Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej

Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej
Autor

Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz

Typ utworu

historia literatury, fantastyka naukowa

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Polska

Język

polski

Data wydania

1990

Wydawca

Wydawnictwo Poznańskie

Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowejmonograficzna praca autorstwa Andrzeja Niewiadowskiego i Antoniego Smuszkiewicza traktująca o historii polskiej fantastyki naukowej. Książka ukazała się w 1990 nakładem Wydawnictwa Poznańskiego w serii „SF”.

Pozycja uwzględnia informacje do roku 1986 włącznie (czas oddania książki do druku), aczkolwiek autorzy ukończyli Wstęp do książki w maju 1987 roku[1].

Treść

W leksykonie znajdują się[2][3][4]:

  • słownik polskich autorów fantastyki, autorstwa Niewiadowskiego
  • słownik terminów związanych z fantastyką, autorstwa Szmuszkiewicza
  • rozdział o historii polskiej fantastyki (pt. „Fantastyka naukowa w literaturze polskiej. Zarys historyczny”) autorstwa Szmuszkiewicza
  • wstęp i bibliografia (autorstwa obu autorów)

Odbiór

Recenzent o pseudonimie Hoffa pisząc dla „Wprost” w 1991, opisał pozycję jako pierwsze[a] kompendium wiedzy w tej dziedzinie. Pochwalił edukacyjny rys historyczny, wskazujący początki polskiej fantastyki w utworach Mickiewicza, Prusa czy Witkiewicza, „przejrzystość języka” i „poparcie wiedzy teoretycznej przykładami z życia codziennego”; skrytykował jednak wydanie jako „niestaranne”[3]

Andrzej Stoff zrecenzował książkę dla „Nowej Fantastyki”, także w 1991. Opisał ją jako „zbiór wiedzy zapewniający podstawową wiedzę w zakresie [polskiej fantastyki]”. Stoff zwrócił uwagę na prace, które poprzedziły powstanie Leksykonu, zauważając, że krótki rozdział Szmuszkiewicza o historii polskiej fantastyki, dla zainteresowanego czytelnika, może być „uzupełniony lekturą Zaczarowanej gry tego samego autora”, a obszerny słownik polskich autorów Niewiadowskiego powstał na bazie jego rubryki prowadzonej przez wiele lat w „Fantastyce”. Równocześnie uznał słownik terminów fantastycznych za nowatorskie dzieło w Polsce. Zauważył, że są w pozycji pewne „niedostatki” i inne drobne problemy, ale wyraził „zadowolenie [...] że oto w stosunku do ważnego obszaru literatury polskiej spełniony został w sposób wartościowy wymóg podstawowej, szeroko pojętej informacji”, i wyraził nadzieję, że w przyszłości ukaże się drugie, poprawione wydanie tej pozycji[b], być może rozbite osobna na słownik terminów i autorów[4].

Uwagi

  1. Domniemanie - polskie, bo podobne kompendia ukazały się za granicą już wcześniej, np. angielskojęzyczne The Encyclopedia of Science Fiction(inne języki) z 1979 (Leksykon, s. 5). Także, w Polsce już w 1982 ukazała się wcześniejsza monografia Szmuszkiewicza o historii polskiej fantatyki, pt. Zaczarowana gra, a w 1989, antologia krytyczna Spór o SF.
  2. Które jednak do tej pory się nie ukazało.

Przypisy

  1. Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wyd. 1, Poznań: Wyd. Poznańskie, 1990, s. 6, 12, ISBN 978-83-210-0892-9 [dostęp 2024-09-08].
  2. Andrzej Niewiadowski, Antoni Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, Wyd. 1, Poznań: Wyd. Poznańskie, 1990, s. 4, ISBN 978-83-210-0892-9 [dostęp 2024-09-08].
  3. a b Hoffa, Leksykon, „Wprost” (21), 1991, s. 50.
  4. a b Andrzej Stoff, Klucz do polskiej fantastyki, „Nowa Fantastyka” (10), 65, 1991.