Mokrzycznik baldaszkowy
Mokrzycznik baldaszkowy | |||
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
mokrzycznik baldaszkowy | ||
Nazwa systematyczna | |||
Holosteum umbellatum L. Sp. Pl. 1: 88 (1753)[3] | |||
Synonimy | |||
|
Mokrzycznik baldaszkowy (Holosteum umbellatum L.) – gatunek rośliny należącej do rodziny goździkowatych. Zasięg naturalny obejmuje Azję środkową i południowo-zachodnią (od Pakistanu, Iranu, Kazachstanu, Uzbekistanu) po niemal całą Europę z wyjątkiem części północnej. Występuje poza tym w północno-zachodniej Afryce i w Etiopii[3]. W Polsce jest rozpowszechniony, choć regionalnie rzadki (na obszarach górskich, na północnym wschodzie, w zachodniej części województwa lubuskiego)[4].
Morfologia
- Pokrój
- Drobna roślina o barwie jasno niebieskawozielonej.
- Łodyga
- Pojedyncza, wzniesiona na 5–25 cm, w górnej części z dwoma, oddalonymi od siebie parami liści. W górnej części gruczołowato owłosiona.
- Liście
- Odziomkowe zebrane w rozetę liściową, łopatkowate, zwężone w ogonek. Liście siedzące, ostre lub tępe.
- Kwiaty
- Zebrane w kwiatostan w postaci skróconej baldachokształtnej wierzchotki, po przekwitnieniu zwisające, z szypułkami różnej długości. Korona biała lub zaróżowiona, płatki odwrotnie jajowate, na szczycie ząbkowane lub wycięte, 2 × dłuższe od działek kielicha. Działki jajowate lub jajowato-lancetowate, tępe lub zaostrzone. Pręciki 3–5, słupki 3(5).
- Owoc
- Torebka otwierająca się 6 ząbkami. Nasiona owalne, na przekroju 3-kanciaste, długości do 1 mm, żółtawobrunatne, matowe.
- Młoda roślina
- Kwitnące pędy
- Kwiat
- Owoc
- Nasiona
Biologia i ekologia
Roślina jednoroczna. Rośnie na suchej glebie piaszczystej lub kamienistej, na przydrożach, na skrajach pól, na suchych murawach. Uważany za chwast[5]. Kwitnie od marca do maja.
Zmienność
Wyróżnia się 6 podgatunków[3]:
- Holosteum umbellatum subsp. glutinosum (M.Bieb.) Nyman
- Holosteum umbellatum subsp. hirsutum (Mutel) Breistr.
- Holosteum umbellatum subsp. subglutinosum (Klokov) Tzvelev
- Holosteum umbellatum subsp. syvaschicum (Kleopow) Tzvelev
- Holosteum umbellatum subsp. tenerrimum (Boiss.) Greuter & Burdet
- Holosteum umbellatum subsp. umbellatum
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-12] (ang.).
- ↑ a b c d Holosteum umbellatum L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-12-25] .
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 297, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Włodzimierz Tymrakiewicz: Atlas chwastów. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1976, s. 86.
Bibliografia
- W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny Polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
- J. Mowszowicz: Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986.
Identyfikatory zewnętrzne:
- BioLib: 38531
- EoL: 488211
- EUNIS: 167010
- Flora of China: 220006471
- Flora of North America: 220006471
- FloraWeb: 2975
- GBIF: 3085349
- identyfikator iNaturalist: 77429
- IPNI: 301475-2
- ITIS: 503057
- NCBI: 325497
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2852528
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:301475-2
- Tela Botanica: 34778
- identyfikator Tropicos: 6300371
- USDA PLANTS: HOUM
- CoL: 6LXPT