Microsoft Bob

Logo programu
Autor	Microsoft
Pierwsze wydanie	10 marca 1995; ponad 29 lat temu[2]
Aktualna wersja stabilna	1.00a (30 sierpnia 1995; ponad 29 lat temu)
System operacyjny	Windows 3.1, Windows 95, Windows 98, Windows XP[1]
Rodzaj	GUI
Licencja	Zamknięte oprogramowanie

Microsoft Bob – oprogramowanie stworzone przez Microsoft celem dostarczenia bardziej przyjaznego interfejsu użytkownika dla systemów Windows 3.1, Windows 95 i Windows NT, mające zastąpić Menedżera programów. Program został wydany 11 marca 1995 roku. Microsoft Bob przedstawiał ekrany pokazujące „dom”, z „pokojami” otwieranymi przez użytkownika^[3] i zawierającymi znajome obiekty reprezentujące aplikacje – np. biurko z piórem i papierem, książeczka czekowa i inne. Kliknięcie na pióro i papier powodowało uruchomienie procesora tekstu.

Kreskówkowy pies o imieniu Rover oraz inne rysunkowe postacie udzielały wskazówek i porad^[3] poprzez „dymki”. Rover i kilka innych postaci powróciło w Windows XP jako „Asystenci wyszukiwania”.

Po wypuszczeniu na rynek Microsoft Bob był krytykowany w mediach i nie zyskał akceptacji wśród użytkowników^[4], czego skutkiem było zaniechanie dalszego rozwoju na początku 1996 roku.

Microsoft Bob wydano w marcu 1995 roku (przed premierą Windows 95), jednak wcześniej pojawiały się informacje na jego temat pod nazwą kodową „Utopia”^[5][6]. Liderem projektu była Karen Fries, pracująca w Microsoft’cie jako researcher. Stylistyka została opracowana na podstawie prac badawczych profesorów Clifforda Nassa i Byrona Reevesa z Uniwersytetu Stanforda^[7]. Melinda Gates, ówczesna żona Billa Gatesa, była odpowiedzialna za marketing produktu^[8]. Microsoft wykupił domenę bob.com od pochodzącego z Bostonu technika Boba Antia, którą później odsprzedał Bobowi Kersteinowi w zamian za domenę windows2000.com^[9].

Bob zawiera różne programy biurowe, takie jak aplikacja do zarządzania finansami oraz edytor tekstu. Interfejs użytkownika został zaprojektowany w sposób upraszczający nawigację dla początkujących użytkowników komputera^[3].

Podobnie jak we wczesnych graficznych powłokach, takich jak Jane, główny interfejs przedstawiany jest jako wnętrze domu z różnymi pomieszczeniami odpowiadającymi wystrojem standardowym wnętrzom, np. kuchni czy pokojowi rodzinnemu. Każdy pokój zawiera dekoracje, umeblowanie i ikony reprezentujące aplikacje. Bob oferuje użytkownikowi całkowite dostosowanie domu – możliwe jest dekorowanie każdego z pomieszczeń, dodawanie, usuwanie lub zmiana położenia wszelkich obiektów. Ponadto użytkownik może również dodawać nowe pomieszczenia lub usuwać już istniejące, a także zmieniać pomieszczenia znajdujące się za drzwiami. Program ma także funkcję oferującą różne motywy wystroju pomieszczeń i dekoracji, takie jak współczesny czy postmodernistyczny^[10].

Aplikacje wbudowane w Boba są przedstawiane poprzez dopasowane dekoracje – np. kliknięcie na zegar spowoduje uruchomienie kalendarza, podczas gdy pióro i papier symbolizują procesor tekstu. Użytkownik może dodać skróty do zainstalowanych wcześniej programów. Skróty te wyświetlane są pod postacią różnych pudełek i ramek fotograficznych^[10].

Bob umożliwiał instalację nowego oprogramowania, ale z powodu niepowodzenia produktu wydano tylko jeden dodatek – Microsoft Great Greetings^[11].

Oprogramowanie wydane w momencie, gdy popularny zaczynał być Internet, oferowało klienta poczty elektronicznej, w którym użytkownik mógł subskrybować płatną usługę MCI Mail dostępną przez połączenie modemowe. Koszt subskrypcji wynosił 5 dolarów amerykańskich miesięcznie za możliwość wysyłania do 15 e-maili w ciągu miesiąca. Każdy e-mail mógł mieć maksymalnie 5000 znaków, a kolejna wiadomość wysłana po przekroczeniu limitu kosztowała dodatkowe 45 centów. W celu utworzenia konta należało zadzwonić pod bezpłatny numer^[12].

Bob miał „Asystentów” – rysunkowe postacie, których celem było pomóc użytkownikowi w nawigacji po wirtualnym domu, wykonywaniu zadań w głównym interfejsie lub wbudowanych aplikacji^[13].

Około 1995 roku do komputera Gateway 2000 dołączono wersję Microsoft Bob. Wydanie Gateway Edition zawierało elementy marki Gateway na ekranie logowania oraz dodatkowe pomieszczenia i tła, nie występujące w wersji detalicznej. Dodatkowym pokojem był strych, wewnątrz którego było pudełko od komputera Gateway 2000. Oprócz dodatkowych pokoi dołączono więcej ikon, pojawiających się domyślnie w nowych pomieszczeniach^[14].

Microsoft Bob był jedną z bardziej widocznych porażek produktów Microsoftu^[15]. Mimo zaniechania dalszych prac nad aplikacją jeszcze przed premierą Windows 95, Microsoft Bob nadal był szeroko krytykowany w recenzjach i mediach^[16]. W 2017 roku Melinda Gates przyznała, że program „wymagał bardziej wydajnego komputera, niż większość ludzi miała w tamtych czasach”^[8].

Bob otrzymał siódme miejsce w zestawieniu 25 najgorszych produktów technicznych wszech czasów opracowanym przez „PC World”^[17], tytuł najgorszego produktu dekady przyznany przez CNet^[18], a także znalazł się na liście 50 najgorszych wynalazków opublikowanej przez czasopismo „Time”, które określiło Boba mianem „przesadnie ładnego” oraz „systemu operacyjnego ukształtowanego wokół Spinacza”^[19]. Steve Ballmer z Microsoftu nawiązał do Boba jako przykładu sytuacji, w której „uznaliśmy, że nie udało się nam i pora się [już] zatrzymać”^[20].

Pracownik Microsoftu Raymond Chen napisał w jednym z artykułów, że instalacyjne płyty CD z systemem Windows XP zawierały zaszyfrowaną kopię Boba w celu zajęcia dodatkowego miejsca na krążku oraz zapobieżenia piractwu^[15]. Sądzono, że dodanie 30 megabajtów danych (w czasach połączenia typu dial-up) spowolni użytkowników modemów 56k podczas próby nielegalnego pobierania oprogramowania^[1]. W listopadzie 2020 roku David Plummer, były inżynier Microsoftu, przyznał się do zamieszczenia zaszyfrowanej kopii Microsoft Bob na nośniku instalacyjnym Windows XP. Instalator miał sprawdzić obecność „drobin Boba” i w przypadku obecności „drobin OEM” na nośniku do aktywacji systemu można było wykorzystać jedynie klucz produktu OEM^[21]. Dziennikarz IT Harry McCracken określił to mianem „rozkosznej opowieści w stylu miejskiej legendy”, dostrzegając podobieństwa do prima aprilisowego żartu dotyczącego ukrycia Boba w systemie Windows Vista^[22].

Rover, maskotka oprogramowania, pojawił się ponownie w funkcji wyszukiwania plików w systemie Windows XP^[23].

Popularny krój pisma Comic Sans został stworzony dla Microsoft Bob, ale nie został w nim wykorzystany^[24].

• Asystent Office
• Cortana

• Andy: Microsoft BOB Review. BentUser, 2005-11 18. [dostęp 2021-06-17]. (ang.).
• Microsoft® Bob™ version 1.0 for Windows®. telecommander.com. [dostęp 2021-06-17]. (ang.).
• Nathan Lineback: Microsoft Bob. Nathan's Toasty Technology. [dostęp 2021-06-17]. (ang.). – analiza Boba w kontekście graficznych interfejsów użytkownika
• BobB. Brown BobB., Microsoft Bob was bad enough, but now BOB as an IT industry acronym?, Network World, 30 października 2006 [zarchiwizowane 2007-03-03]  (ang.). – opis historii Bobów w IT, począwszy od Microsoft Bob, kończąc na Alice i Bob
• Microsoft MS-BOB. WinHistory.de. [dostęp 2021-06-17]. (niem.). – bardziej wnikliwy artykuł na temat Microsoft Bob
• Filmik demonstrujący działanie Microsoft Bob w serwisie YouTube