Operacja pokojowa – operacja wojskowa zapobiegania, ograniczania, łagodzenia i zakańczania działań wojennych między państwami albo wewnątrz państwa poprzez interwencję strony trzeciej na rzecz pokoju, zorganizowaną i kierowaną przez organizację międzynarodową przy użyciu personelu wojskowego, policyjnego i cywilnego do przywrócenia i utrzymania pokoju.

Operacje pokojowe – podobnie jak operacje wsparcia pokoju – prowadzone są na podstawie prawnej, której źródłem może być w pierwszej kolejności Organizacja Narodów Zjednoczonych, czy też inne organizacje międzynarodowe.

Operacje te prowadzone są zawsze w celu zapewnienia lub utrzymania pokoju. O ile w literaturze przedmiotu przez pojęcie operacji pokojowej rozumie się wszelkie działania o charakterze pokojowym, których podstaw szukać należy w rezolucjach ONZ, o tyle operacje wsparcia pokoju to działania wyłącznie militarne prowadzone metodami i narzędziami walki zbrojnej, często także na podstawie mandatu ONZ przekazanego organizacji o charakterze militarnym bądź państwu zgłaszającemu chęć przewodnictwa w takiej operacji. Takie organizowanie i prowadzenie operacji mieści się w warunkach reagowania kryzysowego, w odróżnieniu od tego ostatniego jednak stanowi reakcję wyłącznie na zagrożenia o charakterze militarnym.

• operacje reagowania kryzysowego
• operacje wsparcia pokoju
• siły pokojowe

• Czupryński Andrzej, Współczesna sztuka operacyjna, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2009, s. 240–250.

• Utrzymanie pokoju – peacekeeping
• Misje pokojowe (policja.pl)
• Operacje i misje pokojowe ONZ. stosunki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].
• Operacje pokojowe