Langbahn Team – Weltmeisterschaft

Konklawe 1406

Konklawe 1406
Ilustracja
Daty i miejsce
18 – 30 listopada 1406
Rzym
Główne postacie
Dziekan

Angelo Acciaioli

Kamerling

Leonardo de Fisici

Protoprezbiter

Bálint Alsáni (nieobecny)

Protoprezbiter elektorów

Angelo d’Anna de Sommariva OSBCam

Protodiakon

Rinaldo Brancaccio

Wybory
Liczba elektorów
• uczestnicy
• nieobecni


14
4

Wybrany papież
Zdjęcie papieża
Angelo Correr
Przybrane imię: Grzegorz XII

Konklawe 18-30 listopada 1406konklawe okresu wielkiej schizmy zachodniej, które wybrało Grzegorza XII na papieża obediencji rzymskiej.

Śmierć Innocentego VII

Papież Innocenty VII, trzeci z kolei papież rzymskiej obediencji, zmarł 6 listopada 1406 po dwóch latach pontyfikatu. Na konklawe 1404 ślubował on, że podejmie wszelkie kroki, łącznie z abdykacją, aby zakończyć trwającą w Kościele od 1378 roku schizmę, w rzeczywistości jednak nie uczynił praktycznie nic, aby ten cel osiągnąć[1].

Podobnie jak przy śmierci Urbana VI, Klemensa VII i Bonifacego IX także i tym razem kardynałowie zastanawiali się, czy przystępować do wyboru nowego papieża czy też rozpocząć negocjacje z „awiniońskim” papieżem Benedyktem XIII w sprawie jego uznania lub nawet zaczekać na jego śmierć[2]. Rozważania te trwały jednak krótko i w przepisanym prawem kanonicznym terminie „rzymscy” kardynałowie przystąpili do konklawe[3]. Wiadomo, że jednym z głównych papabile, popieranym przez Florencję, był Angelo Acciaioli[4].

Lista uczestników

Rzymska obediencja Świętego Kolegium liczyła 18 kardynałów. 14 z nich brało udział w konklawe[5]:

Oprócz Francuza Jean Gilles wszyscy elektorzy byli Włochami. Czterech z nich mianował Urban VI, dwóch Bonifacy IX, a ośmiu Innocenty VII.

Kamerlingiem Świętego Kościoła Rzymskiego był Leonardo de Fisici, biskup Fermo.

Nieobecni

Czterech kardynałów (Węgier, dwóch Włochów i Grek) nie brało udziału w konklawe[8]:

Alsáni został mianowany przez Urbana VI, Cossa przez Bonifacego IX, a pozostali dwaj przez Innocentego VII.

Wybór Grzegorza XII

Konklawe rozpoczęło się 18 listopada[9]. Po pięciu dniach obrad, 23 listopada, wszyscy kardynałowie podpisali kapitulację wyborczą, która zobowiązywała elekta do[10]:

  • publicznej deklaracji o gotowości złożenia abdykacji, jeśli Benedykt XIII zrobi to samo, w ciągu miesiąca od wyboru,
  • niemianowania nowych kardynałów ponad to, co konieczne do zachowania równowagi z obediencją awiniońską, przy czym pierwsze nominacje powinny nastąpić nie prędzej niż po piętnastu miesiącach od wyboru,
  • rozpoczęcia negocjacji z Benedyktem XIII w sprawie cesji (dwustronnej abdykacji), w ciągu trzech miesięcy od wyboru.

30 listopada, po dwunastu dniach obrad i tydzień po podpisaniu kapitulacji wyborczej, jednogłośny wybór kardynałów padł na kardynała, Angelo Correra, Wenecjanina[11], który był najstarszym członkiem Świętego Kolegium w obediencji rzymskiej[12]. Elekt przyjął wybór, przybrał imię Grzegorz XII i niezwłocznie potwierdził warunki kapitulacji wyborczej, zobowiązując się do jej przestrzegania[13]. 19 grudnia odbyła się uroczysta inauguracja pontyfikatu[14].

Już 11 grudnia 1406, a więc jeszcze przed koronacją, Grzegorz XII wypełnił pierwsze ze swych zobowiązań, publicznie deklarując gotowość cesji w przypadku podobnego kroku ze strony Benedykta XIII[15]. Rozmowy z Benedyktem XIII jednak przeciągały się, aż w końcu w maju 1408 Grzegorz XII złamał swe obietnice wyborcze i mianował nowych kardynałów[16]. Tym samym przyczynił się do przejściowego pogłębienia schizmy[17], jednak jego późniejsza postawa na Soborze w Konstancji umożliwiła jej ostateczne przezwyciężenie.

Przypisy

  1. Creighton, s. 196-197.
  2. Sede Vacante 1406; por. Souchon, vol. 1, s. 92-95; Creighton, s. 199.
  3. Souchon, vol. 1, s. 93; Creighton, s. 199; Sede Vacante 1406.
  4. Souchon, vol. 1, s. 113 przyp. 1.
  5. Eubel, s. 31 przyp. 1; Souchon, vol. 1, s. 93, 287-288, 293-295; Sede Vacante 1406; The Cardinals of the Holy Roman Church.
  6. a b c d e f g h i j k l m n o Od XIV do XVI wieku (a sporadycznie nawet i jeszcze później) rozpowszechniony był zwyczaj nazywania kardynałów (nawet w oficjalnych dokumentach) nie według ich imion i nazwisk, lecz według pseudonimów nawiązujących najczęściej do miejsca pochodzenia, diecezji lub kościoła tytularnego danego kardynała.
  7. Maramaldo został wpierw mianowany 21 grudnia 1381 przez Urbana VI, który później pozbawił go godności kardynalskiej. Zrehabilitował go Bonifacy IX w 1389. Jak wszystko wskazuje, jego miejsce w porządku starszeństwa było liczone od rehabilitacji w 1389, a nie od pierwotnej nominacji (Souchon, vol. 2, s. 51 przyp. 1).
  8. Eubel, s. 31 przyp. 1; Souchon, vol. 1, s. 89; Sede Vacante 1406; The Cardinals of the Holy Roman Church.
  9. Souchon, vol. 1, s. 93; Creighton, s. 199-200; Sede Vacante 1406; The Cardinals of the Holy Roman Church.
  10. Souchon, vol. 1, s. 95-97, 285-295; por. Creighton, s. 200.
  11. Souchon, vol. 1, s. 113; Creighton, s. 200; Sede Vacante 1406.
  12. Souchon, vol. 1, s. 111.
  13. Souchon, vol. 1, s. 113-114; Sede Vacante 1406
  14. Eubel, s. 31; Souchon, vol. 1, s. 115; Sede Vacante 1406.
  15. Souchon, vol. 1, s. 115-116; Creighton, s. 201.
  16. Creighton, s. 201 i nast.
  17. patrz Sobór w Pizie

Bibliografia

  • Konrad Eubel, Hierarchia Catholica, vol. I, Padwa 1913-1960
  • Martin Souchon: Die Papstwahlen in der Zeit des grossen Schismas, Vol. 1-2, Verlag von Benno Goeritz 1898-1899
  • Mandell Creighton: A History of the Papacy During the Period of Reformation, volume I, (The Great Schism, 1378–1414), London: Longman, Green and Co., 1919
  • Sede Vacante 1406
  • The Cardinals of the Holy Roman Church