Maria Makarska
Maria Makarska zam. Świętach (ur. 29 września 1922 w Warszawie, zm. 20 maja 1997 tamże) – łączniczka Komendy III Obwodu Wola Okręgu Warszawskiego, w Powstaniu łączniczka-sanitariuszka w szpitalu powstańczym, jeniec stalagu.
Życiorys
Urodziła się 29 września 1922 w Warszawie w rodzinie Michała Makarskiego i Zofii Smolarek. Przed rozpoczęciem wojny ukończyła średnią szkołę zawodową[1].
W styczniu 1940 rozpoczęła działalność w służbie konspiracyjnej ZWZ-AK, obejmując funkcje łączniczki kapitana Witolda Plechawskiego „Sławomira” z III Obwodu Wola Okręgu Warszawskiego[1]. Od 1941 z Radomia do Warszawy przywoziła broń oraz amunicję. Pewną część tej broni, a także butelek zapalających przechowywała w swoim mieszkaniu znajdującym się przy ul. Wroniej 38. Były przechowywane do momentu dostarczenia jej do wykonania akcji powstańczych[1].
Powstanie zastało ją na Mokotowie, gdzie pełniła obowiązki łączniczki-sanitariuszki w szpitalu znajdującym się przy ul. Chełmskiej; uczestniczyła m.in. podczas akcji ewakuowania rannych z tego szpitala po jego bombardowaniu. Ze szpitala 12 września 1944 została wywieziona do stalagu XI A Altengrabow znajdującym się koło Monachium, w którym przebywała do 5 maja 1945, tj. do chwili jego wyzwolenia[1].
Sierżant Maria Makarska Rozkazem Dowódcy AK z 21 września 1944 została odznaczona Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari[a][1].
Po zakończeniu działań wojennych pierwszym transportem powróciła z Niemiec do kraju i zaczęła pracować w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie[2]. Kiedy ukończyła kurs pedagogiczny, zatrudniono ją w szkolnictwie zawodowym w Pruszkowie jako nauczycielkę. Od 1955 aż do chwili przejścia na emeryturę w 1978 była pracownicą Zakładów Produkcji Aparatury Naukowej w Warszawie na stanowisku kierowniczki działu kadr. Była członkinią Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej i Związku Bojowników o Wolność i Demokrację[2].
Zmarła 20 maja 1997 w Warszawie[3].
Uwagi
- ↑ Nadanie zostało zweryfikowane w 1962 przez III Kapitułę Londyńską oraz w 1965 przez KdsWO przy ZG ZBoWiD z nr. legitymacji DK- 4416/W
Przypisy
- ↑ a b c d e Zawacka 2005 ↓, s. 184.
- ↑ a b Zawacka 2005 ↓, s. 185.
- ↑ Powstańcze Biogramy Maria Makarska
Bibliografia
- Słownik Biograficzny Kobiet Odznaczonych Orderem Wojennym Virtuti Militari. Elżbieta Zawacka (red.). T. II: H-O. Toruń: Fundacja „Archiwum i Muzeum Pomorskie AK oraz Wojskowej Służby Kobiet”, 2005, s. 184−185. ISBN 83-88693-08-5.
- Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa Makarska Maria [dostęp 2024-09-25]