Kazimierz Żniński
podpułkownik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Armia Cesarstwa Niemieckiego |
Formacja | |
Jednostki |
14 Wielkopolski Pułk Artylerii Lekkiej |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Kazimierz Paweł Żniński (ur. 20 marca 1898 we Wrocławiu, zm. 22 listopada 1977 w Poznaniu) – podpułkownik Wojska Polskiego, powstaniec wielkopolski, uczestnik kampanii wrześniowej, działacz kulturalny i spółdzielczy.
Życiorys
Urodzony w rodzinie dziennikarza Ignacego (późniejszego członka poznańskiej Rady Ludowej) i Marii z Umerów. Bracia – Mieczysław i Bogdan – byli także powstańcami wielkopolskimi (częściowo walczyli wspólnie).
Do gimnazjum uczęszczał w Bochum oraz Grudziądzu. Od 1916 służył w armii pruskiej. Walczył m.in. na froncie francuskim. We wrześniu 1918 przybył do Poznania, gdzie zajął się działalnością w Polskiej Organizacji Wojskowej. Służył w 1. Kompanii 1. Baonu Artylerii Ciężkiej na Jeżycach. Uczestniczył w akcji zdobycia broni i amunicji na terenie Fortu VIIa. 27 grudnia, już po wybuchu powstania wielkopolskiego, walczył w śródmieściu, w tym m.in. opanowywał gmach Rejencji przy ul. Gołębiej. Uczestniczył w bitwie o Ławicę i zdobyciu portu lotniczego[1].
Po ustaniu walk powstańczych ukończył Wielkopolską Szkołę Podchorążych Artylerii w Poznaniu. Potem służył kolejno w: 8. Dyonie Artylerii Ciężkiej, 1. Pułku Artylerii Lekkiej oraz 14 Pułku Artylerii Lekkiej w Poznaniu. Od września 1933 do 1937 służył w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu na stanowisku oficera ordynansowego dowódcy okręgu korpusu[2][1]. Na stopień kapitana został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii[3][4]. Następnie pełnił służbę w 7 Dywizjonie Artylerii Przeciwlotniczej w Poznaniu na stanowisku dowódcy 3. baterii[5].
W kampanii wrześniowej dowodził baterią artylerii przeciwlotniczej motorową typ A nr 25 przy 25 Dywizji Piechoty i przebył szlak bojowy od Kalisza do Warszawy. Wzięto go do niewoli niemieckiej, gdzie przebywał aż do oswobodzenia przez Brytyjczyków. Brał udział w ostatnich walkach w 1945 w 10 Pułku Dragonów pod wodzą generała Stanisława Maczka. Potem wykładał w Kompanii Szkolnej w La Courtine, by w 1948 powrócić do Polski, gdzie awansowano go na podpułkownika[1].
Od 1949 do 1969 pracował w wydawnictwie reklamowym Opery Poznańskiej. Był prezesem Ligi Obrony Kraju w Poznaniu i członkiem Krajowej Komisji Weteranów Powstania Wielkopolskiego. Udzielał się w ruchu spółdzielczym[1].
Był żonaty z Anną z Piotrowskich (1899–1993). Mieli dwie córki: Krystynę (ur. 1924) oraz Elżbietę (ur. 1927)[1].
Zmarł w Poznaniu. Został pochowany na Cmentarzu Junikowskim (pole 28 kwatera 2-9-331)[6].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych
- Medal Niepodległości (20 lipca 1932)[7]
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy (4 grudnia 1958)[8]
- Srebrny Krzyż Zasługi (22 grudnia 1933)[9]
- Srebrny Medal „Zasłużonym na Polu Chwały”
- Medal Zwycięstwa i Wolności 1945
- Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
- Odznaka „Zasłużony Działacz Ruchu Spółdzielczego”[1]
- War Medal 1939–1945 (Wielka Brytania)
Przypisy
- ↑ a b c d e f Słownik biograficzny powstańców wielkopolskich 1918–1919, Zygmunt Bartkowiak, Bogusław Polak (red.), Antoni Czubiński (red.), Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 2002, s. 427, ISBN 83-7177-014-6, OCLC 830313217 .
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 28 września 1933 roku, s. 199.
- ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 356.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 173, jako Paweł Kazimierz Żniński.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 770, jako Paweł Kazimierz Żniński.
- ↑ Poznan.pl - Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 2020-11-12] .
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 167, poz. 198 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Lista odznaczonych Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym [online], powstancy-wielkopolscy.pl [dostęp 2020-11-12] .
- ↑ M.P. z 1933 r. nr 294, poz. 323 „za udział w powstaniu wielkopolskim oraz pracę społeczną”.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.