Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi

Zwiedzający zoo obserwują kąpiące się słonie
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	ul. Konstantynowska 8/10 94-303 Łódź
Powierzchnia	16,64 ha[1]
Założono	1938
Liczba zwierząt	2245 (2013)[2]
Liczba gatunków	677 (2013)[2]
Położenie na mapie Łodzi Zoo
Położenie na mapie Polski Zoo
Położenie na mapie województwa łódzkiego Zoo
51°45′39,94″N 19°24′43,91″E/51,761094 19,412197
Multimedia w Wikimedia Commons
Wiadomości w Wikinews
Strona internetowa

Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi – ogród zoologiczny znajdujący się przy ul. Konstantynowskiej w Łodzi, założony w 1938. W 2022 r. łódzkie zoo prezentowało 3350 zwierząt z 554 gatunków^[3]. Ogród jako jedyny w Polsce prezentuje ariranie amazońskie, orangutany sumatrzańskie, krokodyle gawialowe, psy leśne. W 1996 do łódzkiego zoo – jako pierwszej tego typu placówki w Polsce sprowadzono lwy azjatyckie.

Największą atrakcją zoo jest, oddane do użytku w 2022 r., – Orientarium – najnowocześniejszy w Europie kompleks hodowlany poświęcony Azji południowo-wschodniej^[3].

Placówka od 1975 należy do Światowego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (ang. WAZA)^[4], od 1993 jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (ang. EAZA)^[5].

Od 3 października 2024 prezesem zarządu Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Łodzi jest Łukasz Goss^[6].

Ogród zoologiczny powstał na ostatnim skrawku dawnej Puszczy Łódzkiej, w części miasta zwanej Zdrowie. Zajmował wówczas obszar 8,9 ha. Dokładna data otwarcia ogrodu pozostaje nieznana. W łódzkich archiwach nie zachowały się żadne dokumenty, za początek jego istnienia przyjęto moment ukończenia budowy parkanu, co miało miejsce jesienią 1938 roku. Pierwszym mieszkańcem Zoo był jeleń o imieniu Boruta, który przywędrował do centrum miasta i został złapany na placu Reymonta.

II wojnę światową łódzki ogród przetrwał w całkiem dobrej kondycji, a po wyzwoleniu, w roku 1945 trafiła tu znaczna część zwierząt ze zniszczonego ogrodu zoologicznego we Wrocławiu. W 1950 roku łódzkie zoo powiększyło swój obszar niemal dwukrotnie, do 16,64 ha.

Ogród systematycznie się rozwijał. W latach 50. XX w. powstał duży skalny wybieg dla pawianów, który wkrótce stał się wizytówką łódzkiego Zoo. Pierwszą stałą wystawę ryb w Zoo otwarto w maju 1956 roku^[7]. W roku 1968 oddany został do użytku pawilon dla dużych kotów, połączony z kompleksem nowoczesnych wybiegów. Jubileusz 50-lecia ogrodu zbiegł się z wybudowaniem przestronnego budynku żyrafiarni oraz dużego, trawiastego wybiegu dla tych zwierząt, a na 60-lecie powstał szpital i kwarantanna weterynaryjna.

Od 1991 Zoo uczestniczy w Międzynarodowym Systemie Rejestracji Gatunków (ang. International Species Information System – ISIS)^[4].

W 2001 w pobliżu wybiegów żubrów i bizonów, oddana została do użytku stajnia antylop połączona z ekspozycją ptaków. W tym samym roku większość ptaków drapieżnych i sów przeprowadziła się do nowych wolier z ekspozycją za szybami.

Wiosną 2004 roku otwarto całoroczny pawilon niedaleko żyrafiarni, w którym zamieszkały dikdiki żwawe, rozmaite ptaki oraz południowoamerykańskie żaby. Rok później za lwiarnią powstała duża woliera dla ptaków i żółwi wodnych. Południowa część lwiarni została zmodernizowana i zajmują ją serwale.

W kwietniu 2011 roku otworzono pawilon motylarni.

W ciągu ostatnich lat został urozmaicony plac zabaw dla dzieci. Także z myślą o najmłodszych od kilku lat systematycznie powiększany jest teren mini zoo, gdzie najmłodsi mają bezpośredni kontakt ze zwierzętami.

18 maja 2013, przed wejściem do łódzkiego zoo uroczyście odsłonięto pomnik Maurycego i Hawranka, będący ósmą rzeźbą stworzoną w ramach projektu Łódź Bajkowa^[8].

3 grudnia 2015 podano do publicznej wiadomości plan budowy nowoczesnego pawilonu pod nazwą „Orientarium”. W budynku mają znaleźć się m.in. nowe gatunki zwierząt, w tym orangutany, langury, pantery mgliste oraz rekiny^[9]. Pawilon w całości ma zostać oddany do użytku zwiedzających w 2020^[10].

22 stycznia 2016, po ponad dwóch latach walki z chorobą zwyrodnieniową stawów i zaburzeniami krążenia w nogach, zmarła niemal 54-letnia słonica Magda – jeden z najstarszych słoni indyjskich w Europie^[11][12][13]. Magda została sprowadzona do łódzkiego zoo w 1963 roku wraz z dwiema innymi słonicami: Indią i Kingą^[11]. Wszystkie trzy urodziły się na wolności^[11]. Kingę przeniesiono później do Ogrodu Zoologicznego w Krakowie^[11]. India towarzyszyła Magdzie aż do swojej śmierci w 2008 roku^[14].

22 czerwca 2016 roku Ogród został przekształcony w miejską spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością^[15][16].

• od VI 1939–1940: Stefan Rogowicz
• 23 V 1942–1945: F. Hase
• 1945: Bronisław Wójcik
• 1945–1947: Ryszard Tomski
• 1947: Franciszek Wiercioch^[17]
• 1947: Jan Landowski^[18][17]
• 1947–1951: Leszek Dukwicz
• 1952: Henryk Sandner
• IV 1953–1957: Henryk Dwojacki
• 1957–1969: Aleksander Gaworkiewicz
• I 1969–31 XII 1996: Andrzej Sosnowski^[17]
• 1 I 1997–28 IX 2012 Ryszard Topola^[19]

• 28 IX 2012 – 1 I 2015 Magdalena Janiszewska^[19]
• 1 I 2015 – 22 VI 2016 Tomasz Jóźwik^[20]

• 22 VI 2016–3 X 2024 – Arkadiusz Jaksa^[21]
• od 3 X 2024: Łukasz Goss^[6]

• Orientarium – pawilon hodowlano-wystawienniczy poświęcony faunie Azji Południowo-Wschodniej. Budynek o powierzchni użytkowej 33 000 m² posiada trzy kondygnacje (w tym jedną podziemną)^[22]. Obiekt składa się z 4 części:
  • słoniarni – wyposażonej w duży wybieg z basenem, w którym zamontowano okno umożliwiające obserwację kąpiących się słoni przez widzów znajdujących się poniżej poziomu lustra wody.
  • Strefa świątynna – zamieszkują tu takie zwierzęta jak: makaki wanderu, tapir malajski, wyderki orientalne. Część tej ekspozycji zaaranżowana została na ruinę buddyjskie świątyni^[2].
  • Strefa Oceaniczna – składające się z 7 zbiorników mieszczących ponad 3 miliony litrów wody. W tej części Orientarium znajduje się podwodny tunel dla zwiedzających o długości 26 m. W basenach pływa ponad 1300 przedstawicieli różnych zwierząt wodnych, należących do 180 gatunków^[23].
  • Strefa dżungli – spotkamy tu krokodyle gawialowe, orangutany sumatrzańskie, niedźwiedzia malajskiego, binturongi i inne^[2].

• Orientarium
• 
  Wybieg pokazowy słoni
• 
  Kąpiel słoni w basenie
• 
  Podwodny tunel
• 
  Wybieg zaaranżowany na ruinę świątyni

• małpiarnia – pawilon, w którym prezentowane są naczelne, m.in. zagrożony wyginięciem makak wanderu, tamaryna cesarska.
• akwarium – obiekt wraz z 22 zbiornikami (20 dla ryb słodkowodnych i 2 dla ryb morskich) udostępniono zwiedzającym po remoncie w kwietniu 2015^[24].
• wiwarium – budynek, w którym prezentowane są płazy i gady.
• motylarnia – pawilon, w którym oprócz egzotycznych motyli prezentowane są także dikdiki żwawe oraz ptaki, m.in. paw kongijski i toko^[25].
• pawilon małych ssaków – w 2014 oddano do użytku wyremontowany pawilon, w którym prezentowany jest m.in. binturong, galidia kasztanowata oraz jeżozwierz indyjski^[26].
• pawilon „Świat Ptaków” – udostępniony zwiedzającym w 2003^[4], prezentowane są w nim m.in. korońce.

Wśród kolekcji zwierząt w ogrodzie można zobaczyć m.in.:

• ssaki: lwy azjatyckie, zebry Chapmana, tygrysy amurskie, oryksy szablorogie, żyrafy Rothschilda, pandy małe

• 
  lew azjatycki
• 
  żyrafa Rothschilda
• 
  oryksy szablorogie
• 
  panda mała

• ptaki: żurawie rajskie, żurawie białoszyje, sępy płowe, pawie kongijskie, muszkatela dwubarwna, bocian czarnodzioby. Od 25 czerwca 2015 w ogrodzie zoologicznym prezentowana jest grupa pingwinów przylądkowych^[27].

• 
  muszkatela dwubarwna
• 
  żurawie rajskie
• 
  puchacz śnieżny
• 
  bocian czarnodzioby

• gady: legwan fidżyjski, krokodyle gawialowe, kameleony lamparcie

• 
  legwan fidżyjski
• 
  krokodyle gawialowe

• 7 lipca 2014 w łódzkim ogrodzie wykluł się narażony na wyginięcie kazuar hełmiasty^[28]; ponownie w maju 2016 w zoo, wykluły się trzy kazuary hełmiaste^[29]
• narodziny tamaryny dwubarwnej (pod koniec 2014 roku)^[30]
• w maju 2015 w zoo urodził się samiec rysia nizinnego^[31]
• w lutym 2019 w zoo urodził się binturong^[32]

• Łódzki Ogród Botaniczny
• Park na Zdrowiu
• Akwarium w Łodzi

• Zoo – Miejski Ogród Zoologiczny w Łodzi; przewodnik 2010, Łódź: Miejski Ogród Zoologiczny, 2010, ISBN 83-907571-6-8, OCLC 837587665 . Brak numerów stron w książce

• Strona łódzkiego zoo