KS Lublinianka

Pełna nazwa	Klub Sportowy Lublinianka
Przydomek	Wojskowi Duma Lublina Zielono-Biało-Czerwoni
Barwy	zielono-biało-czerwone
Data założenia	1921
Liga	IV liga
Państwo	Polska
Adres	ul. Leszczyńskiego 19, 20-068 Lublin
Stadion	Stadion przy ul. Leszczyńskiego
Prezes	Tomasz Makarczuk (prokurent)
Trener	Marcin Zając
Asystent trenera	Wiktor Bogusz
Stroje domowe Stroje wyjazdowe
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

KS Lublinianka – najstarszy istniejący klub sportowy z Lublina i jeden z najstarszych na Lubelszczyźnie, założony w 1921 roku. Niekiedy klub błędnie nazywany jest Lublinianką Lublin^{[potrzebny przypis]}. Od sezonu 2023/2024 czwartoligowiec^[1].

Początkowo działający jako klub wojskowy, poprzednio sportowa spółka akcyjna, obecnie w trakcie przekształcania w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Klub zachowuje ciągłość historyczną i kultywuje tradycję przedwojennej Unii Lublin, zdobywcy tytułu mistrza Polski juniorów z roku 1938. Od kilku lat klub występuje w grupie lubelskiej IV ligi, co związane było z fatalną sytuacją finansową i organizacyjną oraz niejasnym statusem formalno-prawnym zawieszonej w próżni Sportowej Spółki Akcyjnej Lublinianka. Sezon 2010/2011 został dokończony dzięki piłkarzom oraz Stowarzyszeniu Sympatyków Lublinianki "Niezłomni"^[2][3][4]. Po tym sezonie dochodzi do fuzji KP Wieniawa (niegdyś "zbuntowane grupy młodzieżowe Lublinianki") oraz KS Lublinianki. Od sezonu 2011/2012 do lipca 2013 drużyna występowała pod nazwą KS Lublinianka – Wieniawa. W 2013 roku powrócono do pierwotnej nazwy KS Lublinianka^[5].

Na początku istniała sekcja lekkoatletyczna oraz piłki nożnej. Organizatorem klubu i życia sportowego był wówczas por. Felicjan Sterba. W 1923 w klubie nastąpił rozłam. Druga drużyna WKS Lublin (juniorzy), poparta przez działaczy cywilnych oderwała się od klubu, tworząc zalążek nowego klubu pod nazwą KS Lublinianka. W 1927 miała miejsce fuzja Lublinianki z WKS Lublin, w wyniku której powstał nowy klub o nazwie WKS Unia. Drużyna grała do wybuchu wojny. W czasie II wojny światowej istniał zespół konspiracyjny pod nazwą WKS Unia, który grał m.in. przeciwko Lubliniance. Jesienią 1960 roku znowu doszło do fuzji WKS Lublinianki i WKS Unii.

 Osobny artykuł: Lublinianka w krajowych rozgrywkach w piłce nożnej.

• Od 1921 Wojskowy Klub Sportowy Lublin
• Od 1923 Klub Sportowy Lublinianka
• Od 1926 Wojskowy Klub Sportowy Unia Lublin
• Od 1944 Wojskowy Klub Sportowy Lublinianka
• Od 1950 Okręgowy Wojskowy Klub Sportowy Lublin
• Od 1953 Garnizonowy Wojskowy Klub Sportowy Lublin
• Od 1954 Ogniwo Lublin
• Od 1954 Wojskowy Klub Sportowy Lublinianka
• Od 1994 Klub Sportowy Lublinianka
• Od 2002 Klub Sportowy Lublinianka Sportowa Spółka Akcyjna
• Od 2011 Klub Sportowy Lublinianka – Wieniawa Sp. z o.o.
• Od 2013 Klub Sportowy Lublinianka Sp. z o.o.

• sezon 1921 – w lecie 1921 powstał Wojskowy Klub Sportowy Lublin, w skład którego weszły sekcje lekkoatletyczna oraz piłki nożnej. Organizatorem klubu i życia sportowego został por. Felicjan Sterba.
• sezon 1923 – w roku 1923 w klubie, odgrywającym czołową rolę w piłkarstwie Lublina nastąpił rozłam. Druga drużyna WKS Lublin (juniorzy) poparta przez działaczy cywilnych oderwała się od klubu, tworząc zalążek nowego klubu pod nazwą – Klub Sportowy Lublinianka (KSL).
• 1924 – po wejściu drużyny w skład A-klasy zdobyła ona mistrzostwo z dużą przewagą punktową.
• sezon 1925 – Lublinianka wygrywa 2:1 (1:1) z Pogonią Wilno, co jest dużym sukcesem. Zespół przegrał dwa mecze z bardzo silną Pogonią Lwów.
• sezon 1926 – w meczach o mistrzostwo Polski Lublinianka doznała wysokich porażek z Pogonią Lwów i Cracovią. Spowodowało to ostre wewnętrzne tarcia w klubie i doprowadziło do fuzji Lublinianki z WKS Lublin. Powstał nowy klub o nazwie WKS Unia.
• 1927 – Unia z dużą przewagą punktową, acz nie w najlepszym stylu, zdobyła mistrzostwo okręgu. Na trybunach zasiadło jednak niewielu kibiców, a klub odczuł braki finansowe i cierpiał na niedobór wykwalifikowanego sztabu szkoleniowego.
• 1928 – powtórzenie osiągnięcia z roku poprzedniego, mimo pogarszającej się sytuacji w lubelskim środowisku piłkarskim.
• 1930 – Unia zdobyła mistrzostwo okręgu. W walce o wejście do ekstraklasy Unii nie wiodło się jednak najlepiej – zespół przegrał obydwa spotkania z Lechią Lwów i odpadł z dalszej walki. W następnych latach klub kilkakrotnie próbował awansować do ekstraklasy, jednakże bez powodzenia.
• 1938 – nowo wybrane władze OZPN uzdrowiły stosunki wewnętrzne w klubie, dając impuls do ożywienia działalności sportowej. W tym okresie wielki sukces odnieśli juniorzy Unii – kwalifikując się wraz z drużynami AKS Chorzów, Czarni Sosnowiec, Lechia Lwów, Pogoń Równe, Warta Poznań, Wisła Kraków, WKS Grodno do walki o mistrzostwo Polski. Krocząc od zwycięstwa do zwycięstwa, w finale rozgrywek spotykali się z Wisłą Kraków, a mecz finałowy o mistrzostwo Polski juniorów odbył się w Warszawie w dniu 4 czerwca 1939 w przeddzień meczu Polska – Szwajcaria. Spotkanie skończyło się olbrzymim sukcesem Unii. Po 90 minutach gry i po bramkach Siarkowskiego, Machaja i Rudnickiego piłkarze z Lublina pokonali 3:2 (0:1) Wisłę Kraków. WKS Unia Lublin zdobył tytuł mistrza Polski juniorów.
• 1939 – z chwilą wybuchu wojny praktycznie zamarła wszelka działalność sportowa.
• 1942 – odbyły się pierwsze konspiracyjne mecze, które często przerywane były łapankami.

• 1944 – kres okupacji niemieckiej Lublina, a na początku sierpnia zaczynały na nowo organizować się kluby sportowe, wśród nich WKS Lublinianka.
• 1945 – w czerwcu powstał lubelski OZPN, oraz poszczególne klasy rozgrywkowe. WKS Lublinianka trafiła do A-klasy.
• sezon 1946 – WKS Lublinianka zdobyła mistrzostwo okręgu lubelskiego, lecz nie odniosła sukcesu w walce o ekstraklasę.
• 1948/1949 – WKS Lublinianka zdobyła mistrzostwo okręgu i wywalczyła awans do nowo powstałej II ligi.
• 1949 – klub okazale debiutował w II lidze, zajmując drugie miejsce za Garbarnią Kraków.
• 1950 – w wyniku reorganizacji sportu w Polsce z WKS Lublinianka odeszli zawodnicy cywilni (tworząc KS Ogniwo Lublin), a klub przyjął nazwę OWKS Lublin.
• 1951 – OWKS Lublin zajął drugie miejsce w swojej grupie II ligi za Gwardią Warszawa.
• 1952 – nastąpiła kolejna reorganizacja systemu rozgrywek, przez co OWKS Lublin spadł z II ligi.
• 1953 – została utworzona liga międzywojewódzka, do której trafił spadkowicz z Lublina. OWKS Lublin został przemianowany na GWKS Lublin (Garnizonowy Wojskowy Klub Sportowy), w lidze międzywojewódzkiej zajmując piąte miejsce, natomiast Ogniwo Lublin uplasował się na miejscu ósmym.
• 1954 – zgodnie z zarządzeniem MON, dotyczącym likwidacji większości klubów typu WKS, GWKS Lublin uległ rozwiązaniu. W lidze międzywojewódzkiej pozostał tylko Ogniwo Lublin.
• 1955 – Ogniwo Lublin przyjął nazwę Lublinianka i zajął drugie miejsce w lidze międzywojewódzkiej.
• 1956 – jesienią rozpoczęła się ogólnonarodowa dyskusja na temat organizacji sportu, a w grudniu został reaktywowany lubelski OZPN.
• 1957 – walka o awans do II ligi nie przyniosła Lubliniance żadnych efektów.
• 1958 – podobnie jak w sezonie poprzednim Lublinianka nie zdobyła awansu do II ligi, jednak odniosła duży sukces wygrywając z pierwszoligową Cracovią 5:3. Drugie cenne zwycięstwo Unia odniosła nad reprezentacją Armii Wietnamskiej 3:1 (1:0). Mistrzem okręgu w tym sezonie została Lublinianka przed Unią. Unia nawiązała kontakty z klubem z NRD, Vismut Planen.
• 1960 – WKS Unia po zdobyciu mistrzostwa okręgu zakwalifikowała się do walki o awans do II ligi, a w fazie półfinałowej pokonała Lotnika Warszawa i Gwardię Białystok. W grupie finałowej obok Unii o awans ubiegały się: Hutnik Nowa Huta, Arka Gdynia, Górnik Wałbrzych, AKS Chorzów i Górnik Konin. Decydujący mecz w listopadzie 1960 roku z Górnikiem Wałbrzych (2:0) obejrzało ok. 20 tysięcy widzów, WKS Unia awansowała do II ligi. Jesienią 1960 doszło do fuzji WKS Lublinianki i WKS Unii, a nowy klub przyjął nazwę WKS Lublinianka.

• 1961 – drugoligowa Lublinianka osłabiona po awansie odejściem kilku podstawowych zawodników, po początkowych sukcesach, zaczęła osiągać coraz gorsze wyniki. Jesienią 1961 klub spadł z II ligi. Sukces odnieśli jednak juniorzy, kwalifikując się do finałowych walk o Mistrzostwo Polski juniorów, gdzie zajęli trzecie miejsce.
• 1961/1962 – Lublinianka podjęła próbę powrotu do II ligi, jednak nieudaną. Ostatnie dwa mecze z Motorem 1:1 oraz 0:1 sprawiły, że to ten klub przechodzi dalej. W tym samym sezonie Lublinianka zremisowała z mistrzem Polski Górnikiem Zabrze 2:2, oraz rozgromiła Ruch Chorzów 5:1. W klubie oprócz piłki nożnej funkcjonowało w tym czasie kilka sekcji: judo, koszykówka, piłka ręczna, pływanie, podnoszenie ciężarów i strzelectwo sportowe.

• 1963 – WKS Lublinianka zatrudniła na stanowisku trenera pierwszej drużyny Kazimierza Górskiego, kierownikiem klubu pozostał Józef Wiśniewski. Nowemu szkoleniowcowi został postawiony za cel awans z Lublinianką do II ligi. Na zakończenie sezonu Kazimierz Górski wprowadził drużynę do II ligi
• 1963/1964 – klub z 29 punktami na koncie zajął 9. miejsce w tabeli zapewniając sobie utrzymanie w II lidze.
• 1964/1965 – spadek Lublinianki z II ligi.
• 1969/1970 – awans zespołu z Wieniawy w Pucharze Polski do ćwierćfinału, gdzie los skojarzył go z finalistą Pucharu Zdobywców Pucharów, Górnikiem Zabrze. W Lublinie Wojskowi dopingowani przez ponad 30-tysięczną widownię zremisowali 1:1 po bramkach Janusza Przybyły i Włodzimierza Lubańskiego, natomiast mecz w Zabrzu zakończył się porażką Lublinianki 2:5.
• 1972/1973 – Lublinianka znów bardzo dobrze grała w Pucharze Polski. W 1/16 finału wygrała z Gwardią Warszawa 2:1, a 11 kwietnia 1973 w 1/8 finału spotkała się z Legią Warszawa. Po bardzo kontrowersyjnej decyzji arbitra mecz został przerwany przy stanie 0:0 i 3:3 w rzutach karnych i przy ostatnim zaległym uderzeniu dla Lublinianki. Mecz został powtórzony tydzień później w Warszawie, a Legia wygrywa 5:1. W rozgrywkach ligowych Lublinianka wraz z Motorem Lublin, Avią Świdnik i Ursusem Warszawa awansowała do poszerzonej (2 grupy po 16 zespołów) II ligi.
• 1973/1974 – we wrześniu 1973 w pierwszych w II lidze derbach Motoru i Lublinianki wojskowi przegrali z Motorem 0:2. Lublinianka grała w II lidze tylko ten jeden sezon i w 1974 spadła do III ligi.

W sezonach 1982/1983, 1994/1995 i 1995/1996 Lublinianka występowała jeszcze w II lidze. Sezon 1995/1996 przyniósł jednak największy kryzys klubu. WKS Lublinianka przechodziła reorganizację, większość sekcji zostało zlikwidowanych – obecnie, oprócz sekcji piłki nożnej, funkcjonuje jeszcze tylko sekcja pływacka, stanowiąc jednakże odrębny klub. Mimo prób polepszenia sytuacji, w piłkarskiej hierarchii klub spadał coraz niżej, do IV ligi. W 2001 roku teren, na którym znajduje się klub wydzierżawiała norweska grupa inwestycyjna. Została powołana sportowa spółka akcyjna, a większość akcji (90%) przypada w udziale Norwegom. Nowi właściciele ogłaszają ambitne plany – miała powstać galeria handlowa, hotel, multikino, oraz planowana była również modernizacja stadionu. Pojawiły się jednak kłopoty natury formalno-prawnej. W 2010 stadion tereny, na których znajduje się stadion przejęło Miasto Lublin^[6].

W lecie 2011 roku, przed startem rozgrywek 4. ligi sezonu 2011/12, został powołany nowy klub na bazie zawodników Lublinianki i Wieniawy – KS Lublinianka-Wieniawa sp. z.o.o.^[7].

W sezonie 2011/2012 Lublinianka wywalczyła awans do III ligi. Pierwszy sezon po powrocie do III ligi Lublinianka zakończyła na 6. miejscu w tabeli. W kolejnym do ostatniej kolejki drużyna walczyła o utrzymanie, zajmując 11. lokatę i zachowując trzecioligowy byt.

W sezonie 2014/2015 Lublinianka, na spółkę z Motorem Lublin, rozgrywała swoje spotkania na nowoczesnym stadionie miejskim Arena Lublin, który pomieścić może 15 500 kibiców. Podczas jesiennych derbów Lublina mecz Lublinianki z Motorem obejrzało 6500 osób. Spotkanie zakończyło się wynikiem 1:1 a pierwszą, inauguracyjną bramkę w rozgrywkach ligowych na nowym stadionie zdobył kapitan Lublinianki Erwin Sobiech w 45. minucie spotkania.

10 czerwca 2022, na kolejkę przed zakończeniem rozgrywek, Lublinianka zapewniła sobie awans do III ligi, wracając na ten szczebel po raz pierwszy od sezonu 2015/2016^[8]. W sezonie 2022/2023, tj. pierwszym na trzecioligowym poziomie po powrocie, KS Lublinianka spadła do IV ligi, tracąc szanse na utrzymanie po meczu 31. kolejki, w którym przegrała 2:5 z Podlasiem Biała Podlaska^[1].

• 1/4 finału Pucharu Polski – 1969/1970
• Mistrzostwo Polski juniorów U-19 – złoty medal 1938, srebrny medal 1969, brązowy medal 1961
• 11 sezonów w II lidze

• Liczba sezonów w II lidze: 11
• Liczba meczów: 290
• Punkty: 232
• Zwycięstwa: 79
• Remisy: 72
• Porażki: 139
• Bramki strzelone: 348
• Bramki stracone: 473
• Najwyższa wygrana w II lidze u siebie: Lublinianka – Błękitni Kielce 6:1 (1994/1995)
• Najwyższa wygrana w II lidze na wyjeździe: Ognisko Siedlce – Lublinianka 2:5 (1949/1950), Spójnia Warszawa – Lublinianka 1:5 (1951/1952)

 Z tym tematem związana jest kategoria: Piłkarze Lublinianki.

Wychowankowie Lublinianki

Wychowankowie Lublinianki grający w reprezentacji Polski:

• Arkadiusz Onyszko – 2 występy, 3. miejsce Mistrzostwa Europy U-16 1990, Wicemistrzostwo Olimpijskie 1992
• Jakub Wierzchowski – 2 występy
• Grzegorz Poleszak – 3. miejsce Mistrzostwa Europy U-16 1990
• Piotr Bielak – Mistrzostwo Europy U-16
• Kamil Stachyra – uczestnik Mistrzostw Europy U-19 na boiskach Wielkopolski
• Tomasz Brzyski – 7 występów 1 gol – reprezentacja A

W klubie istniała między innymi sekcja podnoszenia ciężarów, startująca w drużynowych mistrzostwach Polski^[9], zdobywała brązowy medal w sezonach 1983^[10], 1985^[11].

• Lublinianka Mistrzem Polski Juniorów 1938
• Derby Lublina w piłce nożnej
• Lublinianka w krajowych rozgrywkach w piłce nożnej

• Oficjalna strona klubu