Mikołaj Osikowski
| |
 generał brygady
| |
| Pełne imię i nazwisko |
Mikołaj Ignacy Osikowski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
18 grudnia 1873 |
| Data i miejsce śmierci |
5 czerwca 1950 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1892–1923 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki |
25 Smoleński Pułk Piechoty |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Mikołaj Ignacy Osikowski (ur. 18 grudnia 1873[1] w Skierniewicach, zm. 5 czerwca 1950 w Kirkcaldy[2]) – oficer armii rosyjskiej, generał brygady Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, zastępca senatora wybrany w 1935 roku w województwie wileńskim[3].
Życiorys
Mikołaj Ignacy Osikowski urodził się 18 grudnia 1873 roku w Skierniewicach, w rodzinie Mikołaja i Jadwigi z d. Patkiewicz[4]. W 1892 wstąpił do Armii Imperium Rosyjskiego. W 1897 został mianowany podporucznikiem. 1 stycznia 1909 w stopniu sztabskapitana, pełnił służbę w 25 Smoleńskim pułku piechoty, który wówczas stacjonował w Kozienicach[5].
Od grudnia 1918 pełnił służbę w Armii Polskiej we Francji. Do Polski przybył z 1 Dywizją Strzelców Polskich. 27 lipca 1919 został zastępcą dowódcy piechoty dywizyjnej 2 Dywizji Strzelców Polskich, a 20 września 1919 dowódcą XXI Brygady Piechoty. W marcu 1920 ukończył VIII Kurs w Centrum Studiów Artyleryjskich w Warszawie. 1 maja 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu generała podporucznika, w grupie oficerów byłej Armii generała Hallera[6]. 12 sierpnia 1920 objął dowództwo Grupy Dolnej Wisły. Od 20 września 1920 dowodził 2 Dywizją Litewsko-Białoruską, która wchodziła w skład Wojska Litwy Środkowej.
Szczególnie odznaczył się działaniami ofensywnymi na froncie Litewsko-Bałoruskim, gdzie „6 VI 1920 pod Kowalami na pierwszej linii działań, osobistym przykładem przyczynił się do zdobycia przez brygadę pozycji nieprzyjaciela”[4]. Za tę postawę został odznaczony Orderem Virtuti Militari.
We wrześniu 1921 został dowódcą 29 Dywizji Piechoty w Grodnie. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 62. lokatą w korpusie generałów[7]. Z dniem 31 lipca 1923 został przeniesiony w stan spoczynku.
Na emeryturze zamieszkał w majątku Karaciszki, w gminie Troki (obecnie wieś Kariotiškės w rejonie trockim)[8]. Później przeniósł się do Wilna[9]. Przed wyborami parlamentarnymi do Sejmu RP w 1935 został mianowany komisarzem wyborczym w okręgu wyborczym nr 45[10][11].
Po kampanii wrześniowej 1939 przedostał się do Francji. We Francji przebywał w Ośrodku Oficerskim w Cerizay, a po ewakuacji do Wielkiej Brytanii, od sierpnia 1940 do stycznia 1942, w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. W styczniu 1942 został przeniesiony w stan nieczynny. Po wojnie pozostał w Szkocji. Zmarł 5 czerwca 1950 w Kirkcaldy.
Życie prywatne
Żonaty. Córka Halina (ur. 1907)[4].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5271[4]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[4]
- Krzyż Niepodległości[4]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[4]
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie[4]: po raz pierwszy 3 marca 1928[12])
- Medal Międzysojuszniczy „Médaille Interalliée” (1928)[13]
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Według kalendarza juliańskiego urodził się 6 grudnia, a według kalendarza gregoriańskiego – 18 grudnia 1873 roku. Zobacz daty nowego i starego porządku. Datę urodzenia „6 grudnia 1873 roku” podano w Spisie oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 4 oraz w Roczniku Oficerskim 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1406. Natomiast w Roczniku Oficerskim 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 880 i w Roczniku Oficerskim Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 322, jako datę urodzenia generała Osikowskiego podano 19 grudnia 1873 roku. Piotr Stawecki, Andrzej Suchcitz oraz Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, jako datę urodzenia generała Osikowskiego podali 18 grudnia 1873 roku.
- ↑ Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, a za nimi zapewne Piotr Stawecki podali, że generał Osikowski zmarł w miejscowości „Kirkaldy”.
- ↑ Album-skorowidz Senatu i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935/1940, 1936, s. 199.
- ↑ a b c d e f g h Polak (red.) 1993 ↓, s. 155.
- ↑ Общий список офицерским чинам русской императорской армии. Составлен по 1-е января 1909 г., Sankt Petersburg 1909, s. 209.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 20 z 29 maja 1920 roku, poz. 526.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 16.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1406. Na stronie radzima.org Zabytki i atrakcje Białorusi, Litwy i Podlasia umieszczono fotografie przedstawiające dwór generała Osikowskiego we wsi Karaciszki [1].
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 880.
- ↑ Nominacja komisarzy wyborczych. „Express Poranny”. Nr 205, s. 2, 26 lipca 1935.
- ↑ Komisarze wyborczy. „Kurier Warszawski”. Nr 202, s. 3, 26 lipca 1935.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 54, poz. 70 „za zasługi w dziedzinie zespolenia organizacji b. wojskowych na terenie województwa wileńskiego”.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 6 sierpnia 1928 roku, s. 266.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1934. [dostęp 2016-06-11].
- Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
- Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
- Andrzej Suchcitz: Generałowie wojny polsko-sowieckiej 1919–1920. Mały słownik biograficzny. Białystok: Ośrodek Badań Historii Wojskowej Muzeum Wojska w Białymstoku, 1993.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.