w grupach liczących do 20 osobników. Zamieszkuje łąki piętra alpejskiego i gęste zarośla na skraju lasów rododendronów i lasów iglastych. Kryje się pod krzewami, skałami i ściółką leśną; rzadko wychodzi na otwarty teren[9].

Populacja

Jest on uznawany za gatunek najmniejszej troski. Występuje w obszarach chronionych, takich jak Park Narodowy Langtang i Obszar Chroniony Kanczendzonga w Nepalu. Nie jest chroniony prawnie w żadnym państwie. Może mu grozić utrata i degradacja środowiska związana z wycinką drzew prowadzoną na niewielką skalę, wprowadzenie obcych gatunków do ekosystemu i w pewnym stopniu drapieżnictwo ze strony domowych kotów i psów[9].

Uwagi

Przypisy

  1. Neodon sikimensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c T. Horsfield: A catalogue of the mammalia in the Museum of the Hon. East-India Company. London: Printed by J. & H. Cox, 1851, s. 146. (ang.).
  3. a b Y. Kaneko & Ch. Smeenk. The author and date of publication of the Sikkim vole Microtus sikimensis. „Mammal Study”. 21, s. 161–164, 1996. (ang.). 
  4. T. Horsfield. Brief notice of several Mammalia and Birds discovered by B. H. Hodgson, Esq., in Upper India. „The Annals and Magazine of Natural History”. Second series. 3, s. 203, 1894. (ang.). 
  5. Gray 1863 ↓, s. 10.
  6. Gray 1863 ↓, s. 11.
  7. E. Blyth: Catalogue of the Mammalia in the Museum Asiatic Society. Calcutta: Savielle & Cranenburgh, 1863, s. 125. (ang.).
  8. G.S. Miller. Genera and Subgenera of Voles and Lemmings. „North American Fauna”. 12, s. 16, 1896. (ang.). 
  9. a b c d S. Molur, Neodon sikimensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-28] (ang.).
  10. W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 239. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  11. a b c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Neodon sikimensis. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-28].
  12. a b c d e f C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 356. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  13. T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 452, 1904. (ang.). 
  14. U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (red. red.): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 323–325. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia