Leon Frank Czolgosz

Data i miejsce urodzenia	maj 1873 Alpena
Data i miejsce śmierci	29 października 1901 Auburn
Przyczyna śmierci	egzekucja
Narodowość	amerykańska
Rodzice	Paul Czolgosz
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Leon Frank Czolgosz (ur. w maju 1873 w Alpenie, zm. 29 października 1901 w Auburn) – amerykański sympatyk anarchizmu, zabójca prezydenta Williama McKinleya^[1].

Czolgosz pochodził z rodziny polskich imigrantów. Urodził się w Alpenie, w stanie Michigan jako jedno z ośmiorga dzieci Pawła (Paula) Czolgosza (1843–1944) i Marii (Mary)^[2] Nowak (1843–1883). Po 1880 roku rodzina przeniosła się do Alpene, a następnie do Cleveland w stanie Ohio^[1]. Czolgosz porzucił rodzinną farmę, wyjechał wraz z dwoma braćmi i rozpoczął pracę w fabryce stali. Za uczestnictwo w strajku bracia zostali zwolnieni z pracy i wrócili do Cleveland^[1]. Był powiązany z grupą anarchistyczną „Siła”, a wcześniej uczestniczył w wykładach Emmy Goldman^[1].

Duży wpływ na życie Czolgosza miało zabójstwo króla Włoch, Humberta I, dokonane przez Gaetano Bresciego^[1]. 31 sierpnia 1901 roku Czolgosz przyjechał do Buffalo, gdzie 6 września, w czasie wystawy Pan American Exposition dokonał zamachu, strzelając dwukrotnie do prezydenta USA McKinleya^[1]. Złapany przez policję, podał fałszywe nazwisko – Fred Nieman^[1]. Prezydent zmarł z poniesionych ran osiem dni po zamachu, a Czolgosz, po krótkim procesie, został skazany i stracony na krześle elektrycznym dnia 29 października 1901 roku w więzieniu stanowym w Auburn^[3]. Przed straceniem powiedział: „Zabiłem prezydenta, ponieważ był wrogiem prawych ludzi – prawych robotników. Nie żałuję swojego czynu”^[1].

Ciała Czolgosza nie wydano rodzinie. Mózg Czolgosza został dokładnie zbadany i opisany przez Edwarda Anthony’ego Spitzkę. Resztę ciała Czolgosza zalano kwasem siarkowym, natomiast listy i ubrania spalono^[1].

• Briggs LV. The manner of man that kills; Spencer-Czolgosz-Richeson. Boston: R. G. Badger, 1921