Messier 5
 Gromada kulista M5 (HST) | |
| Odkrywca | |
|---|---|
| Data odkrycia |
5 maja 1702 |
| Dane obserwacyjne (J2000) | |
| Gwiazdozbiór | |
| Typ |
kulista, klasa V |
| Rektascensja |
15h 18m 33,22s[1] |
| Deklinacja |
+02° 04′ 51,7″[1] |
| Odległość | |
| Jasność obserwowana | |
| Rozmiar kątowy |
23'[2] |
| Charakterystyka fizyczna | |
| Wymiary |
Ø 164 ly |
| Jasność absolutna | |
| Liczba gwiazd |
100 tys. |
| Alternatywne oznaczenia | |
| M5, NGC 5904, GCl 34, C 1516+022 | |
 Konstelacja Węża | |
Messier 5 (znana także jako M5 lub NGC 5904) – gromada kulista położona w gwiazdozbiorze Węża. Została odkryta 5 maja 1702 roku przez Gottfrieda Kircha oraz jego żonę Marię Margarethę jako „rozmazana gwiazda”[2]. Dopiero w 1764 została dostrzeżona niezależnie przez Messiera[2] i w 1781 umieszczona w jego katalogu jako mgławica[3]. Pierwszą osobą, która poprawnie opisała naturę M5, był William Herschel, który w 1791 rozdzielił gwiazdy gromady za pomocą teleskopu o ogniskowej 40 stóp[2].
Gromada jest jedną z największych w Galaktyce i ma średnicę około 164 lat świetlnych[4][3]. M5 jest oddalona od Ziemi o 24 500 lat świetlnych i zawiera ponad 100 000 gwiazd, z czego przynajmniej 100 to gwiazdy zmienne. Jest oddalona o około 20,2 tys. lat świetlnych od centrum Galaktyki[1]. Na naszym niebie widoczna jest jako obiekt o kątowej średnicy 23 minut[3]. Ukształtowana przed 10,6 miliardami lat jest jedną z najstarszych gromad kulistych w naszej Galaktyce[5][3].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ a b c d e f William E. Harris: Katalog gromad kulistych Drogi Mlecznej 1996 (rewizja 2010). [dostęp 2014-06-09].
- ↑ a b c d Messier 5 w SEDS.org (ang.)
- ↑ a b c d Jan Desselberger. Kalendarz astronomiczny. W gromadzie raźniej. „Urania – Postępy Astronomii”. 3 (783), s. 60, lipiec-sierpień 2016. Polskie Towarzystwo Astronomiczne, Polskie Towarzystwo Miłośników Astronomii. ISSN 1689-6009. (pol.).
- ↑ Kamil Złoczewski: Kosmos. Wąż. T. 78. Poznań: Amermedia Sp. z o.o., 2013, s. 22-23. ISBN 978-83-252-2118-8.
- ↑ Przemysław Mieszko Rudź: Niebo. Warszawa: Carta Blanca, 2008, s. 219. ISBN 978-83-60887-76-9.
Linki zewnętrzne
- Messier 5 w SEDS.org (ang.)
- Messier 5 w bazie SIMBAD (ang.)
- Messier 5 w NASA/IPAC Extragalactic Database (ang.)
- Messier 5 w serwisie APOD: Astronomiczne zdjęcie dnia