Metropolia wileńska
Państwo | |
---|---|
Siedziba | |
Data powołania | |
Metropolita | |
Dane statystyczne | |
Liczba diecezji |
3 |
Położenie na mapie Litwy | |
54°41′09″N 25°17′15″E/54,685833 25,287500 |
Metropolia wileńska – jedna z 2 metropolii obrządku łacińskiego na Litwie.
Metropolitą wileńskim obecnie jest arcybiskup Gintaras Grušas.
Historia
II Rzeczpospolita
Przed ustanowieniem metropolii diecezja wileńska do 1798 wchodziła w skład metropolii gnieźnieńskiej, a od 1798 do 1925 metropolii mohylewskiej.
28 października 1925 na mocy bulli Piusa XI Vixdum Poloniae unitas i ustaleń konkordatu pomiędzy Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską diecezja wileńska została podniesiona do godności archidiecezji i stolicy metropolii.
Metropolia wileńskiej w II Rzeczypospolitej[1]:
Lata 1945-1991
Po II wojnie światowej metropolia została podzielona przez granicę polsko-radziecką. Poza granicami Polski znalazły się siedziby biskupów w Wilnie (Litewska SRR) i Pińsku (Białoruska SRR). Jednocześnie część tych diecezji pozostała po stronie polskiej.
W latach 1945–1991 skład metropolii wileńskiej na terenie Polski przedstawiał się następująco:
- administracja apostolska archidiecezji wileńskiej w Białymstoku
- administracja apostolska diecezji pińskiej w Drohiczynie
- diecezja łomżyńska
Prócz tego istniała administratura apostolska dla części archidiecezji wileńskiej w Litewskiej SRR.
Litwa
Już w 1989 ówczesny administrator apostolski Julijonas Steponavičius został mianowany arcybiskupem ordynariuszem wileńskim. W 1991 po odzyskaniu przez Litwę niepodległości i uregulowaniu spraw związanych z granicami z sąsiadami papież Jan Paweł II dokonał reorganizacji Kościoła w tym kraju. W skład metropolii wileńskiej weszły diecezje, które dotychczas podlegały metropolii litewskiej (przemianowanej w tym samym roku na metropolię kowieńską).
Metropolia wileńska od 1991:
Metropolici wileńscy
- abp Jan Cieplak (14 grudnia 1925 – 17 lutego 1926) nominat, zmarł przed objęciem urzędu
- abp Romuald Jałbrzykowski (24 czerwca 1926 – 19 czerwca 1955) więziony przez Niemców w latach 1942-1944, od 1945 rezydował w Białymstoku
- vacat
- abp Julijonas Steponavičius (7 lutego 1989 – 18 czerwca 1991)
- kard. Audrys Bačkis (24 grudnia 1991 – 5 kwietnia 2013)
- abp Gintaras Grušas (od 5 kwietnia 2013)
Zobacz też
- Podział administracyjny Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce (1918–1939)
- Podział administracyjny Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce (1944–1989)
- podział administracyjny Kościoła katolickiego na Litwie
- metropolia kowieńska
Przypisy
- ↑ Michał Sopoćko , Życie religijne w Metropolii Wileńskiej 1939-1945, „Rocznik Teologii Katolickiej” (VIII), 2008, s. 293-308 .