Malice Kościelne
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2019) |
108[2] |
Strefa numeracyjna |
15 |
Kod pocztowy |
27-540[3] |
Tablice rejestracyjne |
TOP |
SIMC |
0797369[4] |
Położenie na mapie gminy Lipnik | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego | |
Położenie na mapie powiatu opatowskiego | |
50°45′52″N 21°31′14″E/50,764444 21,520556[1] |
Malice Kościelne – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie opatowskim, w gminie Lipnik[4][5].
W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.
Przez wieś przechodzi niebieski szlak turystyczny z Gołoszyc do Dwikoz, oraz zielony i żółty szlak rowerowy do Opatowa.
Historia
W wieku XIX Malice-Kościelne[6] to wieś i folwark nad rzeką Opatówką w powiecie sandomierskim, gminie Lipnik, parafii Malice, odległe 17 wiorst od Sandomierza.
- Spis ludności z 1827 r. 32 domy, 167 mieszkańców.
- Ok. 1880 r spis potwierdza 24 domy (w tym 7 mur.), 426 mieszkańców
- Posiadłość ziemska: 697 mórg ziemi dworskiej, 360 mórg włościańskiej.
We wsi był młyn wodny.
- W 1880 był w Malicach-K. kościół parafialny drewniany, istniejący już w XV wieku. W XVI w. dziedzice wsi, Maliccy herbu Junosza, przyjąwszy kalwinizm, zamienili tutejszy kościół paraf. na zbór, który istniał do 1635 r.[6]
- Zmuszeni wyrokiem trybunału do zwrócenia katolikom zabranego kościoła, wybudowali nowy, który po długich sporach i procesach zburzony został w 1702 r. Sama egzekucja wyroku w 1635 r. miała formę zajazdu, wykonanego przez gromadę "zbrojnego ludu" z proboszczem na czele.
Stawiający opór kalwini zostali pokonani i potracili po części życie w bójce. Odtąd miejscowość ta nosi przydomek: Szubienica, a osada: Męczennice. „Opis Malic i samego wypadku podała „Księga Świata" z 1860 r., t. V.[6]
Dekanat sandomierski w XIX wieku podawał, że w parafii Malice było : dusz 2211.
Majątek według Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego w końcu XIX w : folwark Malice i Adamów jest rozległy na mórg 934: w tym grunta orne i ogrody mórg 686, łąk mórg 48, pastwisk mórg 64, lasu mórg 98, nieużytków i placów mórg 43. Wieś Malice osad 16, mórg 93.[6]
Parafia pw. Matki Bożej Wniebowziętej
Powstanie parafii sięga początku XIV wieku. Pierwotnie parafia posiadała dwa drewniane kościoły – drugi spalony został w 1942 roku. Na miejscu spalonego kościoła postawiono prowizoryczną kaplicę która przez ponad 30 lat służyła wiernym. W 1968 roku rozpoczęto budowę nowego kościoła pod wezwaniem Matki Bożej Wniebowziętej w stylu neoromańskim. W latach 1991–1992 obok świątyni wybudowano (także w stylu neoromańskim) kaplicę przedpogrzebową wraz z dzwonnicą.
Obecnie parafia należy do dekanatu Opatów w diecezji sandomierskiej.
Zabytki
- bramka na cmentarz kościelny, wpisana do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.517 z 1.03.1967)[7],
- cmentarz parafialny „nowy” z 1850 r. (nr rej.: A.518 z 13.06.1988)[7],
- cmentarz parafialny „stary” (nieczynny) z przełomu XVIII/XIX w. (nr rej.: A.519 z 13.04.1988)[7].
Urodzeni w Malicach
- Józef Mikułowski-Pomorski (ur. 1 lipca 1868, zm. 4 maja 1935).
- W 1998 roku odsłonięto w Malicach Kościelnych kamienny obelisk ku czci twórcy warszawskiej SGGW, prof. Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego. Autorem pomnika jest artysta plastyk Gustaw Hadyna. Inskrypcja na pomniku: „W 130-lecie urodzin profesora Józefa Mikułowskiego-Pomorskiego organizatora pierwszego rektora Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, synowi Ziemi Sandomierskiej - wychowankowie SGGW I mieszkańcy Ziemi Sandomierskiej”.
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 76065
- ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 10 [dostęp 2022-04-10]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 760 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ a b c d Malice Kościelne (4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VI: Malczyce – Netreba, Warszawa 1885, s. 12 .
- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 37 [dostęp 2015-11-26] .