Medaliści igrzysk olimpijskich w skeletonie

Medaliści igrzysk olimpijskich w skeletonie – zestawienie zawodników i zawodniczek, którzy przynajmniej raz stanęli na podium zawodów olimpijskich w skeletonie.

Skeleton jest jedną z trzech dyscyplin zaliczanych do sportów saneczkowych, które znajdują się w programie zimowych igrzysk olimpijskich^[1]. Zawody skeletonowe zadebiutowały na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 1928 w szwajcarskim Sankt Moritz, gdzie w 1884 roku rozegrano pierwsze w historii zawody w tej dyscyplinie sportu^[2]. W jedynej skeletonowej konkurencji, jedynkach mężczyzn, zawodnicy mieli rywalizować w czterech przejazdach, a końcowa klasyfikacja miała zostać wyłoniona na podstawie sumy wszystkich czasów. Ostatecznie rozegrano jednak tylko trzy przejazdy^[3]. Po raz drugi w historii zawody skeletonowe na zimowych igrzyskach olimpijskich rozegrano w 1948 roku, ponownie na torze w Sankt Moritz. Podobnie jak 20 lat wcześniej jedyną konkurencją były jedynki mężczyzn. Tym razem zawodnicy rywalizowali w sześciu ślizgach, a o końcowej klasyfikacji decydował łączny czas wszystkich przejazdów^[4]. W latach 80. XX wieku zaczęto organizować zawody Pucharu Świata w skeletonie, a od 1996 roku w zawodach zaczęły startować także kobiety^[5]. Dzięki temu podczas Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2002 w Salt Lake City, po 54-letniej przerwie skeleton powrócił do programu zimowych igrzysk olimpijskich^[2]. Wówczas to, oprócz konkurencji męskich jedynek, po raz pierwszy w historii, rozegrano również zawody jedynek kobiet^[6].

W 1928 roku pierwsze w historii zimowych igrzysk olimpijskich zawody skeletonowe wygrał reprezentant Stanów Zjednoczonych, Jennison Heaton, który na tych samych igrzyskach zdobył także srebrny medal w konkurencji bobslejowych piątek^[7]. Drugie miejsce zajął jego młodszy brat, Jack Heaton^[8], który łącznie stracił sekundę do zwycięzcy. Najniższe miejsce na podium zajął Brytyjczyk David Carnegie^[3].

Jack Heaton powtórzył swoje osiągnięcie 20 lat później, przegrywając jedynie z reprezentującym Włochy Nino Bibbią. Tytuł mistrza olimpijskiego zdobyty przez Włocha był pierwszym w historii startów jego kraju na zimowych igrzyskach olimpijskich. Podobnie jak 20 lat wcześniej, brązowym medalistą został reprezentant Wielkiej Brytanii, tym razem był to John Crammond^[4].

W 2002 roku amerykański skeletonista Jimmy Shea, wnuk Jacka Shea, dwukrotnego mistrza olimpijskiego w łyżwiarstwie szybkim z 1932 roku^[9], zdobył pierwszy tytuł mistrza olimpijskiego w skeletonie od 54 lat, wyprzedzając o 5 setnych sekundy Austriaka Martina Rettla i o 19 setnych sekundy Szwajcara Gregora Stähliego^[10]. Tego samego dnia, także reprezentująca Stany Zjednoczone, Tristan Gale, wygrała pierwsze w historii skeletonowe zawody kobiet rozgrywane podczas zimowych igrzysk olimpijskich, wyprzedzając swoją rodaczkę Leę Ann Parsley (srebro) i Brytyjkę Alex Coomber (brąz)^[11].

W 2006 roku złoty medal w rywalizacji mężczyzn zdobył 39-letni Kanadyjczyk Duff Gibson, który wyprzedził swojego rodaka i ówczesnego mistrza świata, Jeffa Paina, stając się jednocześnie najstarszym w historii zimowych igrzysk olimpijskich mistrzem olimpijskim^[12]. Podobnie jak 4 lata wcześniej brązowym medalistą został reprezentujący Szwajcarię Gregor Stähli^[13]. W rywalizacji kobiet nie wzięła udziału żadna z medalistek zawodów w 2002 roku. Mistrzynią olimpijską została Szwajcarka Maya Pedersen, która wyprzedziła Brytyjkę Shelley Rudman i reprezentującą Kanadę Mellisę Hollingsworth-Richards^[14].

W 2010 roku tytuł mistrzyni olimpijskiej w rywalizacji kobiet zdobyła Brytyjka Amy Williams^[15]. Jej zwycięstwo dało Brytyjczykom jedyny medal podczas Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2010^[16]. Jednocześnie Amy Williams została pierwszą brytyjską indywidualną złotą medalistką zimowych igrzysk olimpijskich od 1980 roku i pierwszą Brytyjką, która tego dokonała od 1952 roku^[17]. Pozostałe medale przyznano reprezentantkom Niemiec – odpowiednio Kerstin Szymkowiak (srebro) i Anji Huber (brąz)^[18]. W rywalizacji mężczyzn mistrzem olimpijskim został Kanadyjczyk Jon Montgomery, który pokonał Łotysza Martinsa Dukursa o 7 setnych sekundy, wyprzedzając go w ostatnim, czwartym ślizgu^[19]. Brązowym medalistą został Rosjanin Aleksandr Trietjakow^[20].

W 2014 roku w rywalizacji mężczyzn zwyciężył ówczesny mistrz świata, Aleksandr Trietjakow. Srebrny medal, podobnie jak 4 lata wcześniej, zdobył Martins Dukurs. W rywalizacji o trzecią pozycję przed ostatnim ślizgiem prowadził Amerykanin John Daly, jednak w ostatnim przejeździe popełnił błąd, w wyniku którego spadł na dalszą pozycję, a brązowy medal zdobył Matthew Antoine^[21]. W rywalizacji kobiet sukces swojej rodaczki z 2010 roku powtórzyła Brytyjka Elizabeth Yarnold. Przed ostatnim ślizgiem drugą pozycję zajmował Rosjanka Jelena Nikitina, jednak w ostatnim przejeździe popełniła błąd i spadła na 3. pozycję, a srebrny medal zdobyła Amerykanka Noelle Pikus-Pace^[22]. Po igrzyskach stwierdzono, że Trietjakow i Nikitina stosowali niedozwolone środki dopingujące, w związku z czym zostali zdyskwalifikowani, a zdobyte przez nich medale zostały im odebrane^[23]. Decyzję tę uchylił w lutym 2018 roku Sportowy Sąd Arbitrażowy, dzięki czemu Rosjanie odzyskali medale^[24].

Na igrzyskach w Pjongczangu pierwszy złoty medal olimpijski w skeletonie dla Korei Południowej zdobył Yun Sung-bin w rywalizacji mężczyzn^[25]. Wśród kobiet triumfowała Lizzy Yarnold i została pierwszą zawodniczką w historii, która obroniła tytuł mistrzyni olimpijskiej w tej dyscyplinie sportu^[26].

Poniższa tabela zawiera chronologiczne zestawienie wszystkich medalistów zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie w rywalizacji mężczyzn^[27].

Raz w historii ślizgu mężczyzn zdarzyło się, że medal olimpijski został odebrany za doping – złoto zdobyte w 2014 roku przez Aleksandra Trietjakowa zostało mu odebrane po aferze dopingowej ujawnionej w 2017 roku^[23]. Dyskwalifikację uchylił jednak Sportowy Sąd Arbitrażowy i zawodnikowi przywrócono medal^[24].

Rok i miejsce		Złoto		Srebro		Brąz	Źr.
1928, Sankt Moriz		Heaton, JennisonJennison Heaton		Heaton, JackJack Heaton		Carnegie, DavidDavid Carnegie	[3]
1948, Sankt Moriz		Bibbia, NinoNino Bibbia		Heaton, JackJack Heaton		Crammond, JohnJohn Crammond	[4]
2002, Salt Lake City		Shea, JimmyJimmy Shea		Rettl, MartinMartin Rettl		Stähli, GregorGregor Stähli	[10]
2006, Turyn		Gibson, DuffDuff Gibson		Pain, JeffJeff Pain		Stähli, GregorGregor Stähli	[28]
2010, Vancouver		Montgomery, JonJon Montgomery		Dukurs, MartinsMartins Dukurs		Trietjakow, AleksandrAleksandr Trietjakow	[29]
2014, Soczi		Trietjakow, AleksandrAleksandr Trietjakow		Dukurs, MartinsMartins Dukurs		Antoine, MatthewMatthew Antoine	[21][23][24]
2018, Pjongczang		Yun Sung-bin		Triegubow, NikitaNikita Triegubow		Parsons, DominicDominic Parsons	[25]
2022, Pekin		Grotheer, ChristopherChristopher Grotheer		Jungk, AxelAxel Jungk		Yan Wengang	[30]

Poniższa tabela zawiera chronologiczne zestawienie wszystkich medalistek zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie w rywalizacji kobiet^[31].

Raz w historii ślizgu kobiet zdarzyło się, że medal olimpijski został odebrany za doping – brąz zdobyty w 2014 roku przez Jelenę Nikitinę został jej odebrany po aferze dopingowej ujawnionej w 2017 roku^[23]. Medal zawodniczce przywrócono w lutym 2018 roku, kiedy decyzję MKOl-u uchylił Sportowy Sąd Arbitrażowy^[24].

Rok i miejsce		Złoto		Srebro		Brąz	Źr.
2002, Salt Lake City		Gale, TristanTristan Gale		Parsley, Lea AnnLea Ann Parsley		Coomber, AlexAlex Coomber	[11]
2006, Turyn		Pedersen, MayaMaya Pedersen		Rudman, ShelleyShelley Rudman		Hollingsworth-Richards, MellisaMellisa Hollingsworth-Richards	[14]
2010, Vancouver		Williams, AmyAmy Williams		Szymkowiak, KerstinKerstin Szymkowiak		Huber, AnjaAnja Huber	[18]
2014, Soczi		Yarnold, ElizabethElizabeth Yarnold		Pikus-Pace, NoelleNoelle Pikus-Pace		Nikitina, JelenaJelena Nikitina	[22][23][24]
2018, Pjongczang		Yarnold, ElizabethElizabeth Yarnold		Lölling, JacquelineJacqueline Lölling		Deas, LauraLaura Deas	[26]
2022, Pekin		Neise, HannahHannah Neise		Narracott, JaclynJaclyn Narracott		Bos, KimberleyKimberley Bos	[32]

Stan na 11 lutego 2022

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodników, którzy zdobyli przynajmniej jeden medal zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie.

Łącznie medale zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie zdobywało dwudziestu mężczyzn. Jednocześnie czterech z nich zdobyło więcej niż jeden medal – Aleksandr Trietjakow zdobył złoto i srebro, Jack Heaton i Martins Dukurs dwukrotnie zajmowali drugie miejsce oraz Gregor Stähli, który dwukrotnie zajął trzecią pozycję^[33].

Miejsce	Zawodnik	Państwo	Lata[a]	Złoto	Srebro	Brąz	Razem
1.	Trietjakow, AleksandrAleksandr Trietjakow	Rosja	2010–2014	1	00 –	1	2
2.	Heaton, JennisonJennison Heaton	USA	1928	1	00 –	00 –	1
2.	Bibbia, NinoNino Bibbia	Włochy	1948	1	00 –	00 –	1
2.	Shea, JimmyJimmy Shea	USA	2002	1	00 –	00 –	1
2.	Gibson, DuffDuff Gibson	Kanada	2006	1	00 –	00 –	1
2.	Montgomery, JonJon Montgomery	Kanada	2010	1	00 –	00 –	1
2.	Yun Sung-bin	Korea Południowa	2018	1	00 –	00 –	1
2.	Grotheer, ChristopherChristopher Grotheer	Niemcy	2022	1	00 –	00 –	1
9.	Heaton, JackJack Heaton	USA	1928–1948	00 –	2	00 –	2
9.	Dukurs, MartinsMartins Dukurs	Łotwa	2010–2014	00 –	2	00 –	2
11.	Rettl, MartinMartin Rettl	Austria	2002	00 –	1	00 –	1
11.	Pain, JeffJeff Pain	Kanada	2006	00 –	1	00 –	1
11.	Triegubow, NikitaNikita Triegubow	Olimpijscy sportowcy z Rosji	2018	00 –	1	00 –	1
11.	Jungk, AxelAxel Jungk	Niemcy	2022	00 –	1	00 –	1
15.	Stähli, GregorGregor Stähli	Szwajcaria	2002–2006	00 –	00 –	2	2
16.	Carnegie, DavidDavid Carnegie	Wielka Brytania	1928	00 –	00 –	1	1
16.	Crammond, JohnJohn Crammond	Wielka Brytania	1948	00 –	00 –	1	1
16.	Antoine, MatthewMatthew Antoine	USA	2014	00 –	00 –	1	1
16.	Parsons, DominicDominic Parsons	Wielka Brytania	2018	00 –	00 –	1	1
16.	Yan Wengang	ChRL	2022	00 –	00 –	1	1

Stan na 12 lutego 2022

Poniższa tabela zawiera zestawienie zawodniczek, które zdobyły przynajmniej jeden medal zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie.

Łącznie medale zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie zdobywało siedemnaście zawodniczek z ośmiu krajów. Jedyną dwukrotną medalistką jest Brytyjka Elizabeth Yarnold z dwoma złotymi medalami.

Miejsce	Zawodniczka	Państwo	Lata[b]	Złoto	Srebro	Brąz	Razem
1.	Yarnold, ElizabethElizabeth Yarnold	Wielka Brytania	2014–2018	2	00 –	00 –	2
2.	Gale, TristanTristan Gale	USA	2002	1	00 –	00 –	1
2.	Pedersen, MayaMaya Pedersen	Szwajcaria	2006	1	00 –	00 –	1
2.	Williams, AmyAmy Williams	Wielka Brytania	2010	1	00 –	00 –	1
2.	Neise, HannahHannah Neise	Niemcy	2022	1	00 –	00 –	1
6.	Parsley, Lea AnnLea Ann Parsley	USA	2002	00 –	1	00 –	1
6.	Rudman, ShelleyShelley Rudman	Wielka Brytania	2006	00 –	1	00 –	1
6.	Szymkowiak, KerstinKerstin Szymkowiak	Niemcy	2010	00 –	1	00 –	1
6.	Pikus-Pace, NoelleNoelle Pikus-Pace	USA	2014	00 –	1	00 –	1
6.	Lölling, JacquelineJacqueline Lölling	Niemcy	2018	00 –	1	00 –	1
6.	Narracott, JaclynJaclyn Narracott	Australia	2022	00 –	1	00 –	1
12.	Coomber, AlexAlex Coomber	Wielka Brytania	2002	00 –	00 –	1	1
12.	Hollingsworth-Richards, MellisaMellisa Hollingsworth-Richards	Kanada	2006	00 –	00 –	1	1
12.	Huber, AnjaAnja Huber	Niemcy	2010	00 –	00 –	1	1
12.	Nikitina, JelenaJelena Nikitina	Rosja	2014	00 –	00 –	1	1
12.	Deas, LauraLaura Deas	Wielka Brytania	2018	00 –	00 –	1	1
12.	Bos, KimberleyKimberley Bos	Holandia	2022	00 –	00 –	1	1

W tabeli zawarto wszystkie kraje, których reprezentanci zdobyli przynajmniej jeden medal zimowych igrzysk olimpijskich w skeletonie. Do statystyk wliczone zostały zarówno konkurencje indywidualne mężczyzn, jak i kobiet.

Najwięcej medali w historii (9) zdobyli reprezentanci Wielkiej Brytanii, którzy jednocześnie, wspólnie z reprezentantami Stanów Zjednoczonych, zdobyli najwięcej złotych medali (po 3). Łącznie medale zdobywało 37 osób reprezentujących 14 narodowych komitetów olimpijskich^[33].

Miejsce	Państwo	Złoto	Srebro	Brąz	Razem
1.	USA	3	4	1	8
2.	Wielka Brytania	3	1	5	9
3.	Niemcy	2	3	1	6
4.	Kanada	2	1	1	4
5.	Rosja	1	00 –	2	3
6.	Szwajcaria	1	00 –	2	3
7.	Włochy	1	00 –	00 –	1
7.	Korea Południowa	1	00 –	00 –	1
9.	Łotwa	00 –	2	00 –	2
10.	Australia	00 –	1	00 –	1
10.	Austria	00 –	1	00 –	1
10.	Olimpijscy sportowcy z Rosji	00 –	1	00 –	1
13.	ChRL	00 –	00 –	1	1
13.	Holandia	00 –	00 –	1	1

W poniższej tabeli zestawiono państwa według liczby medali zdobytych w skeletonie podczas kolejnych edycji zimowych igrzysk olimpijskich. Przedstawiono sumę wszystkich medali (złotych, srebrnych i brązowych) we wszystkich konkurencjach łącznie.

Państwo	'28	'48	'02	'06	'10	'14	'18	'22	suma
Australia	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	1
Austria	00 –	00 –	01 1	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	1
ChRL	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	1
Holandia	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	1
Kanada	00 –	00 –	00 –	03 3	01 1	00 –	00 –	00 –	4
Korea Południowa	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	00 –	1
Łotwa	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	01 1	00 –	00 –	2
Niemcy	00 –	00 –	00 –	00 –	02 2	00 –	01 1	03 3	6
Olimpijscy sportowcy z Rosji	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	00 –	1
Rosja	00 –	00 –	00 –	00 –	01 1	02 2	00 –	00 –	3
Szwajcaria	00 –	00 –	01 1	02 2	00 –	00 –	00 –	00 –	3
USA	02 2	01 1	03 3	00 –	00 –	02 2	00 –	00 –	8
Wielka Brytania	01 1	01 1	01 1	01 1	01 1	01 1	03 3	00 –	9
Włochy	00 –	01 1	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	00 –	1
Suma	3	3	6	6	6	6	6	6	42

W poniższej tabeli przedstawiono liczbę medali olimpijskich zdobytych przez poszczególne państwa w konkurencjach skeletonowych.

Państwo	ślizg (m)	ślizg (k)	Suma
Australia	00 –	01 1	01 1
Austria	01 1	00 –	01 1
ChRL	01 1	00 –	1
Holandia	00 –	01 1	01 1
Kanada	03 3	01 1	04 4
Korea Południowa	01 1	00 –	01 1
Łotwa	02 2	00 –	02 2
Niemcy	02 2	04 4	06 6
Olimpijscy sportowcy z Rosji	01 1	00 –	01 1
Rosja	02 2	01 1	03 3
Szwajcaria	02 2	01 1	03 3
USA	05 5	03 3	08 8
Wielka Brytania	03 3	06 6	09 9
Włochy	01 1	00 –	01 1
Suma	24	18	42

• mistrzostwa świata FIBT
• Puchar Świata w skeletonie
• medaliści mistrzostw świata w skeletonie