Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Lulajże, Jezuniu

Motyw Lulajże, Jezuniu w Scherzu op. 20 Fryderyka Chopina
Lulajże, Jezuniu – link do nagrania

Lulajże, Jezuniu – kolęda polska o charakterze kołysanki, powstała najprawdopodobniej w drugiej połowie XVII wieku.

Historia

Najwcześniejsza zachowana wersja tekstu pochodzi ze zbioru z 1705, przechowywanego w Archiwum Archidiecezjalnym w Poznaniu[1]. Zapisy tekstu kolędy figurują również m.in. w rękopisach przechowywanych w klasztorze benedyktynek w Staniątkach: dwóch kancjonałach Gąsiorowskiej z lat 1754 i 1758 oraz tzw. kancjonale Kiernickiej z 1754 r. (sama kolęda datowana tam na 1738 r.). Zamieszczono go także w dwóch osiemnastowiecznych rękopiśmiennych kancjonałach franciszkanek oraz w jednym rękopisie karmelitanek z końca XVIII wieku z 2. częścią kantyczki Chybińskiego. Drukiem tekst kolędy ukazał się nakładem lwowskiej oficyny Szlichtynów w zbiorze kantyczek najpierw w 1767, a następnie w 1785 roku[2].

Zapis melodii Lulajże, Jezuniu, nieco różniący się od dzisiejszej, pojawił się drukiem w wydanej w 1843 roku antologii ks. Michała Marcina Mioduszewskiego pt. Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane[3].

Kolęda stanowiła inspirację dla wielu twórców, m.in. Fryderyk Chopin wykorzystał jej motyw w środkowej części swego scherzo h-moll op. 20. Cytat z kolędy pojawił się również w utworze Jacka Kaczmarskiego pt. Wigilia na Syberii[4]. W III akcie Betlejem polskiego Lucjana Rydla chór aniołów śpiewa Lulajże, Jezuniu[5].

Kolęda Lulajże, Jezuniu kojarzona jest z polskością, do jej melodii niejednokrotnie układano więc w związku z aktualnymi wydarzeniami nowe teksty o wymowie patriotycznej. Istnieje m.in. jej legionowa wersja autorstwa Ludwika Markowskiego[6], czy inspirowana strajkiem szkolnym we Wrześni przeróbka Kajetana Sawczuka, podlaskiego poety i działacza niepodległościowego[7].

Kolęda Lulajże, Jezuniu jest znana także poza granicami Polski. We Francji została ona przetłumaczona na Nuit de lumière[8].

Zapis nutowy

Źródło: Najstarsze polskie kolędy z nutami. 1940, s. 12. OCLC 9802456173.

\header {tagline = ""}{{\key f \major \time 3/4 \tempo "Wolno" a'4\p a'4 a'4 bes'4 bes'4. a'8 g'4 g'4 g'4 bes'4 a'4 r4 f'4 f'4 f'4 g'4 g'4. f'8 e'4 d'4 e'4 g'4 f'4 r4 \repeat volta 2 {c''4\mf c''4 c''4 d''4 d''4. c''8 bes'4 bes'4 d''4 d''4 c''4 r4 a'4\p a'4 a'4 bes'4 bes'4. a'8 g'4 c''4. bes'8 bes'4 a'4 r4}}} \score {\unfoldRepeats {{\key f \major \time 3/4 \tempo 4 = 85 a'4\p a'4 a'4 bes'4 bes'4. a'8 g'4 g'4 g'4 bes'4 a'4 r4 f'4 f'4 f'4 g'4 g'4. f'8 e'4 d'4 e'4 g'4 f'4 r4 \repeat volta 2 {c''4\mf c''4 c''4 d''4 d''4. c''8 bes'4 bes'4 d''4 d''4 c''4 r4 a'4\p a'4 a'4 bes'4 bes'4. a'8 g'4 c''4. bes'8 bes'4 a'4 r4}}} \midi {}}

Przypisy

  1. ↑ Jan Węcowski: Śpiewnik kolędowy. Osiem wieków kolęd polskich XIV-XXI w.. Poznań: In Rock, 2008, s. 65. ISBN 978-83-60157-39-8.
  2. ↑ Lulajże Jezuniu (kolęda). www.bibliotekapiosenki.pl. [dostęp 2009-12-25].
  3. ↑ Michał Marcin Mioduszewski: Pastorałki i kolędy z melodyjami czyli piosnki wesołe ludu w czasie świąt Bożego Narodzenia po domach śpiewane a przez X. M. M. M. zebrane. Kraków: 1843, s. 92-93. [dostęp 2009-12-25].
  4. ↑ Jacek Kaczmarski: Wigilia na Syberii. www.kaczmarski.art.pl. [dostęp 2009-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-22)].
  5. ↑ Lucjan Rydel: Betleem polskie. Kraków: D. E. Friedlein, 1906, s. 69-70. [dostęp 2009-12-26].
  6. ↑ Lulajże Jezuniu (pieśń legionowa). www.bibliotekapiosenki.pl. [dostęp 2009-12-25].
  7. ↑ Artur Adamski: Boże Narodzenie po polsku (fragment). libelli.pl. [dostęp 2009-12-25].
  8. ↑ Chantez'OnLine | NUIT DE LUMIERE [online], www.chantez-online.org [dostęp 2017-01-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-02-02].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Quelle: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lulaj%C5%BCe,_Jezuniu