return {
{
	rok = "44 p.n.e.",
	tekst = "[[Cyceron]] ((na popiersiu dłuta [[Bertel Thorvaldsen|Bertela Thorvaldsena]] będącym kopią rzymskiej rzeźby||Cyceron|Thorvaldsen Cicero.jpg)) wygłosił w&nbsp;[[Senat rzymski|Senacie]] pierwszą z&nbsp;'''[[filipiki (Cyceron)|mów]]''' przeciw [[Marek Antoniusz|Antoniuszowi]] <small>([[:la:s:In M. Antonium Oratio - Philippica I|''do przeczytania'']])</small>",
},
{
	rok = "31 p.n.e.",
	tekst = "klęska floty [[Marek Antoniusz|Marka Antoniusza]] i&nbsp;[[Kleopatra|Kleopatry]] w&nbsp;stoczonej z&nbsp;[[Oktawian August|Oktawianem]] '''[[Bitwa pod Akcjum|bitwie pod Akcjum]]'''",
},
{
	rok = 1352,
	tekst = "w [[Poznań|Poznaniu]] zawiązała się pod przewodnictwem [[Maciej Borkowic|Maćka Borkowica]] '''[[konfederacja Maćka Borkowica|konfederacja]]''', skierowana nie przeciw władzy [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza Wielkiego]], lecz przeciw nadmiernym sądowym uprawnieniom [[starosta grodowy|starostów]]",
},
{
	rok = 1621,
	tekst = "została stoczona '''[[Bitwa pod Chocimiem (1621)|bitwa pod Chocimiem]]''' ((55|na&nbsp;obrazie Józefa Brandta||Bitwa pod Chocimiem|Józef Brandt, Bitwa pod Chocimiem.jpg)) pomiędzy wojskami Rzeczypospolitej pod dowództwem [[Hetman wielki litewski|hetmana wielkiego litewskiego]] [[Jan Karol Chodkiewicz|Jana Karola Chodkiewicza]] a armią Imperium Osmańskiego sułtana [[Osman II|Osmana II]]",
},
{
	rok = 1666,
	tekst = "wybuchł '''[[pożar Londynu|Wielki Pożar Londynu]]''', który w&nbsp;ciągu 4 dni zniszczył 13 200 budynków, w&nbsp;tym [[katedra św. Pawła w Londynie|Katedrę Św. Pawła]] ((--150|na zdjęciu upamiętniająca pożar kolumna [[Monument to the Great Fire of London]]||Monument to the Great Fire of London|Monumento al Gran Incendio de Londres, Londres, Inglaterra, 2014-08-11, DD 151.JPG))",
},
{
	rok = 1752,
	tekst = "[[Wielka Brytania]] i&nbsp;jej amerykańskie kolonie odeszły od '''[[kalendarz juliański|kalendarza juliańskiego]]''' na rzecz używanego od niemal 200 lat na kontynencie '''[[kalendarz gregoriański|kalendarza gregoriańskiego]]'''; nieporozumienia wynikające z&nbsp;niezgodności kalendarzy przedstawił m.in. [[Umberto Eco]] w&nbsp;powieści ''[[Wahadło Foucaulta (powieść)|Wahadło Foucaulta]]''",
},
{
	rok = 1792,
	tekst = "w obliczu [[Rewolucja francuska#Inwazja pruska|pruskiej inwazji]] i&nbsp;[[bitwa pod Verdun (1792)|upadku twierdzy w&nbsp;Verdun]], z&nbsp;poduszczenia [[Jean-Paul Marat|Marata]] i&nbsp;[[Georges Danton|Dantona]] lud [[Paryż]]a dokonał '''[[masakry wrześniowe|samosądu]]''' na więzionych „wrogach ludu” ((na ilustracji scena z&nbsp;[[Châtelet (zamek w Paryżu)|Grand Châtelet]]||Masakra w Châtelet|Massacre châtelet 1792.jpg))",
},
{
	rok = 1807,
	tekst = "urodził się '''[[Henryk Janko]]''', żołnierz [[powstanie listopadowe|powstania listopadowego]], kawaler orderu [[Order Virtuti Militari|Virtuti Militari]]",
},
{
	rok = 1811,
	tekst = "urodził się '''[[Iwan Wahyłewycz|Iwan Wahyłewycz (Jan Wagilewicz)]]''', duchowny [[Kościół katolicki obrządku bizantyjsko-ukraińskiego|greckokatolicki]], poeta piszący po ukraińsku i&nbsp;polsku, działacz [[Ruska Trójca|Ruskiej Trójcy]], historyk, etnograf, folklorysta, tłumacz",
},
{
	rok = 1843,
	tekst = "ukazał się w druku pierwszy numer brytyjskiego tygodnika '''„[[The Economist]]”'''",
},
{
	rok = 1848,
	tekst = "zmarł ksiądz '''[[Jakub Falkowski]]''' – [[Pijarzy|pijar]], filantrop, pedagog, założyciel [[Instytut Głuchoniemych w Warszawie|Instytutu Głuchoniemych w&nbsp;Warszawie]], który dziś nosi jego imię",
},
{
	rok = 1859,
	tekst = "rozpoczęła się największa w&nbsp;historii '''[[Burza magnetyczna roku 1859|burza magnetyczna]]''', która spowodowała awarie sieci [[telegraf]]icznych w&nbsp;wielu miejscach na świecie",
},
{
	rok = 1865,
	tekst = "zmarł irlandzki matematyk, astronom i&nbsp;fizyk '''[[William Rowan Hamilton]]''', wprowadził pojęcie [[kwaterniony|kwaternionów]], czyli algebry służącej do opisu mechaniki przestrzeni trójwymiarowej; na jego cześć funkcję opisującą układ fizyczny w&nbsp;[[mechanika klasyczna|klasycznej mechanice]] teoretycznej nazwano [[hamiltonian]]em",
},
{
	rok = 1870,
	tekst = "[[Napoleon III Bonaparte]] trafił do pruskiej niewoli po przegranej '''[[Bitwa pod Sedanem|bitwie pod Sedanem]]''' ((70|na&nbsp;ilustracji||kapitulacja cesarza Napoleona III|Schlacht von Sedan Uebergabe des Kaisers.jpg))",
},
{
	rok = 1875,
	tekst = "otwarto '''[[Tunel w Długopolu-Zdroju|tunel kolejowy w&nbsp;Długopolu]]'''",
},
{
	rok = 1883,
	tekst = "urodził się zoolog i&nbsp;[[bakteriologia|bakteriolog]] '''[[Rudolf Weigl]]''' ((na&nbsp;fotografii w&nbsp;laboratorium||Rudolf Weigl|Rudolf Weigl 2.jpg)), twórca lwowskiej pracowni badań nad [[tyfus plamisty|tyfusem plamistym]], wynalazca pierwszej skutecznej szczepionki przeciw tej chorobie",
},
{
	rok = 1894,
	tekst = "urodził się austriacki pisarz i&nbsp;dziennikarz pochodzenia żydowskiego '''[[Joseph Roth|Józef Roth]]''' ((na&nbsp;fotografii||Józef Roth|Joseph Roth (1926).jpg))",
},
{
	rok = 1898,
	tekst = "zwycięstwo wojsk brytyjskich pod dowództwem [[Horatio Kitchener]]a w&nbsp;'''[[bitwa pod Omdurmanem|bitwie pod Omdurmanem]]''' ((69|na&nbsp;rycinie z&nbsp;epoki||Bitwa pod Omdurmanem|Omdurman2.jpg)) położyło kres [[Sudan|sudańskiej]] rewolcie zapoczątkowanej przez '''[[Mahdi z Sudanu|Mahdiego]]'''; w&nbsp;starciu tym walczył późniejszy premier Wielkiej Brytanii [[Winston Churchill]]",
},
{
	rok = 1910,
	tekst = "zmarł francuski [[Prymitywizm (malarstwo)|malarz naiwny]] '''[[Henri Rousseau]]''' ((60|na&nbsp;ilustracji „[[Śpiąca Cyganka]]”||Henri Rousseau: „Śpiąca Cyganka”|La Bohémienne endormie.jpg))",
	priorytet = true,
},
--{
--	rok = 1910,
--	tekst = "urodził się brytyjski nauczyciel stolarstwa, działacz społeczny '''[[Donald Watson]]''', twórca pojęcia [[weganizm]], założyciel [[Towarzystwo Wegańskie|Towarzystwa Wegańskiego]]",
--},
{
	rok = 1913,
	tekst = "urodził się '''[[Albrecht von Krockow]]''', działacz na rzecz pojednania polsko-niemieckiego, współzałożyciel polsko-niemieckiej Fundacji Europejskie Spotkania Kaszubskie Centrum Kultury Krokowa; w&nbsp;czasie [[II wojna światowa|wojny]] przynależał do [[SS-Reiterei]] – jedynej jednostki SS, która nie została uznana za organizację zbrodniczą",
},
{
	rok = 1914,
	tekst = "urodziła się polska aktorka estradowa i&nbsp;pisarka '''[[Stefania Grodzieńska]]'''",
},
{
	rok = 1923,
	tekst = "urodził się '''[[Walerian Borowczyk]]''', plastyk, scenarzysta i&nbsp;reżyser; czynny głównie we Francji (''Opowieści niemoralne'' oraz ''Bestia'', na motywach noweli ''[[Lokis. Rękopis profesora Wittembacha (nowela)|Lokis]]'' [[Prosper Mérimée|Prospera Mérimée]]), w&nbsp;Polsce w [[1975 w filmie|1975 r.]] nakręcił skandalizujące ''[[Dzieje grzechu (film 1975)|Dzieje grzechu]]''",
},
{
	rok = 1925,
	tekst = "urodził się polski historyk '''[[Józef Buszko]]''', profesor [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]], autor prac naukowych z&nbsp;dziejów [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]]",
},
{
	rok = 1930,
	tekst = "urodził się radziecki i&nbsp;rosyjski kompozytor '''[[Andriej Pietrow]]'''",
},
{
--	rok = 1935, -- z historii ale brakuje [[:en:1935 Labor Day hurricane]]
	tekst = "[[huragan]] na [[Floryda|Florydzie]] zabił 423 osoby",
},
{
	rok = 1937,
	tekst = "zmarł '''[[Pierre de Coubertin]]''' ((na&nbsp;fotografii||Pierre de Coubertin|Baron Pierre de Coubertin.jpg)), inicjator [[igrzyska olimpijskie|nowożytnych igrzysk olimpijskich]]",
},
{
	rok = 1937,
	tekst = "urodziła się niemiecka poetka i pisarka '''[[Monika Taubitz]]'''",
},
{
	rok = 1939,
	tekst = "Niemcy założyli '''[[Stutthof (KL)|obóz koncentracyjny w Stutthofie]]'''",
},
{
	rok = 1939,
	tekst = "w wyniku '''[[Bombardowanie dworca kolejowego w Kole|bombardowania pociągu ewakuacyjnego]]''' z [[Krotoszyn]]a na dworcu w [[Koło (miasto)|Kole]] zginęło ponad 100 osób",
},
{
	rok = 1944,
	tekst = "[[Plik:Flaga PPP.svg|20px|link=]] 33. dzień [[Powstanie warszawskie|powstania warszawskiego]]: koniec ewakuacji obrońców Starego Miasta, opuszczoną przez powstańców dzielnicę zajęły oddziały podległe gen. [[Heinz Reinefarth|Reinefarthowi]], '''[[Likwidacja powstańczych szpitali na warszawskiej Starówce|likwidacja powstańczych szpitali]]''', masowe mordy na ludności cywilnej <small>– więcej w&nbsp;[[Kalendarium powstania warszawskiego – 2 września|kalendarium]]</small>",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "powstała polska konspiracyjna organizacja antykomunistyczna '''[[Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość|Wolność i Niezawisłość]]'''",
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "koniec [[Wojna na Pacyfiku|II wojny światowej na Dalekim Wschodzie]]: na pokładzie [[pancernik]]a ''[[USS Missouri (BB-63)|USS Missouri]]'' przedstawiciele [[Japonia|Japonii]] podpisali '''[[Kapitulacja Japonii|akt bezwarunkowej kapitulacji]]''' ((70|na&nbsp;fotografii: amerykański generał [[Douglas MacArthur]] podpisuje w&nbsp;imieniu państw sprzymierzonych akt kapitulacji Japonii||generał MacArthur przyjmuje kapitulację Japonii|Douglas MacArthur signs formal surrender.jpg))",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1949,
	tekst = "powstał '''[[Związek Bojowników o Wolność i Demokrację]]'''",
},
{
	rok = 1952,
	tekst = "urodził się amerykański tenisista '''[[Jimmy Connors]]''', wielokrotny zwycięzca turniejów [[Wielki Szlem (tenis)|wielkoszlemowych]] w&nbsp;grze pojedynczej i&nbsp;w&nbsp;[[debel|deblu]]",
},
{
	rok = 1953,
	tekst = "urodził się nowojorski muzyk '''[[John Zorn]]''', główny przedstawiciel ruchu muzycznego [[Radical Jewish Culture]]",
},
{
	rok = 1964,
	tekst = "urodził się aktor filmowy '''[[Keanu Reeves]]''' ((na&nbsp;fotografii||Keanu Reeves|KeanuReevesLakehouse.jpg)) (''[[Moje własne Idaho]]'', ''[[Matrix]]'', ''[[Speed: Niebezpieczna prędkość]]'')",
},
{
	rok = 1965,
	tekst = "urodził się brytyjski bokser '''[[Lennox Lewis]]''' ((80|na&nbsp;zdjęciu||Lennox Lewis|Lenox Lewis 2010.jpg)), dwukrotny mistrz świata wagi ciężkiej WBC",
},
{
	rok = 1966,
	tekst = "urodziła się meksykańska aktorka, reżyserka i&nbsp;producentka filmowa '''[[Salma Hayek]]''' ((na&nbsp;fotografii||Salma Hayek|Salma Hayek Cannes 2015 4.jpg))",
},
{
	rok = 1969,
	tekst = "zmarł wietnamski rewolucjonista i&nbsp;polityk '''[[Hồ Chí Minh]]''', pierwszy [[Prezydenci Wietnamu|prezydent Demokratycznej Republiki Wietnamu]]",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1973,
	tekst = "zmarł angielski pisarz i&nbsp;filolog '''[[J.R.R. Tolkien]]''', autor licznych prac naukowych dotyczących głównie literatury staroangielskiej oraz osadzonych w&nbsp;mityczno-fantastycznym świecie [[Śródziemie|Śródziemia]] powieści ''[[Hobbit, czyli tam i z powrotem|Hobbit]]'' i&nbsp;''[[Władca Pierścieni]]'', jeden z&nbsp;prekursorów literackiego gatunku ''[[fantasy]]''; wraz z&nbsp;m.in. [[C.S. Lewis|Clive'em Staplesem Lewisem]] i&nbsp;Charlesem Williamsem członek [[Inklingowie|Inklingów]] – nieformalnej grupy skupiającej [[Uniwersytet Oksfordzki|oksfordzkich]] intelektualistów",
},
{
	rok = 1974,
	tekst = "premiera filmu historycznego '''''[[Potop (film 1974)|Potop]]''''' w&nbsp;reżyserii [[Jerzy Hoffman|Jerzego Hoffmana]]",
},
{
	rok = 1974,
	tekst = "urodził się polski reżyser i&nbsp;scenarzysta '''[[Łukasz Barczyk]]'''",
},
{
	rok = 1976,
	tekst = "zmarł '''[[Stanisław Grochowiak]]''', polski poeta, dramatopisarz i&nbsp;publicysta, klasyfikowany jako przedstawiciel [[turpizm|nurtu turpistycznego]] (''[[Płonąca żyrafa (wiersz)|Płonąca żyrafa]]'')",
},
{
	rok = 1980,
	tekst = "[[Stare Miasto w Warszawie]] zostało wpisane na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa UNESCO]]",
},
{
	rok = 1981,
	tekst = "zmarł polski kompozytor '''[[Tadeusz Baird]]''', wraz z Kazimierzem Serockim pomysłodawca międzynarodowego festiwalu muzycznego [[Warszawska Jesień]], twórca dzieł symfonicznych i&nbsp;kameralnych, ale również muzyki do przedstawień [[Teatr Telewizji|Teatru Telewizji]] i&nbsp;filmów (''[[Lotna (film)|Lotna]]'', ''[[Ludzie z pociągu]]'', ''[[Pasażerka]]'')",
},
{
	rok = 1987,
	tekst = "w [[Moskwa|Moskwie]] rozpoczął się proces zachodnioniemieckiego pilota '''[[Mathias Rust|Mathiasa Rusta]]''', który w maju wylądował awionetką na [[Plac Czerwony w Moskwie|Placu Czerwonym]]",
},
{
	rok = 1995,
	tekst = "w [[Cleveland]] otwarto muzeum '''[[Rock and Roll Hall of Fame]]''' ((80|na&nbsp;fotografii: gmach muzeum, który zaprojektował [[I.M. Pei]]||Rock and Roll Hall of Fame|Rock and Roll Hall of Fame 2003-2.jpg))",
},
{
--	rok = 1996,
	tekst = "na Ukrainie weszła do obiegu nowa waluta – '''[[hrywna]]''' ((100|na&nbsp;ilustracji||1 hrywna|1 Hryvnia-Coin front.jpg))",
},
{
	rok = 2001,
	tekst = "zmarł '''[[Christiaan Barnard]]''', południowoafrykański [[kardiochirurgia|kardiochirurg]], który w&nbsp;1967 jako pierwszy [[Przeszczepienie serca|przeszczepił serce]] u człowieka ((85|na portrecie||Christiaan Barnard|Retrato del Dr Christiaan Barnard - Prieto Coussent.jpg))",
},
{
	rok = 2013,
	tekst = "zmarł polski gitarzysta jazzowy i&nbsp;kompozytor '''[[Jarosław Śmietana]]'''",
},
{
	rok = 2019,
	tekst = "wprowadzenie w Polsce '''[[Stan wyjątkowy w Polsce (2021)|stanu wyjątkowego]]''' w powiatach [[Granica polsko-białoruska|graniczących z Białorusią]], spowodowane [[Kryzys migracyjny na granicy Białorusi z Unią Europejską (od 2021)|kryzysem imigracyjnym]]",
},
{
	rok = 2022,
	tekst = "zmarł amerykański [[astronom]] i [[Astrofizyka|astrofizyk]] '''[[Frank Drake]]''' ((na fotografii||Frank Drake|Dr. Frank Drake.jpg)) twórca [[równanie Drake’a|równania Drake’a]] i założyciel [[Search for Extraterrestrial Intelligence|programu SETI]], który ma na celu znaleźć sygnały od [[Życie pozaziemskie|pozaziemskiej cywilizacji]]",
	priorytet = true,
},
}