Legenda o żelaznym wilku
Legenda o żelaznym wilku – litewska legenda opowiadająca o założeniu Wilna przez wielkiego księcia Giedymina.
Treść
Według legendy wielki książę Giedymin wyjechał zapolować na tury w rejon doliny Szwentoroga, w okolice ujścia rzeki Wilejki. Zmęczony Giedymin postanowił spędzić tam noc. Przyśnił mu się wtedy żelazny wilk, który wył z mocą stu wilków. Kriwe Giedymina, Lizdejko, wytłumaczył księciu, że żelazny wilk ma oznaczać to, iż w tym miejscu powstanie gród stołeczny, a jego wycie ma symbolizować przyszłą sławę miasta. W miejscu snu Giedymina miało wkrótce powstać miasto Wilno[1].
Zdaniem części badaczy historia nawiązuje do legendy o założeniu Rzymu i została stworzona w nurcie opowieści o rzymskich korzeniach litewskiej szlachty[2].
W literaturze
Opowieść o żelaznym wilku została zawarta w Kronice Bychowca[3]. Legendarną historię przytacza Adam Mickiewicz w księdze czwartej Pana Tadeusza[4].
Upamiętnienie
- Żelazny wilk znajduje się w nazwie oraz na odznace (na odznace wraz z krzyżem jagiellońskim) litewskiej Zmechanizowanej Brygady Piechoty „Żelazny Wilk”[5].
- Żelazny Wilk (lit. Geležinis Vilkas, pełna nazwa Związek Żelazny Wilk) to nazwa litewskiej skrajnie prawicowej organizacji paramilitarnej działającej w dwudziestoleciu międzywojennym[2].
Przypisy
- ↑ The Legend of the Iron Wolf | World Heritage Journeys of Europe [online], visitworldheritage.comhttps [dostęp 2024-09-29] .
- ↑ a b Saulius A. Suziedelis , Historical Dictionary of Lithuania, Scarecrow Press, 7 lutego 2011, ISBN 978-0-8108-7536-4 [dostęp 2024-09-29] (ang.).
- ↑ Хроника Быховца. Хроніка Биховця. Том 32. Литовсько-білоруські літописи [online], litopys.org.ua [dostęp 2024-09-29] .
- ↑ Pan Tadeusz (wyd. 1921)/Księga czwarta: Dyplomatyka i łowy - Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2024-11-03] (pol.).
- ↑ Brigada Geleznis Vilkas [online], Kariuomene.lt .