Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Kopiowanie (kynologia)

Obcięte ucho u młodej suki rasy Amerykański staffordshire terier
Obcięty ogon u wyżła weimarskiego
Owczarek środkowoazjatycki z przyciętymi uszami i ogonem.

Kopiowanie (kynologia) – zabieg chirurgiczny mający na celu ukształtowanie lub zredukowanie wielkości uszu lub długości ogona u psa. Wykonywanie tego zabiegu jest prawnie zabronione na terenie Polski.

Kopiowanie dawniej

Początkowo ogony kopiowane były u większości ras w celach użytkowych aby wzmocnić plecy, zwiększyć szybkość, a uszy wraz z ogonem także po to, aby zapobiec obrażeniom podczas walk.[potrzebny przypis] Psami często poddawanymi tym zabiegom, były psy pasterskie tj. owczarek środkowoazjatycki, które ze względu na stróżująco-obronne funkcje były narażone na bezpośrednią konfrontację z takimi drapieżnikami, jak na przykład wilki. Stąd aby zmniejszyć ryzyko poważnych obrażeń redukowano długość ogona i w różnym stopniu przycinano małżowiny uszne szczeniąt. Psy myśliwskie także były poddawane zabiegom kopiowania z powodów praktycznych. Do takich psów zalicza się m.in. doga argentyńskiego, który był wykorzystywany do polowań na pumy. Istnieją rasy, u których cięcie ogonów i uszu ma znaczenie wyłącznie estetyczne i do takich ras należy m.in. schipperke. W czasach Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii istniał podatek nakładany na pracujące psy z ogonami. Żeby uniknąć zapłaty podatku, obcinano psom ogony. Podatek został zniesiony w 1796 roku, ale nie przerwało to stosowanej dotąd praktyki.

Kopiowanie we współczesnej kynologii

Polska Federacja Kynologiczna ma w regulaminie zapis zabraniający hodowli i wystawianie psów z kopiowanymi uszami bądź ogonem ze względów innych niż zdrowotne[1].

W przypadku uszu nielegalnie wykonuje się zabieg chirurgiczny mający na celu ukształtowanie chrząstki ucha u niektórych ras (np. dog niemiecki) uszy odpowiednio podkleja się plastrami, aby w ostateczności miały pionową pozycję.

Kontrowersje

Kopiowanie ogona i uszu są to dwa osobne zabiegi. Zwolennicy twierdzą, że zabiegi nie są znacząco bolesne i mogą zapobiegać przyszłym infekcjom, które mogą powodować silniejszy ból, niż sam zabieg obcinania, który zrobiony tuż po urodzeniu zapewni łatwe wyleczenie rany. Zabieg obcinania ogona wykonuje się między 10 a 14 dni od momentu narodzenia się szczenięcia. Przeciwnicy twierdzą, że zabieg nie ma uzasadnienia medycznego, jest wykonywany dla celów estetycznych, który tylko dostarcza zwierzęciu niepotrzebnego bólu[2].

Współczesne książki poświęcone komunikacji psów między sobą oraz z człowiekiem opierają się m.in. na analizie ustawienia uszu, sposobie położenia ogona i jego poruszaniu[3][4][5][6]. W przypadku obcinania uszu i obcinania ogona ta komunikacja jest znacznie utrudniona. Pies za pomocą ogona i uszu daje znać, że czuje się zagrożony. Brak możliwości odczytania takiego sygnału może prowadzić do pogryzienia.

Status prawny

Współcześnie wiele państw zakazuje całkowicie dokonywania zabiegów kopiowania ogonów i uszu. W Europie, obcinanie uszu jest zabronione m.in. w tych państwach, które ratyfikowały Europejską Konwencję o Ochronie Zwierząt Domowych przyjętą przez Radę Europy (European Convention for the Protection of Pet Animals[7]). Polska nie ratyfikowała Konwencji, zakaz obcinania w Polsce wynika z prawa krajowego. Zgodnie z uchwaloną w 2011 r. przez Sejm RP nowelizacją Ustawy o Ochronie Zwierząt[8], wszelkie zabiegi mające na celu zmianę wyglądu zwierzęcia i wykonywane w celu innym niż ratowanie jego zdrowia lub życia, a w szczególności przycinanie psom uszu i ogonów (kopiowanie) jest klasyfikowane jako znęcanie się nad zwierzętami i zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 3[9].

Organizacje popierające obcinanie uszu i ogona

  • The Council of Docked Breeds
  • Vets4Docking

Organizacje zwalczające obcinanie uszu i ogona

  • The Anti-Docking Alliance

Przypisy

  1. Regulamin wystaw psów rasowych, [w:] Regulaminy, Polska Federacja Kynologiczna [dostęp 2021-09-26] (pol.), Komisja Hodowlana nadaje uprawnienia hodowlane m.in. na podstawie udziału w wystawie organizowanej przez Federację (Regulamin hodowli psów rasowych).
  2. Stanley Coren, Jak rozmawiać z psem, 2014, ISBN 978-83-89896-87-2.
  3. Język mimiczny, [w:] Stanley Coren, Jak rozmawiać z psem, 2016, mowa ogona strony: 127- 146, mowa uszu strony 105-113 strona 96 rysunek 8-1, strona 106 rysunek 9-1, ISBN 978-83-89896-87-2.
  4. Turid Rugaas, "Sygnały uspokajające" podtytuł Jak psy unikają konfliktów, 16 marca 2009, ISBN 978-83-7579-067-2.
  5. Nicole Wilde, Mój pies się nie boi, 16 marca 2009, od str 34 podrozdział "mowa ciała", ISBN 978-83-7579-061-0.
  6. James O Heare, Zachowania agresywne u psów, 12 lutego 2010, ISBN 978-83-7579-096-2.
  7. Treść umowy oraz lista państw, wraz z aktualnym statusem prawnym
  8. Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2011 r. nr 230, poz. 1373)
  9. Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U. z 2022 r. poz. 572)