Zobacz też: inne znaczenia nazwy Kociołek.

Kociołek

niestandaryzowany przysiółek wsi
Gompa Drophan Ling w Kociołku
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Gmina Lewin Kłodzki
Strefa numeracyjna	74
Tablice rejestracyjne	DKL
SIMC	nie nadano
Położenie na mapie gminy Lewin Kłodzki Kociołek
Położenie na mapie Polski Kociołek
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Kociołek
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego Kociołek
50°26′48″N 16°19′41″E/50,446667 16,328056
Multimedia w Wikimedia Commons

Kociołek (niem. Kessel) – nieoficjalny przysiółek wsi Darnków, położony w gminie Lewin Kłodzki, powiat kłodzki, województwo dolnośląskie^[1].

Kociołek położony jest malowniczo na wysokości 580–640 m n.p.m., w obrębie Darnkowskich Wzgórz, na granicy Gór Stołowych i Wzgórz Lewińskich, na zachód od Łężyckich Skałek^[2].

W latach 1975–1998 teren ten należał do województwa wałbrzyskiego.

Kociołek nigdy nie był znaczną i ludną miejscowością. Początki Kociołka sięgają XIV w., kiedy znajdował się na terenie tzw. państewka homolskiego, a po jego likwidacji po wojnach husyckich stał się własnością królewskiej kamery śląskiej. Pod koniec XVII w. wieś przeszła w ręce prywatne i przez kolejne stulecia zmieniała właścicieli, początkowo będąc częścią rozległych dóbr szczytnieńskich, a później stając się własnością arystokratycznych rodów, m.in. von Bellegarde (XVIII w.) i von Pohl (XIX w.). Na terenach lasów i łąk bezpośrednio przyległych do Kociołka można znaleźć stare słupki graniczne wyznaczające przebieg dawnych posiadłości. Na jednym z nich jest data 1778. Liczba mieszkańców wsi utrzymywała się przez stulecia na zbliżonym poziomie 50–60 osób. Jedynie w pierwszych latach XX w. mieszkało tu ponad 70 osób (74 osoby w 1910 r.). Podstawę utrzymania stanowiło tkactwo chałupnicze, głównie bawełniane (w 1840 r. odnotowano w Kociołku 10 warsztatów tkających bawełnę), dodatkowo zajmowano się także rolnictwem. Na początku XX w. grunty orne stanowiły 52% obszarów należących do Kociołka, obecnie nie ma żadnych – dawne pola użytkowane są jako łąki, a część zarosła lasami, których sto lat temu było wyraźnie mniej^[3].

Po zakończeniu wojny w 1945, wieś włączono w granice Polski. Po początkowym zasiedleniu rozpoczął się proces depopulacji, który doprowadził do niemal zupełnego wyludnienia wsi. Dopiero w ostatnich latach trend uległ odwróceniu: zbudowano nowe budynki, w tym buddyjską gompę, a sama wieś nabrała cech ośrodka religijno-medytacyjnego wyznawców buddyzmu.

Na terenie Kociołka znajduje się kamienny krzyż z dobrze zachowanymi, pięknie rzeźbionymi detalami oraz kapliczka.