Lactatio Bernardi
Lactatio Bernardi – cud oraz przedstawienie w sztuce chrześcijańskiej nawiązujące do spotkania Bernarda z Clairvaux z Matką Bożą i Jezusem w Katedrze w Spirze w roku 1146.
Kontekst dogmatyczny
Według Ojców Kościoła (Tertulian, Atanazy z Aleksandrii, a szczególnie Efrem Syryjczyk w Ephraem, Nat. 4, 149-150.153.183-185) karmienie mlekiem przez Matkę Boską powiązane jest z ludzką naturą Matki, Jezusa oraz przekazywaniem w ten sposób przez Marię łaski i ukazanie swej matczynej opieki ludziom[1].
Opis cudu
Według kościoła rzymskokatolickiego, Bernard z Clairvaux modlił się wraz z mnichami śpiewając hymn Ave Maris Stella:
Monstra te esse matrem (Pokaż, że jesteś matką) sumat per te precem...
Po tej modlitwie do Matki Boskiej, zasnął. Ukazawszy mu się, Maria, obdarzyła go darem wymowy, karmiąc go mlekiem z jej własnej piersi[2][3]. Po doznanej ekstazie święty twierdził, że smakowało ono jak miód[4].
Materiały historyczne i ikonografia
Jedną z pierwszych wzmianek o cudzie znaleźć można w anonimowych exempla o nazwie Ci nous dit z lat 1313-1330[5]. Pierwsze przedstawienia Lactatio Bernardi pojawiły się w XIV w. Temat był obecny w sztuce do końca XVIII w. Lactatio Bernardi zazwyczaj przedstawia Matkę Boską z Dzieciątkiem, z której piersi tryska mleko do ust św. Bernarda.
Mleko Marii Dziewicy, lac miraculosum beatae Mariae virginis było sprzedawane też jako relikwia[6], co dało później w bardziej laickich wiekach nazwę wina Liebfrauenmilch[7][8].
Przypisy
- ↑ Joachim Kuegler, BiAS Series, Die himmlische Milch der Gottesmutter. Der religionsgeschichtliche Kontext eines christlichen Marienbilds [online] [dostęp 2021-06-28].
- ↑ Léon Dewez, Albert van Iterson, La lactation de Saint Bernard: légende et iconographie, Westmalle 1956, OCLC 67567191 [dostęp 2021-06-24].
- ↑ Doron Bauer, MILK AS TEMPLAR APOLOGETICS IN THE ST. BERNARD OF CLAIRVAUX ALTARPIECE FROM MAJORCA, „Studies in Iconography”, 36, 2015, s. 79–98, ISSN 0148-1029, JSTOR: 44735519 [dostęp 2021-06-24].
- ↑ Hans Conrad Zander, Von der frommen Kunst, beleidigt zu sein: eine christliche Handreichung an den Islam, LIT Verlag Münster, 2006, ISBN 978-3-8258-9411-5 [dostęp 2021-06-24] (niem.).
- ↑ La iconografía del premio lácteo de San Bernardo y su... [online]
- ↑ Joachim Kuegler, BiAS Series, Die himmlische Milch der Gottesmutter. Der religionsgeschichtliche Kontext eines christlichen Marienbilds [online] [dostęp 2021-06-24].
- ↑ Alone Of All Her Sex: The Myth And Cult Of The Virgin Mary. Marina Warner [PDF] [44fisdopung0] [online], vdoc.pub [dostęp 2021-06-24] (ang.).
- ↑ LEOPOLD KRETZENBACHER, Schutz- und Bittgebärden der Gottesmutter, „BAYERISCHE AKADEMIE DER WISSENSCHAFTEN PHILOSOPHISCH-HISTORISCHE KLASSE SITZUNGSBERICHTE”, 1981.